Turbo Pascal тілінде негізінен операторлар ретімен орындалады. Олардың бҧл орындау тәртібін ӛзгерту ҥшін кӛшіру операторы GO TO пайдалынады. Шартсыз кӛшіру операторының жазылу тҥрі: GO TO <белгі>
Бҧл оператор бойынша, белгісі кӛрсетілген операторға кӛшіріледі. Белгі ретінде таңбасы 1-9999 дейінгі бҥтін сан немесе символ пайдаланылады. Әдетте, шартсыз кӛшіру операторы бағдарламаның кейбір бӛліктерін орындамай ӛтіп кету ҥшін пайдаланылады.
-
Қҧрама операторлар
Бірнеше операторлардың бірігуінен шыққан операторды қҧрама оператор дейді. Бҧл операторлар begіn (басы) және end (соңы) қызмет сӛздері арасында жазылады. Қҧрама оператордың жазылу тҥрі:
BEGІN
-
оператор;
-
оператор;
..................
n-1 - оператор; n-оператор END;
Қҧрама оператор бҥтін бір оператор қызметін атқарады, сондықтан оны бағдарламаның кез келген бӛлігіне қоюға болады. Қҧрама оператордың қҧрамында ӛзінің қҧрама операторы да болуы мҥмкін.
BEGІN-нің соңына, END-нің алдындағы операторға нҥктелі ҥтір ";" қойылмайды.
Қҧрама операторларға шартты кӛшіру, таңдау және қайталау операторлары жатады.
-
Шартты кӛшу операторы
Тармақталуы бар процестерді ҧйымдастыру ҥшін шартты оператор пайдаланылады. Тармақталу белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына тәуелді басқарылады.
Шартты кӛшіру операторының жазылу тҥрі:
ІF <шарт> THEN <1-оператор> ELSE <2-оператор>
мҧндағы: 1 және 2 операторлардың ӛзі қарапайым немесе қҧрама оператор болуы мҥмкін (ІF – егер; THEN – онда; ELSE - әйтпесе).
Егер, ІF сӛзінен кейін жазылған шарт сақталса (ақиқат болса), онда THEN сӛзінен кейін жазылған 1-оператор орындалады, 2-оператор орындалмайды. Шарт сақталмаса ELSE сӛзінен кейінгі 2-оператор орындалады.
ІF сӛзінен соң жазылатын шартты жазу ҥшін Turbo Pascal тілінде ӛрнектерді салыстыру: =, >, > =, <, < =, < > белгілерін пайдаланады.
Бір мезгілде бір емес, бірнеше шартты, яғни қҧрама шартты жазу ҥшін логикалық амалдарды пайдалануға болады.
Шартты операторларда қҧрама операторды пайдалануға болады: ІF логикалық ӛрнек THEN
BEGІN
-
оператор;
-
оператор;
....................
n-1- оператор; n- оператор;
END ELSE
BEGІN
-
оператор;
-
оператор;
.....................
n-1- оператор; n- оператор;
END.
Turbo Pascal тілінде де шартты оператордың толық емес тҥрін пайдалануға болады.
ІF шарт (логикалық ӛрнек) THEN оператор
-
Достарыңызбен бөлісу: |