Күрделі түрлендіргіштердің көпшілігінде энергия бір түрден энергияның бірнеше түріне түрленеді.
Күрделі түрлендіргіштерде, мысалы, жарық энергиясын электрлік энергияға, химиялық энергияны механикалық, ядролық энергияны электрлік энергияға түрлендіреді.
Күрделі түрлендіргіштерде әдетте энергияның жылу энергияға айналуы қатар жүреді.
Бұл жағдайда бөлінеген жылу шығын болып есептеледі.
П.ӘК - пайдалы энергияның толық энергияға қатынасы.
Энергияның электрмеханикалық түрлендіргіші күрделі түрлендіргішке жатады. Өйткені оларда әрқашан электромеханикалық түрлену кезінде электрлік Рэлнемесе механикалық Рмех энергияларды жылулық энергияға Рж түрленуі де қатар жүріп жатады (5 сурет).
Жалпы жағдайда ЭМТ ішкі кедергісі zэмт болатын, екі электрлік, екі механикалық және екі жылулық ұштары бар алтыұштық ретінде көрсетуге болады. Шығынды азайтуға тырысыады. ЭМТ қуаты үлкен болған сайын П.ӘК жоғары болады.
ЭМТ сипаттау үшін матемематикалық модель құрады.
Екінші заң
Екінші заң
Барлық электр машиналары қайтымды, яғни олар қозғалтқыш режимде де және генераторлық режимде де жұмыс жасайды.
Бұл олардың басқа энергия түрлендіргіштерден (булық турбина, дизель реактивті двигатель) маңызды артықшылығы болып табылады.
Мысалы, электровоздың қозғалтқышы составты орнынан қозғап, жылдамдығын арттырған кезде, электр желісінен өзіне энергия алады, яғни қозғалтқыштық режимде жұмыс жасайды. Ал составтың жылдамдығын тежеу режимі кезінде ол электр желісіне энергияны қайтарады, яғни генераторлық режимде жұмыс жасайды.
Индуктивті машиналардастатордың және ротордың орамалары магнит өрісі арқылы байланысады, әрекеттеседі. Айналмалы ораманы қозғалмайтын орамамен байланыстыру (әрекеттестіру) үшін айнымалы ток немесе тұрақты ток арқылы ауалық саңылауды айнымалы магнит өрісін тудыру керек.
Егер тұрақты ток қолданылса, онда айнымалы магнит өрісін тудыру үшін осы ток жүретін ораманы айналдыру керек.
