Var <массив атауы>: <массив типінің атауы>;
Type <массив типінің атауы>= array [индекс типі] of элемент типі; мҧндағы: Массив типінің атауы - массив элементтерінің жиынын
сипаттайды;
Индекс типі - тізбектелген немесе шектелген типтерді кӛрсету; Элемент типі - массив элементтерінің типін кӛрсету.
Мысалы:
VAR A : ARRAY[1..5] OF REAL
Массив
атауы
5 элементті массив
Нақты тип
Массивтерді дҧрыс жазуға мысалдар келтірейік: VAR
MAS:ARRAY[1..N] OF REAL;
Жыл: ARRAY[қаңтар..желтоқсан] OF ІNTEGER; L:ARRAY[жол] OF BOОLEAN;
M1:ARRAY[CHAR] OF шеңбер;
Егер бірнеше массив бірдей базалық және индекстік типте болса, онда оларды сипаттағанда бір массив ретінде ҥтір арқылы бӛліп жазуға болады. Мысалы:
VAR A,B,C: ARRAY[1..10] of REAL;
Массивтің кез-келген бір элементіне нәтиже беру ҥшін, меншіктеу операторы қолданылады.
Массив атауы [индексі]:= нәтиже Мысалы:
а) А массивінің бірінші элементіне 10 санын меншіктеу ҥшін - A[1]:=10; ә) В массивінің бесінші элементіне 20 санын меншіктеу ҥшін - В[5]:=20;
б) В массивінің ҥшінші элемент нәтижесін экранға шығару ҥшін - wrіteln (В[3]);
в) А массивінің бесінші элементіне нәтижені пернелер тақтасы кӛмегімен енгізу ҥшін - readln (A[5]);
г) В массивінің бесінші және оныншы элементтерінің қосындысын Sum айнымалысына меншіктеу ҥшін - Sum:= В[5]+ A[10];
Бағдарламаның операторлық бӛлігінде массив элементтеріне мынадай амалдар қолданылады:
A[3]:=C[4]+5; S:=S+X[K];
P:=X[3*І+1]; және т.с.с.
Массив элементтерін енгізу немесе шығару ҥшін бағдарламаның мына ҥзінділерін пайдалануға болады:
а) енгізу:
FOR і: =1 to n do read(A[І]);
б) шығару:
for і: =1 to n do wrіte(A[І],‘ ‗);
Егер массив атауында бір ғана индекс болса, онда ол массивті бір ӛлшемді, ал екі индекс болса - екі ӛлшемді және т.с.с. n индекс болса, n ӛлшемді массив дейді. Бір ӛлшемді массив вектор элементтері, ал екі ӛлшемді массив (n жолдан, m бағаннан тҧратын) матрица деп аталады.
Екі ӛлшемді массивті Var бӛлімінде сипаттаудың жалпы тҥрі: Var <массив атауы>: array[1..n, 1..m] of элемент типі;
Екі ӛлшемді массивті Type бӛлімінде сипаттаудың жалпы тҥрі: Type <массив типінің атауы>= array [1..n, 1..m] of элемент типі;
мҧндағы: 1..n – массив жолының (қатарының) алғашқы және соңғы мәні; 1.. m – массив бағанының алғашқы және соңғы мәні.
Мысалы, Var бӛлімінде екі ӛлшемді массивті сипаттау: Var
A: array [1 ..n, 1.. m] of іnteger;
Type бӛлімінде екі ӛлшемді массивті сипаттау: Type
GR= array [1..n, 1..m] of іnteger;
Матрица элементтерін енгізу, оларды қалпын сақтап экранға шығару циклдерінің жазылу тҥрлері:
for k:=1 to n do for j:=1 to m do read (a[k, j]);
for k:=1 to n do begіn wrіteln; for j:=1 to m do
wrіte (a[k, j] : p : q) end.
Матрицаны экранға қалпын сақтап шығару ҥшін сыртқы циклге қатысты операторлар (ішкі цикл мен wrіteln) бір қҧрама оператор тҥрінде қарастырылуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |