Тақырып бойынша қосымша сұрақтар

1. 
   Шаруашылықтың қоғамдық формалары мен үлгілерінің (модельдерін) қандай түрлерін Сіз білесіз?
   
2. 
   Бартер мен ақшалай айырбастың айырмашылығы неде?
   
3. 
   Айырбаста игіліктердің пайдалығын қалай салыстыруға болады?
   
4. 
   Ақшаның атқаратын қызметтерін атаңыз?
   
5. 
   ҚР экономикасындағы теңге: әлеуметтік-экономикалық салдары және болашағы.
   

Дәріс 5. Дәріс-презентация

1. 
   Нарықтың мәні және түрлері. Нарықтың құрылымы және оның жіктелуі
   
2. 
   Нарық инфрақұрылымы. Қазіргі нарықтық инфрақұрылымының негізгі элементтері.
   
3. 
   Бәсеке: түсінігі және түрлері.
   

1. 
   Нарықтың мәні және түрлері. Нарықтың құрылымы және оның жіктелуі
   

1. 
   экономикалық жағдайлардың өзгеруіне тез бейімделгіштігі мен икемділігі;
   
2. 
   өндіріс шығындарын азайту мен пайданы көбейту үшін жаңа технологияны жылдам пайдалануы;
   
3. 
   өндірісшілер мен тұтынушылардың шешімдер қабылдау, мәмілелер жасау кезіндегі тәуелсіз еркін болуы;
   
4. 
   әртүрлі қажеттіктерді қажетті мөлшерде және жоғары сапамен қанағаттандыру қабілеті.
   
5. 
   Бағаның еркін қозғалысы. Сұраныс пен ұсынысқа байланысты. Бағаның еркін қозғалысын нарық қана қамтамасыз етеді;
   
6. 
   Экономиканы “сауықтыру” /санация/ өз алдына шаруашылық жүргізушілердің еңбек нәтижесін қоғамдық бағалау бағаның еркін қозғалысы арқылы жүзеге асырылса, артта қалған өндірушілерді озық өндірушіден аяусыз алшақтатады;
   
7. 
   Бәсекенің жалпыға ортақ бірдейлілігі.
   

1. 
   Еңбек пен табысқа кепілдік бермейді нарық жүйесі теңсіздікті одан әрі күшейте түседі;
   
2. 
   Әлеуметтік қажеттілікті қорғау үшін пайдаланылатын тауарлар мен қызмет көрсетулерді өндіруді (спорт, білім беру, денсаулық сақтау және т.б.) ынталандырмайды;
   
3. 
   Нарық экономикасы халық шаруашылығы салалары арасындағы қарым-қатынастарды, макроэкономикалық пропорцияларды реттей алмайды, керісінше диспропорциялар тудырады. Бұл өте қауіпті, құрылымдық дағдарыстар тудырады.
   
4. 
   Нарық экономикасы ғылыми-техникалық жаңалықтарды қолдануға ерекше ұмтылғанымен осы жетістіктерді пайдалануда сараңдық жасайды. Себебі ҒТП тәуекелдікпен жұмсалатын көп қаржы-капитал. Нарық экономикасының бұл кемшілігін ғылыми-техникалық прогресс саласындағы капиталды қолдайтын мемлекеттік бюджеттен арнаулы қаржы бөлу арқылы бәсеңдетуге болады.
   
5. 
   Капиталдың айналымын тездетуді көздейтін нарық экономикасы күрделі құрылыс жоспарына қаржы жұмсауға ынталы емес, себебі бұл салада қаржы айналымы ұзақ мерзімге созылатындықтан, бұл қызметті қоғам атқаруы керек.
   
6. 
   Нарық экономикасы өте күрделі әлеуметтік проблемаларды тудырады. Оған жататын – жұмыссыздық, инфляция.