Экономист (Жен)
Шалғындық қара топырақтар
жүктеу/скачать 1,44 Mb.
|
О у ралы «Топыра тану» п ніні университеттерге арнал ан ба да
- Бұл бет үшін навигация:
- БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
- ҚАРА-ҚОҢЫР ЖӘНЕ ШАЛҒЫНДЫ ҚАРА-ҚОҢЫР ТОПЫРАҚТАР Сабақтың мақсаты
- Тапсырмаға түсініктеме.
| Шалғындық қара топырақтар. Бедердің ойпаңдаған жерлерінде, ылғалдану жағдайлары жақсы болып, жер асты сулары 5 м-ден жақын орналасқанда түзіледі.
Кескіннің құрылысы қара топырақтардағыдай, бірақ қою қара түсті қарашірікті қабаты қалың, төменгі қабаттар глейленген. Шалғындық қаратопырақтар екі тип тармағына бөлінеді:Шалғынды-қаратопырақты жер асты сулары 2-5 м тереңдікте, Қаратопырақты-шалғынды жер асты сулары 1,5-3 м және одан жақын орналасқан. БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ: 1. Қаратопырақтардың негізгі морфологиялық ерекшеліктері, түзілу жағдайлары қандай? 2. Қаратопырақтар классификациясында қандай типшелерге, тегтерге, түрлерге бөлінеді? З. Қазақстан территориясында қаратопырақтардың қандай типшелері кең таралған? 4. Шалғындық қаратопырақтар қандай жағдайларда түзіледі? ҚАРА-ҚОҢЫР ЖӘНЕ ШАЛҒЫНДЫ ҚАРА-ҚОҢЫР ТОПЫРАҚТАР Сабақтың мақсаты: Кұрғақ далалы аймақ топырақтары классификациясымен, морфологиялық белгілерімен, қасиеттерімен танысу. Тапсырма: 1. Қара-қоңыр топырақтардың морфологиялық белгілерін қарастыру дәптерге осы топырақ бейнесін түсіру. 2. Қара-қоңыр топырақтар классификациясымен танысу. 3. Қазақстан және Солтүстік Қазақстан топырақ картасынан қара-қоңыр топырақтардың таралу шекарасын қарастыру, алып жатқан ауданын анықтау. Тапсырмаға түсініктеме. Қара-қоңыр топырақтар құрғақ дала зонасында кең тараған. Мұнда қоңыр топырақпен қатар шабынды - қоңыр топырақтар, кебірлер, сорлар солодтар кездеседі. Топырақ түзілу процесінде қоңыр топырақ кескіні айқын байқалатын генетикалық қабаттар қатарына дифференцияланған Ад-А-В1-В2-Вк-С. Ад - шым (тың топырақтарда), қабат қалыңдығы 2-3 см. А - үстіңгі қарашірікті горизонт, күңгірт-қоңыр түсті реңді кесекті құрылымды, қалындығы 18-22 см. Одан кейін қарашірікті аралық сұр түсті қабаты (В) келеді. Кебірлі түрлерінде кесекті – призмалы немесе жаңғақты-құрылысты, қоңыр сұр жылтыр горизонтқа күңгірт бояу және қарақоңыр рең беріп тұрады. Қарашірікті қабаттың жалпы қалыңдығы 35-50 см. Игерілген қара-қоңыр топырақтарда А қабатынан кейін қарашірік ақпа іздері бар В1 қабаты орналасады. Одан кейін карбонаттардың ең көп жиналған қоңыр-сары түсті, жаңғақ құрылысты Вк қабаты орналасады. Қабат қалыңдығы 50-60 см. лай түсті қоным түрінде кездеседі. Жеңіл еритін тұздар 1,5-2 м тереңдікте кездеседі. Қара-қоңыр топырақ үш типшеге бөлінеді. Олар мыналар: күңгірт қара-қоңыр топырақ, қара-қоңыр топырақ, ашық қара-қоңыр топырақ (24-кесте); жүктеу/скачать 1,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|