Э. А. Абдыкеримова информатиканың теориялық негіздері
Алгоритмдік тілде бейнелеу
жүктеу/скачать 476,55 Kb.
|
Э.А.Абдыкеримова.ИНФОРМАТИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
- Бұл бет үшін навигация:
- Басы n мәнін енгізу; k-ға 1-ді меншіктеу; r-ға 1-ді меншіктеу. Цикл басы
- Цикл соңы
Алгоритмдік тілде бейнелеу. Алгоритмді жазу ҥшін қандай да болмасын бір тілді пайдалану қажет. Жалпы алғанда тіл - белгілі бір ақпаратты ӛрнектеу және жеткізу қҧралы. Бҧл мағынада адамдар арасындағы қарым-қатынас тілі, математика тілі, адамдар мен автоматтар арасындағы катынас тілі, т.б. тілдер туралы айтуға болады. Алгоритмді жазу ҥшін пайдаланылатын тілдің сипаты осы алгоритмді пайдаланушының мҥмкіндігімен анықталады.
Алгоритмдік тіл - қҧрылымы нақтыланған, бірыңғай және дәл жазылатын арнайы символдар мен ережелер жҥйесінен тҧрады. Алгоритмдік тіл бірқатар қатаң талаптарға сай болуы керек: командаларды тҧжырымдау кезінде атқарушыға белгілі операциялардың орындалуын ғана талап ету; командаларды тек қана белгілі бір ережелерге сай қолдану; ережеден тыс әрекеттерді пайдаланған жағдайда атқарушы алгоритмді тҥсінбейді де, оны атқарудан бас тартады. Мысалы, а және в екі айнымалыны кӛбейту операциясын математика тілінде бірнеше тҥрде жазуға болады: 1) ав; 2) ахв. Ал алгоритмдік тілде, бҧл операция а*в деп жазылады. Мысалы. n! мәнін есептеудің табиғи тілде жазылатын алгоритмі мен блок- схемасын қҧру керек (n!=1*2*...* n). Табиғи тілде: Алгоритм факториал Басыn мәнін енгізу; k-ға 1-ді меншіктеу; r-ға 1-ді меншіктеу. Цикл басыr-ға r*k мәнін меншіктеу; k мәнін 1-ге ӛсіру. Егер k<=n болса, қайталау Цикл соңыn! мәнін (r) басып шығару Соңы.Алгоритмдік тілде: Алг факториал 1. енгізу n 2. k:=1; r:=1 3. r:=r*k 4. k:= k+1 егер k<=n ӛту 3 шығару rсоңы Алгоритмнің бастапқы жолы (Алг факториал) алгоритм тақырыбы деп аталады. Мҧнда жазылған Алг – қызметші сӛз, факториал – алгоритмге берілген атау. Бҧдан соң берілген нҧсқаулар: 1-ші жол - есептелінетін n! ҥшін n айнымалысының мәнін ЭЕМ жадына енгізу; 2-ші жол - k, r айнымалыларына 1 санын меншіктеу; 3-5-ші жолдар - цикл бойынша r (n!) мәнін есептеу циклі: ші жолда әр жолы r айнымалысына бастапқы берілгендерден (k=1; r=1) бастап, r*k кӛбейтіндісі меншіктеледі; ші жолда k айнымалысының мәні 1-ге ӛсіріліп, k-ға меншіктеледі. Ал, 5-ші жол – k-ның жаңа мәнін тексеру командасы. Ол k<=n болса, есептеуді k-ның жаңа мәнімен қайталау ҥшін басқаруды 3-ші жолға қайтарып береді, әйтпесе алгоритмнің орындалуы 6-шы жолға ӛтеді; 6-шы жол - n! мәнін басып шығару; 7-ші жол – есептеуді аяқтау. Осы алгоритмнің блок-схема тҥрінде қҧрылуы тӛмендегі суретте кӛрсетілген. Пайдалануға рҧқсат етілген символдардың жиынтығы алгоритмдік тілдің алфавиті деп аталады. Алгоритмдік тілдің алфавиті мен пайдаланылатын символдар: Латын, орыс алфавиттері мен араб цифрлары: A, B, C, D, … , a, b, c, d, … , А, Б, В, Г, …, а, б, в, г, … , 1, 2, 3, …; * - кӛбейту; / - бӛлу; ** - дәрежелеу; + - қосу; - - алу таңбалары; := - меншіктеу белгісі; >, <, >=, <=, <> - қатынас таңбалары;. - нҥкте (нҥкте - бҧл нақты санның бӛлшек бӛлігін бҥтін бӛлігінен ажырату ҥшін пайдаланылатын белгі) және т.б. Алгоритмдік тілдің алфавитінде мағынасы мен қолдану тәсіліне алдын-ала тҥсініктеме беріліп қойылған қызметші сӛздер деп аталатын символдар да бар. Басқа сӛздерден бӛліп кӛрсету ҥшін әдетте олардың астын сызып қояды немесе қалың қаріппен жазады. Қызметші сӛздер: Алгоритм тақырыбы: алг, арг, нәт Алгоритмнің басталуы мен соңы: басы, соңы Тармақталу командасы: егер-онда-әйтпесе-бітті Таңдау командасы: таңдау, жағдай ... жағдай-әйтпесе-бітті Қайталану (цикл) командасы: а) n рет циклі: n рет б) ―Әзірше‖ циклі: цб (цикл басы), әзір (әзірше), цс (цикл соңы) в) ―Ҥшін‖ циклі: цб, ҥшін, дейін, қадам, келесі, цс - цикл соңы Қҧрама шарттар: және, немесе, емес Функция (айнымалы): мән жүктеу/скачать 476,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|