ӘЛ-ФАРАБИ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Тақырыбы;Су қойманың кеуіп, тартылуындағы су ұлуының төзімділігін анықтау Орындаған: Кауыртбек Н
Топ: ББП 18-03
Қабылдаған: Исаева Н
№1 Зертханалық жұмыс Cу қоймаларының кеуіп қалған жағдайындағы ұлудың төзімділігін анықтау Мақсаты: Cу қоймаларының кеуіп қалған жағдайындағы ұлудың төзімділігін анықтау
Қажетті құрал-жабдықтар: Тоғанның ұлуы мен мүйіз орамы; шыны ыдыс немесе аквариум; су; эксикатор; кальций хлориді.
Жұмыстың барысы; Моллюскалар су қоймасына биологиялық экскурсия кезінде тормен ұсталады және оларды эксперименттен кейін қайта жіберу керек. Ұсталған моллюскалар суы бар құмыраға немесе аквариумға орналастырылады және ондағы су деңгейін біртіндеп төмендетеді. Су мүлдем болмаған кезде үлкен тоған ұлуын төменгі жағында кальций хлориді бар эксикаторға салуға болады (ылғалды сіңіру үшін). Тоған ұлуы қабықтағы тесікті тығыздайтын тығыз пленканы шығарады және ол осы күйде бір айға дейін тұра алады.
Мақсаты;Мүйізді орам тоғанның ұлуынан айырмашылығы
Жұмыстың барысы; Қабықтың аузымен аквариумның әртүрлі заттарына немесе әйнегіне жабыстырылады және үш айға дейін судың болмауына төзімділік білдіре алады. Бұл жағдайда моллюсканың денесі біртіндеп құрғап, соңында оның мөлдір қабырғалары арқылы айқын көрінетін қабықтың 7-ші бөлігін алады. Егер аквариум немесе банка қайта су сумен толтырылса, қорғаныс пленкасы ериді және катушка қозғалады, сонымен қатар қоректене бастайды.Тәжірибе нәтижелерінмұғалім оқушылармен бірге соңғы әңгіме барысында талқылайды.
Cұрақтары;
Су қоймасының кеуіп кетуіне қарсы тұру қабілетінің үлкен тоған ұлуы мен мүйізді ролі қандай болды
Су моллюскаларының қандай құрылымдық ерекшеліктері олардың су болмаған жағдайда тіршілік етуіне мүмкіндік береді?
Бейнематериал - https://youtu.be/3WVbtSCMZcs
№2 Зертханалық жұмыс Африкалық ұлу Ахатинаның үй жағдайындағы тіршілік әрекетінің ерекшеліктерін зерттеу Мақсаты;Тамақтың түсуіне байланысты қабықтың түсін өзгертуін бақылау
Зерттеу нысаны;Африкалық Ахатина ұлулары
Қажетті құрал-жабдықтар;Ахатина, сәбіз, қызыл болгар бұрышы, қызанақ, салат, қияр қосылған террариумдар.
Жұмыстың барысы; Моллюскаларды арнайы қоректік террариумдарға орналастырамыз. Террариумдағы тіршілік ортасының қалыпты күйден ауытқымауын қадағалап отыру керек. Оларды әр түрлі қоректік өнімдермен тамақтандырамыз. Тәжірибе ұзақтығы – 7-8 күнді қажет етеді.
Қорытынды; Егерде сіз ұлуларды ашық көкөністермен тамақтандыратын болсаңыз, онда қабықтың пайда болуы өсу кезінде әртүрлі реңктерге ие болатының байқауға болады.