Джуманбаева жаныл калменовна

 

5 

КІРІСПЕ 

 

Дарынды  балаларға  білім  беру  әр  ғылымның  бҥгінгі  даму  дәрежесіне 

сәйкес жҥргізу бір жағынан қоғамға талантты мамандар даярлауда тиімді болса, 

екінші  жағынан  ерекше  балалардың  тек  ӛзінің  интеллектуалдық  дамуын 

қанағаттандыруды  қамтамасыз  етеді.  Дарын  дегеніміз  адам  бойында  негізінен 

ана  сҥтімен,  ата  тегімен  даритын  қҧбылыс  екенін  ӛмір  тәжірибелері  дәлелдеп 

отыр.  

Дарындылық-белгілі бір іс-әрекет саласында ерекше жетістікке жеткізетін 

адам қабілеті дамуының жоғарғы деңгейі. 

―Дарындылық‖  ҧғымы  ―сый‖  (―дар‖)  деген  сӛзден  шыққан,  дамудың 

қолайлы ішкі алғышарттарын білдіреді. 

Н.Ожеговтың  сӛздігінде  дарындылық  ―табиғаттан  берілетін  ерекше 

қабілет‖деп тҥсіндіріледі.  

Дарынды  балалар  мектеп  бағдарламасын  жылдам  меңгереді.  Зеректік, 

байқағыштық  қасиеттері  жоғары  болады.  Олардың  кӛпшілігі  ӛз  уақыттарын 

шығармашылық жҧмысқа арнайды. Сурет салады, ӛлең жазады. 

Баланың  жас  ерекшелігіне  қарай  қабілетті,  белгілі  бір  іс-әрекетке 

бейімділігі  жас  кезінен  болады.  Бейімділік  –  бҧл  адамның  белгілі  бір  іс-

әрекетпен  айналысуға  бетбҧрысы,  оянып  келе  жатқан  алғашқы  белгісі. 

Демек,бала  кезде  ерекше  кӛзге  тҥсетін  бейімділік  келешектегі  қабілеттіліктің 

кӛрсеткіші  бола  алады.  Ерекше  қабілеттілік  –  белгілі  бір  әрекет  саласында 

ерекше жетістікке жеткізетін адам қабілеті дамуының жоғары деңгейі. 

Адамның ерекше қабілеттілігі оның жоғары туа біткен жеке қасиеттерімен 

тығыз байланысты. 

Табиғи дарындылық дегеніміз не? 

Нышан  дегеніміз  –  қабілеттің  дамуының  анатомиялық-физиологиялық 

алғышарты. 

Қабілет дегеніміз – тҧлғаның кез келген іс - әрекетті табысты орындауы. 

Дарындылық  дегеніміз  –  адамның  кез-келген  іс-әрекет  тҥріне  ерекше 

қабілетті болуы. 

Шығармашылық  дегеніміз  –  адамның  ӛмір  шындығында  ӛзін-ӛзі  тануға 

ҧмтылуы, ізденуі. 

Данышпандық  дегеніміз  –  қоғам  ӛмірінде  тарихи  маңызы  бар, 

шығармашылықпен сипатталатын дарындылықтың жоғары деңгейі. 

Дарындылық  –  жеке  тҧлғаның  ӛте  кҥрделі,  кӛп  аспектілі  қыры.  Олар  әр 

тҥрлі,  бір-біріне  ҧқсамайды.  Дарынды  баланы  байқамау  мҥмкін  емес, 

кӛпшіліктің ортасында ол ӛзінің іс-әрекетімен, бейімділігімен, қабілеттілігімен 

ерекше кӛзге тҥседі. 

Дарынды оқушыға сипаттама 

Дарындылық факторлары 

- 

Интеллект 

- 

Шығармашылық 

- 

Мотивация 

- 

Жеке оқушының әлеуметтік бейімделуі. 

 

6 

Компоненттер 

- 

Жалпы қабілеттері (вербальды, сандық, кӛлемді) 

- 

Арнайы қабілеттері 

- 

Шығармашылық ойлау 

- 

Шығармашылық қабілеттілік 

- 

Таным қажеттілігі 

- 

Тапсырмаға тҧрақтылық 

- 

Отбасы және мектеп 

- 

Қоғам 

  

Дарындылық төмендегідей топтарға жіктеледі: 

- 

Ой-ӛрістің жоғарылығы 

- 

Академиялық табыс 

- 

Шығармашылық және тиімді ойлау, пікір айту 

- 

Кӛркемдік әрекет 

- 

Қатынас және белсенділік 

- 

Қозғалғыштық  

 

Дарындылықты анықтағанда тӛмендегі факторларды ескеру керек: 

- 

Жас ерекшелігі 

- 

Тҧлғалық ерекшелігі. 

- 

Экспериментатордың тҧлғалық ерекшелігі.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7 

жүктеу/скачать 0,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: