Экономикалық жүйе және оның элементтері. Экономикалық жүйелер типтерінің жіктелуі. Аралас экономикалық жүйе
Экономиканы реформалауда меншіктің орны
жүктеу/скачать 35,12 Kb.
|
Ýêîíîìèêàëû? æ?éå æ?íå îíû? ýëåìåíòòåð³. Ýêîíîìèêàëû? æ?éåëåð òè
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі түсініктер мен терминдер
- Бақылау сұрақтары
| Экономиканы реформалауда меншіктің орны
Реформалау дегеніміз экономикалық жүйе үлгісінің бір түрінен басқасына өту болып табылады. Бұл процесс үстемдік ететін меншік формасының өзгеруі қалайда қажет деп тілемейді. XX ғ. Басына қарай нарық механизмдеріне негізделетін және еркін нарықпен реттелетін экономикалық үлгі өзін өзі жоюға мәжбүр болды. Еркін нарық механизмінің орнына реттелген нарық механизмі келді. Меншік формасы экономикалық бағыттың өзгеруінің қатал жүргізілуіне кедергі етпейді. Белгілі жағдай, монополияда, бюрократияда экономикалық өкіметтің тоталитарлық синатына икемділігін білдіреді. Осылай, XX ғ. 30-шы жылдарының ортасында КСРО-да қоғамдық меншік жағдайында әкімшілік экономика орнады, ал Германияда, жеке меншік негіздерінің мықтылығына қарамастан, бұйрық экономикасы орнады. Кейін осы жағдай Франко тұсындағы Испанияда, Пиночет тұсындағы Чилиде қайталанды. Бұлардың барлығында тоталитаризмнің келуіне үлес қосқан, сол мерзімде осы елдерде орын алған, экономикалық және саяси шешімдердің үстемдігі болды. Өндірістің шоғырлануы мен бәсеке меншіктің орталықтануына ат салысады. Бұл процесс шаруашылық субъектілері болып табылатын меншік иелерінің санын біршама төмендетеді. Мысалы, меншік иелерінің (акциялар иелері) санына қарамастан, акционерлік қоғам нарықта келісім жасасатын бір ғана заңды тұлға болып танылады. Ал экономикалық жүйелердің өздеріне тән айырмашылықтары сақталады: тауар өндірісі мен тауар айналымының даму дәрежесі; экономикалық өкіметтің типі және оны жүзеге асыратын формалар; осы қоғам жүйесіндегі байлық деп түсінетін экономикалық әрекеттердің орны, рөлі. Реформа жүргізу сырттан қарағанда субъективтік акт болып көрінеді. Оны жүргізудің дүниежүзілік тәжірибесі осы процестерді анықтайтын бірсыпыра құбылыстарды ашты. Негізгі түсініктер мен терминдер Аралас экономика Ашық экономика Ғылыми-техникалық прогресс Дәстүрлі жүйе Жабық экономика Индустриалдық жүйе Әкімшілік-әміршілік экономика Нарықтық экономика Экономикалық жүйе Экономикалық реформа Экономикалық үлгілер Бақылау сұрақтары Экономикалық жүйе және оның түрлері. Экономикалық жүйедегі аралас жүйенің негізгі үлгілері. Экономикалық жүйелерді ұйымдастыру үлгілеріне жалпы сипаттама. Қазақстан Республикасындағы нарықтық экономикаға өтуінің ерекшеліктері Нарықтық экономикаға өту кезіндегі Қазақстан Республикасындағы басты міндеттер. “Қазақстан – 2030 стратегиясының” басым бағыттары. Экономиканы реформалаудағы меншіктің орны. жүктеу/скачать 35,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|