Дістемелік материалдар



бет22/49
Дата07.02.2022
өлшемі0,87 Mb.
#97718
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   49
Байланысты:
885fee11-c0ee-11e5-bf37-f6d299da70eeУММ ГЗУ 2

Полярлық сауалнама балдық бағамен өзін-өзі бағалауға және басқаларды бағалауға қолданылады.Педагог ұжымының бір-біріне қатынасын зерттеуде социометриялық анкета (социометрия) қолданылады. «Походта кіммен бірге бір қайықта болған болар едің?»
Тестілеу – бұл жекелеген тұлғалардың әр түрлі сипаттамаларын өлшеуге қолданылатын стандартты әдіс. Ол объективті мәліметтер немесе субъективті мәліметтер шектер туралы деректер алуда көп еңбек етудіқажет ететін әдіс болып табылады. Тест ғылыми құрал түріндегі сарапшылардың тиянақты жұмысының нәтижесі. Тесттерді бұл мәселемен арнайы кәсіби психологтар мен педагогтар жасайды. Сондықтан баланың міндеті жарияланған тесттерді тауып, оларды пайдалануға тіреледі. Тесттің мазмұнында мәнсіз белгісіз, мәселен, “орта”, “орташа”, “жоғары”,” жиі”, секілді ұғымдар болмағаны жөн. Әр адамның бұл сөздерді түсінуі әрқалай.
Педагогикалық тестілеу – мақсатқа бағытталған зерттеу, қатал бақыланған жағдайда, арнаулы құрастырылған тапсырма түрінде беріліп, педагогикалық процесті объективті өлшеуге көмектеседі. Көптеген педагогикалық тесттер жай және лайықты құрастырылып, компьютердің көмегеімен нәтижесі шығады. Үлгерім тестісі, қарапайым біліктілікті тестісі, оқу-тәрбие деңгейін диагностикалау тестісі қолданылады.
Соңғы кездері психологиялық тесттер педагогикалық зерттеулерде және практикасында көп қоланылып келеді. Оны қолдану барысында такті сақтап, алынған нәтижені талқыға салмай, конфиденциальность сақтау керек. Бірақ арнаулы психологиялық тесттер MMPI, Вакслер, түстік дақтар Роршаха атты түрлерін алдын ала психологтармен кеңеспейінше қолдануға болмайды. Себебі ұзақ еңбекті, көп уақытты, алынған нәтижені өңдеу үшін білім мен біліктілікті талап етеді. Тестер төмендегі түрлерге бөлінеді:
Жетістікке жету тестері:
- Даму тестері.
- Парасат тестері
- Жалпы нәтижелік тестер.
- Мектепке дейінгі балалардың үлгерім тестері.
- Кәсіби жарамдылық пен функционалдық мүмкіндікті анықтайтын арнайы тестер.
Психометриялық жеке тұлғалық тестер.
1. Жеке тұлғалық құрылымдық тестер.
2. Қызығушылыққа және мақсатқа арналған тестер.
3. Клиникалық тестер.
Педагогика ең бастысы балабақша үлгерім, мектепке дайындықты анықтайтын парасат, кәсіби оқуға жарамдылықта тексеретін, ынталылыққа және ойын жинақтай білуге арналған, сондай-ақ әлеуметтік тестер қолданылады.
Форма тұрғысынан еркін жауаптарды алдын ала болжайтын /тестке қатысушы жауапты өзі жасап немесе шешімін ұсыну керек/ тестер мен таңдауды алдын ала болжайтын тестер деп ажыратуға болады /тестке қатысушы ұсынылған нұсқалардан дұрыс жауапты таңдауы керек/. Төрт немесе бес ұсынылған нұсқадан дұрыс шешімді таңдау ең икемді және жиі қолданылатын тест түрі болып табылады.
Қазіргі уақытта тест психометриялық тестердің ішінен жобалау тестері кеңінен таралған. Олар адамның ардайым өзі болған жағдайларда түрленетін /қабылдау мен ұсынуда/ алғы шарттарға негізделген. Бұл тестер өзінің сипаттаушылық түсінігін беру, өмірде жоқ жануарларды салу, аяқталмаған сөйлемді жалғастыру қажеттігі бар формада болуы мүмкін, кейде суреттегі сюжетті өз түсінігін беруді ұсынады. Мысалы: белгісіз формадағы сия дақтары /Роршах тесті/.
Тақырыптық апперцепиондық тест аса күрделі жобалау болып табылады. Тестілеу белгісіз жағдайлар бейнеленген фотосуреттерді түсіндіруге негізделеді. Сынақ тапсырушыға фотосурет негізінде кеше не болды, бүгін не болып жатыр, ертең не болатыны жайында не кейіпкерлері не ойлап, нені сезетіні жайлы әңгіме құрау тапсырылады. Белгілі бір ережелермен жүргізілген әңгімелерді түсіндіру зертеушіге адамның психологиялық ерекшеліктері туралы мол ақпарат алуға мүмкіндік береді. Жобалау тестері біршама жақсы жетістіктерді иемденді:

  • осындай тестерді ойын ретінде қабылдайтын балаларға арналған жағдайлардың табиғилығы;

  • нақты сандық талдауды қолдануға болмайтын және ереже бойынша адам оны жариялай алмайтын немесе жариялағысы келмейтін ауқымды жеке тұлғалық ерекшеліктеді зерттеу мүмкіндігі.

Бұл уақытта жобалау тестерін балабақша тәжірибесінде қолдану бірқатар қиындығы да бар:

  • ерекше арнайы теориялық және практикалық даярлықты, оларды қолдану тәжірибесін талап етеді;

  • тестің басқа түрлерімен салыстырғанда едәуір көп уақыт қажет;

  • нәтижелерін түсіндеру өте қиын, дұрыс болуының ықтималдығы жоғары емес;

  • зерттеудің объективтілігі эксперимен жасаушының жеке тұлғасына ықпал етуден төмен дейді. Осыған орай жобалау тестерін тек мамандар пайдаланады. Психикалық зерттеулерде жобалау тестерімен қатар жеке тұлғалық сұраулар жиі қолдагнылады. Олар жауап беруші екі топтың біреуінде болу керекті сұрақтар сериясынан құралады:

  • «йә», «дұрыс», «маған қатысты».

«жоқ», «дұрыс емес», «маған қатысты емес». Әрбір осындай сұрауға жеке тұлғаның барлық белгілерін, оның аталған белгілердің қарама-қайшы қасиеттерін көрсететін полярлық нүктелер арасындағы жағдайын өлшейтін шәкілдер /шкала/ тобы енгізілген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   49




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет