Ежелгі шығыс медицинасының жазба ескерткіштері Қыш тақтайшаға жазылған рецепт

 Көне қытай мифологиясы бойынша бұл елде медицинаның атасы, алғашқы Үш Ұлы император Фу-Си, Хуан Дидің қатарында аталатын Шень Нун. 17 ұрпағына дейін ел билеген династия бастауындағы әрі дәрігерліктің бабасы Шень Нун 5800 жыл бұрын өмір сүріп, емшілік жайында, 365 шөп пен тамырды қолдану, 70 түрлі у мен оның уытын қайтаратын дәрілер туралы жазба қалдырған.

Одан кейінгі замандарда б.д.д. 2698-2599 жылдардан жеткен «Нэйцзин» еңбегінің шоқтығы биік тұрады. 18 томнан тұратын мағлұмат жиған кітапта бүгінге дейін пайдаланып келе жатқан инемен емдеу, күйдіру, уқалау, дәрілік шөптердің көмегіне жүгіну, тамыр соғысының бүге-шігесін білу сынды шығыс медицинасының тәсілдері айтылған. Осылайша қытай медицинасы 3 мың жыл бұрын сала-салаға жіктеліп, дамып отырған. Жалпы, қытайлықтардың ежелгі заманнан жеткен дәрігерлік қолжазбалары 20 мыңнан асып кетеді.

Ғасырлардан ғана емес, тұтастай мың­жылдықтар бойынша дамып келген медицина сол заманда да дертті емдегеннен гөрі алдын алуға мән берді. 4 мың жыл бұрын тамыр соғуының 500-ден астам түрін жазып қалдырған қытай медицинасы әлі дамып келеді. Ғасырлардан үзілмей келген жазбалардың бірі 1578 жылы Ли Шиченнен жеткен дейтін кітапта 1892 шөпті пайдаланып жасалған 8460 рецепт емші-дәрігерге көмекке келсе, бүгінде қытайлықтар 2 мыңнан астам өсімдіктен дәрі жасайтын көрінеді.