Пайда болу жолы
|
Жынысқа тән ерекшіліктері
|
Таралуы және топырақ қасиеттеріне әсері
|
1
|
2
|
3
|
Аллювий
|
Өзен шөгінділері (жиындылары)
|
Минерал түйіршіктер жақсы жұмырланған, қабаттары айқын байқалады. Механикалық құрамы әртүрлі өзен ағысының жылдамдығына байланысты. Өзен арнасының төменгі жағында жоғарыға қарағанда бөлшектер ұсақ келеді. Жайылым аллювиі ұсақтау-балшықты, құмбалшықты; арна жағасы аллювиі-құмды; арна аллювиі қиыршықтасты-құмды және құмды.
|
Жағалау топырақтары құмды аллювий қоректік элементтер аз, тұщы, эрозияға ұшыраған. Аллювиалды сазды шөгінділер органикалық заттарға, қоректік элементтерге бай. Топырағы ащыланбаған жағдайда құнарлылығы жақсы.
|
Делювий
|
Бұзылу заттары уақытша пайда болған ағыстармен орын ауыстырған
|
Сәл ғана байқалатын қабаттылық беткейге параллель, материалдың жіктелуі байқалады. Механикалық құрамы әртүрлі көбінесе құмбалшық делювий құрамы күрделі және әртүрлі. Ол бастапқы жыныстардың сипатымен тығыз байланысты
|
Су айыру беткейінің төменгі жағын жауып тұрады. Делювий топырағы тұзды болмаса құнарлылығы біршама жақсы.
|
Эллювий
|
Бұзылу заттары ешқайда жылжымай сол орнында қалған
|
Құрамы бастапқы жыныс құрамына байланысты. Негізгі жыныстар эллювиі әрқашан қиыршық тасты жіктелуі нашар. Бос жыныстардың эллювиінің механикалық құрамы біртектес болып келеді.
|
Су айрықтарында кездеседі. Негізгі жыныстар эллювиі беріктілігі нашар, қиыршық тасты, тұзды емес, эрозияға ұшыраған.
|
