ҚОРЫТЫНДЫ
Мен ӛзім қызмет ететін мектеп-лицейдегі оқуға мотивациясы жоғары,
орташа және тӛмек оқушыларды анықтауда тиімді қолданып жҥрген
әдістеріммен бӛлістім. Осы оқушылардың ішінен оқуға мотивациясы жоғары
(дарынды) оқушымен жҧмыс жасағанда оқушы жанындағы психолого –
педагогикалық және әлеуметтік жағдайына назар аударылды. Балаға әсер ететін
орындар: ата-ана, мҧғалім, қоршаған ортадағы жолдастары анықталды.
Баланың жанын тҥсініп, ерік кҥш-жігерін оятқан кезінде ізденушілікке кӛңіл
бӛлінді. Оқушының дарындылығын психодиагностикалық әдістемелер жинағы
арқылы анықтап, бақылау, әңгімелеу жоспарланған сҧрақтар арқылы
оқушының сӛзді есте сақтау, ӛз пікіріне дҧрыс шешім тауып сӛйлемге толық
мән беріп жеткізуін байқалды.
Дарынды оқушыны анықтап болған соң, оларды дамыту жҧмыстары
басталады. Яғни баланың мҥмкіндігін толықтыру, жҥйелеу ғылыми жоба
ретінде кӛмек беруін мҧғалім тарапынан кӛмек кӛрсетіледі. Дарынды
оқушылармен жҧмыс барысында мҧғалім ҥшін қалыптасқан тҧлғаны дамытуға
ең тиімді жолмен кеңес серияларын ҧйымдастыруға себеп туғызады. Дарынды
оқушының жҥрегіне жол тапқан ҧстаз педагогикалық тҧрғыдан шеберліктің
қайнар кӛзіне айналады.
Дарындылық табиғаттан берілген ерекше қабілет деп тҥсіну қажет.
Мысалы: жоғарыда аты аталған дарындылықтың мынадай тҥрлері бар.
Интеллектуалдық, академиялық, кӛркемдік, шығармашылық, лидерлік және
спорттық. Мектеп психологы болғандықтан осы аталған топтың ішінен
психодиагностикалық тестер мен сырттан бақылау арқылы мектепте дарынды
оқушылардың шығармашылық пен лидерлік топқа жататындығын анықтап
байқадым. Ақыл-ой дарындылығы едәуір басым оқушыларды ойлауды бағалау
диагностикасын жҥргізу арқылы анықтауға болады. Диагностика арқылы
оқушының ақыл-ой дамуы, танымдық әрекетіндегі тҧлғалық ерекшеліктері
толық мағлҧмат алдым.
Сараптама жҥзінде логикалық ойлауын жеткізуді анықтау әдістемесі
алынды. Зерттеу-сауалнамасы дербес жҥргізілді.
Зерттеу-сауалнама жҥргізу барысында әр сыныптан 4-5 оқушыдан таңдап
алынып, қосымша оларды сырттан бақылап, содан соң әдістеме жҥргіздім.
Соның нәтижесінде: логикалық ойлау қабілеті ӛте жақсы, интеллектуалдық
және лидерлік, қабілеті жақсы шығармашылық топқа жататындар анықталды.
Зерттелген әдістеменің кӛмегі арқылы оқушылардың ізденісі талаптарын
ашу мақсатында оқушылармен мҧғалімнің арасындағы байланысты одан әрі
кӛтеруге мҥмкіншілік туды. Сараптаманың қорытындыларымен сынып
жетекшілері таныстырылды. Олар ӛз кезегінде пән мҧғалімдерімен бірлесе
жоспар қҧрып жҧмыс жасайды.
Қорыта келгенде, осындай сауалнамалардың арқасында мен «Жібек жолы
мектеп-лицейі» КММ барлық оқушыларның ішінде: 43% - оқуға мотивация
жоғары; 45%-оқу екпінділері және 12%- оқуға мотивациясы тӛмен оқушылар
анықталды.
|