Диссертацияның мазмұнына, тақырыбына және құрылымына

жетілдіру арқылы магистранттың нақты кәсіби мәселелерін оның кәсіби 
саласынан шешу мүмкіндігін көрсетуі керек. 
2. Тақырыбы тұжырымдалуы тиіс болатындай, оған барынша нақты 
бейнеленуі жұмыстың негізгі идеясы.
3. Магистрлік диссертацияның тақырыбы Ғылыми кеңес
шешімімен 
белгіленіп, университет ректоры бұйрығымен бекітіледі. Ол ғылым үшін 
өзекті (маңызды) болып, осы бағыт бойынша ғылым мен техниканың қазіргі 
заманғы жағдайына сәйкес келуге және Есенов
университетіне сәйкес 
кафедраларының ғылыми-зерттеу жоспарларымен байланысты болуға тиісті. 
4. Магистрлік диссертацияның мазмұны келесі ережелерді қамтуы тиіс: 
- зерттеу тақырыбының өзектілігін, теориялық және практикалық 
маңыздылығын негіздеу; 
- мәселенің жай-күйін талдау бағыты бойынша зерттеулер;
- мақсаттар мен нақты зерттеу міндеттерін белгілеу; 
- зерттеу нысаны мен пәнін анықтау; 
- таңдау әдіснамасы мен әдістемесін зерттеу; 
- кезеңдерін сипаттау және үрдісін зерттеу; 
- қорытындыларды қалыптастыру және алынған нәтижелерді бағалау; 
- ғылыми жаңалығын дұрыстығын және негізділігін анықтау 
нәтижелері; 
5. Магистрлік диссертацияның құрылымы зерттеу тақырыбына, оны 
жүргізу әдістемесіне, таңдалған тақырыпты ғылыми әдебиеттерге және 
зерттелетін мәселенің практикалық аспектілерінің күрделілігіне байланысты.
• титул парағы (үлгісі қоса беріліп отыр);
• түйіндеме; 
• мазмұны (мазмұны); 
• белгілер мен қысқартулардың тізбесі; 
• кіріспе; 
• Диссертацияның негізгі бөлігі (әдетте екі немесе үш тарау); 
• Қорытындылар мен тұжырымдар; 
• пайдаланылатын әдебиеттер тізімі (үлгі қоса берілген); 
• қосымшалар;
• қазақ, орыс және шет тілдеріндегі (аңдатпа). 
6. Титулдық бет магистрлік диссертацияның 1-қосымшасына сәйкес 
рәсімделеді. Диссертацияның бірінші беті титулдық бет болып табылады.
Титул парағында мынадай мәліметтер келтіреді: 
- диссертация орындалған ұйымның атауы; 
- универсал ондық классификация (УДК); 
- диссертанттың тегі, аты, әкесінің аты; 
- жұмыстың атауы; 
- мамандық шифры және атауы (Қазақстан Республикасының жоғары 
кәсіби білім беру бағыттары мен мамандықтары бойынша классификаторға 
сәйкес); 
- академиялық дәрежесі; 
- ғылыми жетекшінің тегі, аты, әкесінің аты;

- қала, күні. 
7. Титулдық бет диссертация беттерінің жалпы нөмірленуіне енгізілген. 
Титул бетте беттің номері қойылмайды. 
Диссертация тақырыбы қысқаша болуы керек, өткізілген зерттеулердің 
көлемін анықтайтын, олардың мақсаттарын көрсетіп, диссертацияның 
мазмұнын білдіруі тиіс.
Диссертация тақырыбында күрделі терминология мен қысқартулар,
қолданудан аулақ болу керек. Диссертация тақырыбын келесі сөздермен 
бастау ұсынылмайды: "Процесін зерттеу...", «Кейбір жолдарды зерттеу ...», 
"Әзірлеу және зерттеу...", «Кейбір сұрақтар ...», «Оқуға арналған материалдар 
...», «Сұраққа ...» және т.б. 
8. Аңдатпа қазақ тіліндегі жұмыстар үшін – орыс тілінде / орыс 
тіліндегі жұмыстар үшін – қазақ тілінде құрамында жазылуы тиіс. Ең көп 
қолданылатын терминдер мен терминдердің комбинацияларын білдіретін 
негізгі сөздер тізімі (15-20 сөз) болуы тиіс. Мәтінде түйіндемеде - зерттеу 
нысаны, жұмыстың мақсаты, зерттеу әдістері, алынған нәтижелері, олардың 
жаңалығы, сапалық немесе сандық сипаттамасы жиналған нақты материал 
көрсетіледі. Түйіндеме көлемі бір беттен аспайды. 
9. Диссертациялық жұмыстың мазмұнына барлық бөлімдердің, 
бөлімшелердің атаулары, қорытындылары, пайдаланылған әдебиеттер тізімі 
және диссертацияның осы элементтері басталатын беттердің нөмірін 
көрсететін қосымшалардың атаулары кіреді. 
10. Магистрлік диссертацияның мәтіні бойынша тараулар мен 
параграфтардың атаулары мазмұнның кестесінде көрсетілген атаулармен 
толығымен сәйкес келуі, ал тараулар мен параграфтардың атаулары 
қысқартылмауы керек. 
11.Кіріспеде ғылыми және технологиялық проблемалардың ағымдағы 
жағдайын (тапсырмаларды), тақырыпты дамытудың негізі мен бастапқы 
деректерін, 
ғылыми 
зерттеулерге 
қажеттілік 
негіздерін, дамудың 
жоспарланған ғылыми-техникалық деңгейі туралы ақпаратты, патенттік 
зерттеулерді және олардан қорытындыларды, ғылыми-зерттеу жұмыстарын 
метрологиялық қамтамасыз ету туралы ақпарат беріледі. 
12. Кіріспе жұмыстың тақырыбының өзектілігін, оның мақсатын, 
міндеттерін, зерттеу объектісі мен тақырыбын, арнайы әдебиеттегі мәселенің 
практикалық құндылығын және дәрежесін, зерттеудің ғылыми жаңалығын
міндетті түрде көрсетуі керек. Кіріспе диссертацияның тарауларының 
қысқаша сипаттамасын қамтуы керек. 
13. Кіріспенің жалпы құрылымы:
- өзектілігі; 
- зерттеудің мақсаты мен міндеттері; 
- зерттеу пәні мен объектісі; 
- зерттеу әдістері; 
- ғылыми жаңашылдығы; 
- жұмыстың негізгі ережелері, авторлық құқығы; 
- жұмыстың практикалық маңыздылығы; 

- жұмыс нәтижелерін іске асыру; 
- байқаудан өткізу нәтижелері; 
- жұмыс нәтижелерінің сенімділігі; 
- тақырып бойынша мақалалар; 
- диссертацияның көлемі мен құрылымы. 
14. Жұмыстың негізгі мәтініне бөлімдерге бөлінген кем дегенде екі 
немесе үш тарау кіреді (оңтайлы - үш тарау). Жеке тараулардың мазмұны 
кіріспеде тұжырымдалған мақсаттарға сай болуы керек және жұмыстың 
тақырыбын дәйекті түрде ашуы керек. Әрбір тарау қорытындымен 
аяқталады.
15. Негізгі бөлігі мыналарды қамтуы тиіс: 
• зерттеу бағытын таңдау және оны негіздеу, тапсырмаларды шешу 
әдістері және оларды салыстырмалы бағалау, сипаттамасы таңдалған жалпы 
әдістемесінің жұмыс жүргізуі; 
• теориялық және (немесе) эксперименттік зерттеу процесі, оның 
ішінде теориялық зерттеулердің сипаты мен мазмұнын, зерттеу әдістерін, 
есептеу әдістерін, эксперименталды жұмысқа қажеттілік негіздерін, дамыған 
объектілердің жұмыс істеу принциптерін, олардың сипаттамалары; 
• жұмыстың келесі бағыттары бойынша зерттеулердің нәтижелері мен 
ұсыныстарды құрастыру және бағалау, алынған нәтижелердің сенімділігін 
бағалау және отандық және шетелдік жұмыстардың ұқсас нәтижелерімен 
салыстыру; 
• қысқаша қорытындылар бойынша әрбір тараудағы -бөлім. 
16. Жұмыстың теориялық бөлігі (1-тарау) қарастырылып отырған 
мәселені шешуге арналған әр түрлі теориялық тұжырымдамаларды, 
көзқарастарды, әдіснамалық тәсілдерді қарастыру мен бағалауды қамтуы 
тиіс. Мұнда зерттеудің объектісінің (объектісінің) нақты сипаттамасын беру 
керек, зерттеудің кемшіліктері мен әлсіз жақтарын атап өту керек. Ұқсас 
отандық және шет елдерде заттың (объектінің) зерттеу тәжірибесі ретінде 
аса талдауға ұсынылады. 
17. Жұмыстың осы бөлімінде зерттеуші аумақтағы қолданыстағы 
тұжырымдамалық аппаратты талдайды, белгілі бір тұжырымдамаларды 
(авторлық анықтаманы) түсіндіреді немесе оларды сыни бағалауды ұсынады. 
Зерттелетін мәселенің әдіснамалық негіздерін қамтыған кезде оқулықтардың, 
оқу құралдарының, монографиялардың, интернет ресурстардың мазмұнын 
көзге дұрыс сілтемесіз болжау мүмкін емес. Бұл жағдайда сілтемені қосу 
жүйесін тікелей бөлімнің мәтінінде (бет сілтемелері түрінде) пайдалану 
ұсынылады. 
18. Диссертация авторы белгілі бір салада теория мен практиканы 
дамытудың негізгі тенденцияларын және отандық және шетелдік ғылыми 
және оқу әдебиеттеріндегі олардың көрсетілу дәрежесін көрсетуі керек.
Бөлімде қарастырылып отырған мәселе бойынша зерттеу әдіснамасын 
таңдаудың негіздемесі болуы керек. Ұсынылып отырған зерттеу әдістерін 
олардың қолданылу мүмкіндігі мен орындылығы, белгілі бір тақырыпқа, 

салаға және зерттеу мақсаттарына қатысты мәселелерді шешудегі 
артықшылықтары мен қиындықтарына қарай бағалау ұсынылады. 
19. Аналитикалық бөлігі (2-тарау) диссертация бағытталған негізгі 
аспектілерінің қазіргі практикалық мәселелері. Бұл бөлім мазмұны мен 
аналитикалық сипатқа ие болуы тиіс. Бөлім мыналарды қамтуы тиіс талдау 
нәтижелерін әрбір жүргізілген зерттеулер бойынша қарастырылып отырған 
мәселе. Тарауды дайындау кезінде пайдалану қажет әр түрлі талдау әдістері, 
оның ішінде пайдалана отырып, арнайы компьютерлік бағдарламаларды 
өңдеу ақпараты.
20. Диссертацияның ұсынылған бөлігі (3-тарау) диссертациялық 
жұмыста көтерілген проблеманы шешуге бағытталған негізгі ұсыныстар мен 
ұсыныстардың негіздемесін көрсетуі керек. Осы тараудың мақсаты 
практикалық қолданылуын және нақтылық пайдалану ұсыныстар мен 
ұсынымдарды магистранттың зерттеулерінің нәтижесі. 
21. Қорытындыда тұтастай алғанда жұмыс туралы тұжырымдар 
келтірілген. Олар барлық тарауларға арналған маңызды қорытындыларды 
қамтиды. Сонымен қатар, есептеулер, талдау және бағалаудың түпкілікті 
нәтижелері, сондай-ақ автордың ең қызықты ұсыныстары мен ұсынымдары 
қорытындыда көрсетілуі тиіс. Тұтастай алғанда, қорытындыда ұсынылған 
зерттеудің қорытындылары жұмыстың басында (енгізуде) туындаған барлық 
проблемаларды шешуді дәйекті түрде көрсетуі керек, бұл зерттеулердің
толықтығын бағалауға мүмкіндік береді. 
22. Диссертация жазған кезде автор қолданылған әдебиеттерге сілтеме 
жасауы және материалдарды қабылдағаны, белгілі бір ережелерді келтіруі 
немесе нәтижелерді пайдалануы керек. Тізім 2-қосымшаға сәйкес 
рәсімделеді. 
23. 
Диссертациялық 
жұмыстың 
орындалуына 
байланысты 
материалдарды қосымшаға қосу ұсынылады, ол қандай да бір себептермен 
негізгі бөлікке қосылмайды. Қосымшалар осы диссертацияның келесі жұмыс 
парақтарында жалғасы немесе тәуелсіз құжат ретінде шығарылады. 
24. Қосымшаларға енгізілуі мүмкін: 
- математикалық формулалар мен дәлелдемелер - аралық есептер; 
- кестелер қосалқы немесе сандық деректер; 
- сынақ хаттамалары; 
- эксперименттерді, өлшеулерді және сынақтарды өткізу кезінде 
қолданылатын жабдықтар мен құралдардың сипаттамасы; 
- нұсқаулар, әдістемелер, сипаттау алгоритмдері мен бағдарламалар 
шешілетін 
міндеттердің 
ЭЕМ 
әзірленген 
орындау 
процесінде 
диссертациялық жұмыс; 
- көмекші сипаттағы иллюстрациялар (фотосуреттер); 
- ғылыми-техникалық кеңесте диссертациялық жұмыстарды (оның 
бөлігін) қарау туралы хаттама; 
- диссертациялық жұмыстың нәтижелерін енгізу актілері және т.б. 
25. Диссертация мәтінінде барлық қосымшаларға сілтемелер болуы 
керек. Қосымшалар диссертация мәтінінде оларға сілтеме жасалады. 

Пайдаланған әдебиеттер тізімінен кейін «ҚОСЫМША» " ортасында жеке 
парақта көрсетіледі. 
26. Қосымша атауы, ол мәтінге қатысты симметриялы түрде бас 
әріппен жеке жолмен болуы қажет. Қосымша Е, 3, Й, О, Ч, Ь, Ы, Ъ әріптерін 
қоспағанда "А" әріпінен бастап белгіленеді. "ҚОСЫМША" сөзінен кейін
белгілейтін әріптің жүйелілігіне байлапнысты орналастырылады. Егер 
құжатта бір қосымша болса, ол "ҚОСЫМША "деп белгіленеді. 
27. Магистрлік диссертация - ақ A4 парағының бір жағында Times 
New Roman, 14 өлшемді, өрістер: сол - 30 мм, оң жағы - 10 мм, жоғарғы 20 
мм және төменгі 20 мм аралығындағы аралық шрифт арқылы компьютер 
әдісімен жүзеге асырылады. 
28. 
Магистрлік диссертациялардың көлемі техникалық мамандықтар 
үшін 60-70 бет және әлеуметтік-гуманитарлық мамандықтар үшін 80-90 бет.
29. Магистрлік диссертацияға түсіндірме жазба қысқаша және нақты 
түрде диссертацияның шығармашылық мақсатын ашып, зерттеу әдістерін, 
орындалатын есептеулер бойынша қорытындыларды және зерттеу 
нәтижелерін сипаттайтын иллюстрациялық материалды (сызбаларды, 
графиктерді, диаграммаларды) қамтуы керек. 
30. Әртүрлі қаріптерді қолдануға белгілі бір терминдер, формулалар, 
теоремалар туралы ойлау үшін компьютердің мүмкіндіктерін пайдалануға 
рұқсат етіледі. 
31. Диссертацияны орындау тәсіліне қарамастан, басылған мәтіннің 
сапасы және суреттердің, кестелердің дизайны олардың нақты көшірмесін 
жасау талаптарын қанағаттандыруы тиіс. 
32. Диссертацияны орындау кезінде тезистің бүкіл бойында кескіннің 
бірқалыпты тығыздығын, контрастын және айқындылығын сақтау қажет.
33. Диссертацияны дайындау барысында табылған қателіктер, 
қателіктер және сызбалық қателіктер ақ бояумен тазалау немесе бояу арқылы 
түзетіледі және бір жерде жазылған әдіспен немесе қара сия немесе қара 
сиямен түзетілген мәтінді (кестені) қолжазба түрінде қолдану арқылы 
түзетілуі мүмкін. 
34. Алдыңғы мәтінді (кестелерді) толықтай жоймаған мәтіндік 
құжаттардың, блоктар мен іздердің бүліну парақтары жіберілмейді. 
Тегі, атаулары, мекемелердің, ұйымдардың, фирмалардың атаулары, 
бұйымдардың және басқа да жалқы есімдер диссертацияда түпнұсқа тілінде 
келтіріледі. 
35. Диссертацияның құрылымдық элементтерінің атаулары - 
«Мазмұны», «Нормативтік сілтемелер», «Анықтамалар», «Көрсеткіштер 
және қысқартулар», «Кіріспе», «Қорытындылар», «Қолданылған көздер 
тізімі» - диссертация құрылымдық элементтерінің тақырыптары болып 
табылады. 
Құрылымдық элементтердің тақырыптары жолдың ортасында нүктесіз 
бас әріптермен жазылуы керек.

36. Диссертацияны бөлімдерге, бөлімшелерге және параграфтарға 
бөлуге болады. Қажет болған жағдайда тармақтар тармақшаларға бөліне 
алады. Мәтінді және қажет болған әрбір тармақ диссертация топтарға 
бөлгенде пункттеріне тармақшалары біткен ақпарат қамтылуға тиіс. 
37. Бөлімдер тармақтар тақырыптары болуға тиіс. Тармақтары әдетте, 
тақырыптары болмайды. Тақырыптар бөлімдердің, бөлімшелердің мазмұнын 
нақты және қысқаша көрсетуі керек. 
38. Бөлімдердің, бөлімшелердің және параграфтардың тақырыптары
азат жолдан бас әріппен басталуы керек, соңында нүкте қойылмайды. Егер 
тақырып екі сөйлемнен тұрса, олар бір кезеңмен бөлінеді.
39. Диссертацияның бөлімдерінің, бөлімшелерінің, құрылымдық 
элементтерінің атаулары нақты болу керек.
Диссертацияның мазмұны бойынша бөлімдердің, бөлімшелердің және 
құрылымдық элементтердің атаулары қалың әріппен ерекшеленбейді.
40. Бір бөлім ішіндегі кіші бөлімдер мәтіннен бір жолға тыс тармақтар 
арқылы өзара бөлінеді. 
41. Бір бөлім ішіндегі кіші бөлімдер мәтіннен бір жолға ауытқу арқылы 
бөлінеді.
42. Диссертацияның беттерін бүкіл диссертация бойынша нөмірлеу 
арқылы бақылап, араб цифрларымен нөмірлеу керек. Бет нөмірі парақтың оң 
жақ төменгі бөлігінде нүктесіз қойылады. 
43. Титул беті беттердің жалпы номерленуіне қосады. Титул бетте 
беттің номері қойылмайды. 
Бөлек парақтардағы суреттер мен кестелер тезистердің жалпы 
нөмірленуін қамтиды. А3 форматындағы парақтардағы суреттер, кестелер бір 
бет ретінде есептеледі. 
44. Диссертациялық жұмыстың бөлімдері құжаттың шегінде аралық 
сандармен белгіленетін және абзац шрифтімен жазылған сериялық нөмірлер 
болуы керек. Бөлімшелер әрбір бөлімде нөмірленуі керек. Бөлімшенің нөмірі 
нүкте бойынша бөлінген секция мен бөлімшелерден тұрады. Кіші бөлімнің 
соңында ешқандай нүкте қойылады. Бөлімдер, кіші тармақтар сияқты, бір 
немесе бірнеше элементтерден тұруы мүмкін. 
45. Егер құжаттың кіші бөлімшесі болмаса, ондағы элементтердің 
нөмірленуі әр секцияда болуы керек және элементтің нөмірі бөлік санынан 
және кезеңмен бөлінген нүктеден тұруы керек. Бөлімнің соңында ешқандай 
нүкте 
қойылмайды. 
Мысалы: 

жүктеу/скачать 391,42 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: