5.10. Дене тәрбиесі бағытының жас ерекшеліктік тепе-тең қағидасы Бұл қағида – дене тәрбиесінің бағытталған ағзаның жас ерекшелік физиологиялық кезені /мектепке дейінгі, орта және жоғары сынып оқушылары/ ӛзгеруін талап етеді.
Айналысушылардың ағзасына әсер ететін физиологиялық әрекеттерді қарастыруы қажет. Бұл қозғалыс дағдылармен анықталады, мектеп кезеңінде осы қағида сезімтал жерінде физиологиялық тәрбиеленуін талап етеді. Жастық шақ және алғашқы ересек жас /шамамен 35 жасқа дейін/ ағзаның толық ӛтімді функциялық қолайлы жағдай ашады. Кӛпшілік үшін дене тәрбиесі бағыттаулы физиологиялық дайындық ретінде есептейді.
Екінші ересек жаста, функционалдық мүмкіншілік кезеңінде дене тәрбиесі бағыттаулы жалпы қабілетті қолдайтын фактор. Оданда кешірек кезендегі /әйелдер – 55 жастан бастап, ер адамдарда – 60 жастан/ дене тәрбиесінің қолданудағы ерекшелігі ол ересек жастағы адамдардың денсаулығына әсер етіп, әртүрлі кері факторларға қарсы тұра алатындай кӛмектеседі. Дене шынықтырумен айналысу адамдардың ағзасының және жалпы кӛңіл күйінің тұрақтылығына әкеп соғады.
64
Жалпы аталмаш қағида – дене тәрбиесінің ӛте кең кӛлемде қолданылуы заңдылық екенін кӛрсетеді және қарастырылған қағидалар дене шынықтыру процесінің әртүрлі әдістері мен тәртіптерінің ӛзгеріске түсетінін атап айту шарт. Олор жалпы бірлігін құрастырмайды, керсінше бірін-бірі толықтыратын әдістемелік бірлікті құрастырады. Бір қағиданы қолданбай кейін шегінуі – айналысушылардың және оқытушылардың еңбектерін жоққа шығарып, дене тәрбиесі процесін түкке тұрмайтындай қылуы сӛзсіз.
ДС 6.