ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Серік Айгерім
ДИПЛO МДЫҚ ЖҰМЫС
Та қыpыбы:
ХИМИЯДАН ТИПТІК ЕСЕПТЕРДІ ШЫҒАРУ ЭЛЕКТИВТІ ПӘНІНДЕ ЗАМАНАУИ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
Мамандығы 5В012500-Химия-биология , 125-28а
Шымкент 2022
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
«Қорғауға жіберілді»
___________ Кафедра меңгерушісі
___________ Шағраева Б.Б.
«____»_____2022 жыл
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Химиядан типтік есептерді шығару элективті пәнінде заманауи педагогикалық технологияларды қолдану
Мамандығы 5В012500 – «Химия-биология»
Орындаған Серік А.
Ғылыми жетекші х.ғ.к., доцент Дүйсенбиев М.Ж.
Норма бақылаушы Серікбаева А.М.
Шымкент 2022
|
МА ЗМҰНЫ
|
|
|
КІРІСПЕ
|
|
1
|
ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ
Химиялық есептерді шығару-таным құралдарының бірі
|
3
|
1.1
|
Химиялық реакциялар теңдеулері бойынша есептер шығарудың әдістемелік әдіс- тәсілдерін талдау
|
3
|
1.2
|
Химия сабақтарында қолданылатын есептердің жалпы сипаттамасы. Химиялық есептерді шығару жүйесі
|
10
|
1.2.1
|
Қарапайым типтік есептер
|
13
|
1.3
|
Сандық есептерінің дидактикалық жіктелуі
|
13
|
1.3
|
Оқушылардың есептерді шығару білімін қалыптастыру
|
16
|
1.4
|
Дәйекті сұрыптау
|
20
|
1.5
|
Химия сабақтарында есептерді қолдану әдістемесі
|
21
|
1.6
|
Оқытудың озық технологиясы әдістері
(С. Н.Лысенкова)
|
22
|
1.4
|
Химия пәні бойынша білім берудегі элективті пәндердің маңызы
|
25
|
2
|
ЭСПЕРИМЕНТТІК БӨЛІМ
Химиядан типтік есептерді шығару элективті пәнінде заманауи педагогикалық технологияларды қолдану
|
|
2.1
|
Озық оқыту әдістемесі шеңберіндегі есептердің классификациясы
|
23
|
2.2
|
Химиялық реакциялар теңдеулері бойынша сандық есептерін шығаруда озық оқыту әдістемесін қолдану нәтижелері
|
33
|
3
|
ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ТАЛҚЫЛАУ
|
|
3.1
|
Анықтаушы зерттеудің нәтижелері
|
34
|
3.2
|
Химиялық реакциялар теңдеулері бойынша сандық есептерін шығаруда оқытудың озық әдістемесі бойынша қалыптастырушы эксперимент және эксперименттік оқыту нәтижелері
|
39
|
4
|
ҚОРЫТЫНДЫ......................................................................................
|
42
|
|
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР................................................
|
43
|
5
|
Қосымша 1
|
45
|
|
Қосымша 2
|
48
|
Зерттеу тақырыбының өзектілігі білім беру саласындағы өзгерістерге байланысты. Жаратылыстану білімінің ажырамас бөлігі және жеке тұлғаны дамытудың маңызды құралы химиялық білім болып табылады, ол химиялық есептерді шешуді үйретусіз мүмкін емес. Типтік есептерді шығара білу оқушылардың химиялық ойлауының даму деңгейін, материалды терең меңгеру көрсеткіштерінің бірі болып табылады.
Кейбір ұстаздар бұл маңызды мәселеге жете мән бермей, уақыт тапшылығына, оқушылар ұжымының әлсіздігіне шағымданады. Нәтижесінде аралық бақылау олимпиада, ҰБТ, қабылдау емтихандары және мектеп оқушыларының химия пәнінен есептерді шығаруы қиынға соғатынын көрсетеді. Бұл мәселені шешу – зерттеу материалын ұтымды жоспарлау, оқу процесінде тапсырмаларды ұтымды пайдалану, олардың дидактикалық рөлін күшейту, оқытудың жаңа жолдарын іздестіру. Химияны оқытуда есептерді шешуге үйретудің маңыздылығын көптеген әдіскерлер атап өтті. Барлық зерттеушілер химиялық мәселелерді шешуді үйрену үшін оларды жүйелі түрде шешу керек деген пікірге келді[1,2].
Сонымен қатар, оқушылардың іс-әрекетінің негізгі формасы-бұл белсенді әрекетті және болып жатқан химиялық процестердің мәнін түсінуді қажет ететін өзіндік жұмыс.Осы саладағы барлық жұмыстар есеп шығаруға бірдей әдістемелік тәсілмен жүзеге асырылады, оларды бағдарлама бойынша шешу тәсілдеріне сәйкес бөледі.
Химиялық реакциялардың теңдеулері бойынша типтік есептерін шығару дағдыларын қалыптастыру процесі қатаң алгоритмге бағынады және оның тиімділігі қайталану жылдамдығына байланысты болады.
Химиялық есептерді шешуге оқыту процесінде оқушылардың сыни ойлауын қалыптастыру қажеттілігі мен осы оқу уақытына бөлінген шектеулер арасында қарама-қайшылық бар. Мұндағы ең бастысы – әрбір оқушының типтік есептерін шешудегі тұрақты дағдысын қалыптастыру үшін оның жеке өзіне қажетті уақытты бөлу мүмкіндігі. Осыған байланысты бұл жұмыста зерттеудің мәселесі химиялық реакция теңдеулерін пайдалана отырып, сандық есептерін шығаруда оқытудың неғұрлым жетілдірілген әдісін табу болып табылады.
Химия есептерін шығара білу пәнді игерудің негізгі өлшемі болып табылады. Бұл материалды бекітудің маңызды құралы және оқу процесінде білімді тексерудің ыңғайлы әдісі. Қазір Бірыңғай мемлекеттік емтихан жалпы білім беретін мектеп түлектерінің қорытынды аттестаттауын және жоғары оқу орындарына түсу сынақтарын біріктіреді, бірақ пән бойынша білімге қойылатын талаптар мүлдем азайған жоқ.
Оқу жоспарларында химия пәніне аптасына 2 сағат бөлінеді. Осы пән бойынша мектеп бағдарламаларын талдау оқушылар игеруі керек тапсырмалардың күрделілік деңгейі өте төмен екенін көрсетеді. Есеп тапсырмаларының типологиясы да өте тар. Есептерді шығаруға ресми көзқарас және оларды оқу процесіне мезгіл-мезгіл қосу байқалады. Мектептегі химия курсының бірде-бір бағдарламасында есептерді шығаруға үйретуге сағат бөлінген жоқ. Қолданыстағы химия оқулықтарында есептерді шығарудың мысалдары іс жүзінде жоқ немесе бұл мысалдар өте аз мөлшерде ұсынылған.
Химиялық білімді игеру процесіне қойылатын қазіргі заманғы психологиялық-педагогикалық талаптар алынған білімді әртүрлі есептерді, соның ішінде сандық және сапалық шешуде белсенді қолданудың практикалық дағдыларын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Бұл оқушылардың шығармашылық дербестігін дамытады, оларды пәнді тереңірек игеруге бағыттайды. Әр түрлі типтегі және күрделілік деңгейіндегі есептерді шығару арқылы химия курсын тиімді игеруге болады. Сондықтан мұғалім мәселені шешуі керек, өйткені сабақтар аз болған кезде оқушыларға жақсы білім беру керек, ең бастысы – қажетті білік пен дағдыларды қалыптастыру, соның ішінде есептерді шығаруға үйрету.
Осылайша, кез келген сынаққа тиімді дайындалу үшін химиялық есептерді шығаруға арналған аэлективті курс қажет.
Есептерді шығарудың қажеттілігі мен өзектілігі зерттеу тақырыбын анықтады: "Химиядан типтік есептерді шығару элективті пәнінде заманауи педагогикалық технологияларды қолдану".
Достарыңызбен бөлісу: |