Дістемелік кешені
жүктеу/скачать 312,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 7-Дәріс. Публицистикадағы баяндау, суреттеу мәнері мен тіл, стиль
| Бақылау сұрақтары:
1. Даулы оқиға төңірегіндегі ақпараттардың берілу түрлері. 2. Диалогтың түрлері. Ұсынылатын әдебиеттер: 1. Амандосов Т. Совет журналистикасының теориясы мен практикасы. Алматы, 1976. 2. Амандосов Т. Қазақ Совет баспасөзінің жанрлары. Алматы, 1968. 3.Газет жанрлары. (жалпы редакциясын басқарған Т. Амандосов). Алматы, 1964. 7-Дәріс. Публицистикадағы баяндау, суреттеу мәнері мен тіл, стиль Публицистикадағы сюжет пен композиция болса, шығарманы жазуда, оны орындау үстінде әдіс – тәсілдерге бастайтын көркемдік – поэтикалық құралдар екені белгілі. Публицистикадағы сюжет жинақы икемді болып келеді. Мұнда шұбалаңқылыққа жол жоқ , онда материал әлсіз шығып, оқушысын тұшынтпайды. Экспозиция, байланыс, даму, шарықтау шегі мен шешім неғұрлым тығыз бірлікте болады.Сонда ғана журналист шығармасы оқырман үшін әсерліде, қызықты болады. Мұны айтқанда творчествоның енді бір құндылығын арттыратын жайт – тіл мен стильге соқпай өтуге болмайды. Тілдік элементтер, стильдік тапқырлықтар материалдың жанды әсерін күшейтетін құралдар қатарына жатады. Сонымен бірге қандай да бір творчестволық шығарманың мән –мазмұнына әр беріп, бояуын көркейтетін алғы шарттар. Бұлардың өзі айналып келгенде матеиал жазу процесінде үлкен рөл атқарып, журналист творчествосының дұрыс орындалуын қамтатамсыз етпек. Жақсы шығарманың дүниеге келуі осындай заңдылықтарды тиісінше қолдануға байланысты. Публицистика жанрларындағы баяндау, суреттеу, монолог пен диалогты қиыстырып қолдану да творчествоның шұрайлы шығуына жеткізетін жолдар. Осыларды қолдану мен пайдалану нәтижесінде өзіндік қолтаңба, өзіндік мәнер-сипаты келіп шығады. Авторлық қолтаңбаға жету жолында өзіндік әдіс –тәсілдер көрінуі шарт. Онсыз творчестволық ерекшелік айқындалмайды, жазған материал әдеттегі көпшілік стандартта орындалып, трфаретке, схематизмге ұрынады. Мұның өзі творчествоның олқылық, кемшілігі болып шығатыны түсінікті. Түрлі әдіс – тәсілдерді қолдану арқылы журналист тәжірибе жинаақтап шеберлікке ұмтылуы тиіс. Ал шеберлікте шек болмайды. Творчествоның уақыты өте –келе жаңа қырлары ашылатыны сөзсіз. Осы орайда творчестволық шабыттың орны ерекше. Шабыт – творчество адамының күш –қуатын арттырып, сенімін күшейтіп, қанаттандыратын, жоғары пафосқа жетелеп, рух беретін ғажайып құбылыс. Шынындада осы жақсы шығарманың өмірге келуіне әсер етеін тылсым бір қозғаушы күш екеніне сөз жоқ. Шабыт бар жерде журналист қиялы да өрістей түседі. Творчествоға, публицистикаға деректілік қажет болумен бірге, қиял да қажет. Бірақ ол шындықтан, ақиқаттан ауытқымауы лазым. Журналист қиялы өмір шындығына негізделсе құба – құп! Өмірдің, мәселенің мән – маңызын ашуы – журналистің басты парызы. Әрі бұл оның кәсіби маманы ғана емес, адамгершілік қасиетін ашатын жайт. Журналист ең алдымен азамат бола білуі керек.Қолжазбаның тілі мен стилі туралы түсініктеме. «Стиль» этнонимінің түп-төркіні, оның жалпы сипаттамасы. БүгінгіБАҚ материалдары тіліне қойылатын талаптар: дәл де нақтылық, мейілінше қысқалақ, айқындылық, образдылық, кең мағыналылық, құндылық, көркемділік, т.б. Тіл ғылымының лексикалық, фразеологиялық, емлелік және стилистикалық салаларының нормалары және редакциялау кезінде оларға мән беру қажеттігі.Редактордың автор стиліне арақатынасы. Шығарманың жанры мен тақырыбына байланысты тілдік бөліктердің ерекшеліктері мен дұрыс қолдану жолдары. жүктеу/скачать 312,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|