Эмбриология



Pdf көрінісі
бет342/383
Дата04.10.2022
өлшемі74,12 Mb.
#151686
түріОқулық
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   383
Байланысты:
Афанасьев Гистология

Шырыш асты негіз. 
Борпылдак талшыкты дәнекер тіннен тұрады. Шырыш 
асты негіздің болуы шырышты кабыкшаға жылжымалык касиет дарытып, 
катпарлар түзеуге мүмкіндік береді. Шырыш асты негізде кан және лимфа 
тамырларынын өрімдері, лимфоидты тіннің жиынтығы және шырыш асты 
жүйкелік өрім 
{plexus nervorum submucosus)
болады. Кейбір бөліктерде (өңеш, 
он екі елі ішек) бездер орналаскан.
Бүлшық 
ет 
қабықшасы. 
Әдетте, ол екі кабат — ішкі айналмалы және сырткы 
бойлай бағытталған бүлшык ет элементтерінен күралады. Ас корыту түтігінің 
алдыңғы және арткы бөліктерінде бұлшык ет көбінесе көлденең-жолакты, ал 
ортаңғысында — жазык. Бүлшык ет кабаттары құрамында кан және лимфа та­
мырлары және бұлшык ет аралык жүйкелік өрім 
(plexus nervorum inlermuscularis)
орныккан дәнекер тіндермен бөлінген. Бүлшык ет кабыкшасының жиыры- 
луы корытылу барысында астың араласуы мен жылжуына септеседі.
Сірлі кабыкша. 
Ас корыту түтігінің көп бөлігі сыртынан шажыркайдын 
висцералды жапыракшасымен — сірлі кабыкшамен капталған. Шажыркай 
кұрамына тамырлар мен жүйкелік элементтер кіретін дәнекер тіннен кұралған 
негізден және мезотелийден түрады. Кейбір бөліктерде (өңеш, тік ішектін 
біраз жері) сірлі кабыкша болмайды. Мүндай жерлерде ас корыту түтігі сырты­
нан тек кана дәнекер тіннен күралған адвентициалды кабыкшамен капталған.
Тамырлануы. 
Ас корыту түтігінің кабырғасы барлык ұзындығында кан 
және лимфа тамырларымен молынан камтылған (16.2-сурет, 
а

б).
Шырыш­
ты кабыкшанын меншікті табакшасында жаткан артериялык өрімдермен 
байланыскан артериялар шырыш асты негізде ең үлкен өрімдерді түзейді. 
Жіңішке ішекте артериалдык өрімдер бүлшык ет кабыкшасында да ка- 
лыптасады. Қан кылтамырларының торы шырышты кабыкшанын эпи- 
телийінің астында, бездердің, криптілердің, асказан шұнкырларының 
айналасында, бүрлердің, тіл бүртікшелерінің ішінде және бұлшык ет 
кабаттары нда орналасады.
Көктамырларда шырыш асты негіздін және шырышты кабыкшанын 
өрімдерін түзейді. Ac корытудың фазасына байланысты ас корыту түтігінің 
әр түрлі аймактарына келетін канның мөлшерін реттеуді артериовенулярлык 
косылыстардың болуы камтамасыз етеді.


530
16-Тарау. Ас қорыту жүйесі
6
Эпителийдің астында, бездердің 
айналысында және бұлшык ет ка- 
быкшасында лимфа кылтамырлары 
торлар кұрайды ( 16.2-суретті кара- 
ңыз, 
а

б
). Лимфа тамырлары шы- 
рыш асты негіздін және бұлшык ет 
кабыкшаларының, 
кейде 
сырткы 
кабыкшанын да (өңеш) өрімдерін 
түзейді. Тамырлардың ен ірі өрімдері 
шырыш асты негізде орналасады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   383




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет