Әлемдегі қазіргі демографиялық жағдай
Адам әлеуетінің даму индексі бойынша елдердің типологиясы
жүктеу/скачать 4,95 Mb.
|
СЕССИЯсессия эконом (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- 53-ші сұрақ Дүние жүзі халқының орналасуы және оны анықтайтын факторлар.
| 52. Адам әлеуетінің даму индексі бойынша елдердің типологиясы.
Адам даму индексі (АДИ) адамдардың дамуы бойынша мемлекеттерді салыстыратын индекс. Ол бойынша мемлекеттің даму дамымағандығы өлшенеді. Көбінесе АДИ индексіне қарап мемлекеттерді дамыған, дамушы және дамымаған болып бөледі. АДИ адамның өмір ұзақтығын, білімін, әріп тану және адам басына шаққандағы ЖІӨ өлшемдерін біріктіреді. Индекс адамның жалпы даму деңгейін көрсетеді. Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы АДИ-дың даму деңгейін адамдардың таңдау қыбілеті, білім алу мүмкіншіліктері, денсаулық сақтауға арналған, табыс табу мен жұмыс жағдайлары сияқты факторларды есепке алатын үрдіс деп атайды. АДИ үш басты қағидалардан тұрады: Өмір Ұзақтығы – Халық денсаулығы мен ұзқтығын өлшейді Білім деңгейі мен білім бері жүйесі Өмір сүру стандарты, адам басына шаққандағы жалпы ішкі өніммен өлшенед 53-ші сұрақ Дүние жүзі халқының орналасуы және оны анықтайтын факторлар. 54. Қазіргі әлеуметтік-географиялық және экономикалық-географиялық зерттеулердің негізгі бағыттары, оларды жүзеге асырудағы басқа ғылымдармен өзара байланысы. Қазіргі әлеуметтік-географиялық және экономикалық-географиялық зерттеулер Географияны әлеуметтану, экономика және саясаттану сияқты басқа әлеуметтік ғылымдармен біріктіретін пәнаралық салалар болып табылады. Әлеуметтік-географиялық зерттеулердің негізгі бағыттары халықтың таралуын, көші-қон және урбанизация заңдылықтарын зерттеуді қамтиды. Ол сондай-ақ этникалық, гендерлік және сәйкестік сияқты географияның Әлеуметтік және мәдени аспектілерін зерттейді. Екінші жағынан, экономикалық-географиялық зерттеулер сауда, өндіріс және инвестиция сияқты экономикалық қызметті кеңістікте бөлуге бағытталған. Ол жаһанданудың жергілікті экономикаға әсерін, Көлік және коммуникация инфрақұрылымының рөлін және экономикалық жүйелердің эволюциясын қарастырады. Зерттеудің бұл бағыттары оларды жүзеге асыруда басқа ғылымдармен тығыз байланысты. Мысалы, әлеуметтік-географиялық зерттеулер көбінесе әлеуметтану мен антропологияның тұжырымдамалары мен әдістеріне сүйенеді, ал экономикалық-географиялық зерттеулер Экономикалық теория мен модельдерді қолданады. Олар сондай-ақ статистика, картография және қашықтықтан зондтау сияқты пәндердің деректері мен әдістеріне сүйенеді. Жалпы алғанда, әлеуметтік-географиялық және экономикалық-географиялық зерттеулердің пәнаралық сипаты күрделі әлеуметтік және экономикалық процестер мен олардың кеңістіктік салдары туралы біртұтас түсінікке қол жеткізуге мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 4,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|