«Емдеу және бейімделу дене шынықтыру» Оқу-әдістемелік кешені 050108 «Дене шынықтыру және спорт»
Тақырып. Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру. Мақсаты
жүктеу/скачать 258,51 Kb.
|
«Емдеу ж не бейімделу дене шыны тыру» О у- дістемелік кешені 050
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақ жоспары
| Тақырып.
Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру. Мақсаты: Арнайы медициналық топтарға арналған емдік гимнастика Оқу орны мен мектептерде арнай медициналық топтарды құрастыру. Мамандығына байланысты қолданатын емдік гимнастика. Спортшыларды қалпына келтіруде және емдеуде емдік гимнастиканың әсері Жоғары дәрежелі спортшылардын арасында кездесктін жарақаттар мен сырқаттар Сабақ жоспары: Дұрыс тамақтандыру бүлдіршін-дердің денсаулығын ойдағыдай саңтаудағы алғы шарт. Соған орай мектеп жасындагы балаларды үйінде және басқа да көпшілік орындарында дүрыс тамақтандыру-дың маңызы зор екенін айта кеткен орынды. Ңа-зіргі мектептердің қай-қайсысы болса да бұл күндегі хабарлар тасңынының үдере дамып оты-руынан туған барлық тілек-талаптардың тұргы-сынан көрінулеріне мүмкіндіктері мол. Мектеп жасындағы балалардың физиологиялық ерекше-лігі дене бітімінің интенсивті түрде өсуімен және энергиялық күш-қуатты жұмсаудың артуымен айқындалады. Осы кезеңдегі жас балдырған-дардың қай-қайсысында болса да мектептегі са-бақңа, өндіріс процесіне және спортқа байла-нысты санаға және денеге түсетін салмақтың артатындығы белгілі. Сондықтан да әрбір пірім даму кезеңінде жан-жақты дұрыс жетілу үшін оларды дер кезінде дұрыс тамақтандырып отырудың орны ерекше. Дұрыс тамақтандыру дегенді қалай түсінуге болады? Тамақтану жөніндегі ғылымның күн сайын жетіліп келе жатуына байланысты ол әр жас адамның физиологиялық қажеттілігіне бай-ланысты тамақтанудың жаңа нормативін ұсынып отыр. Сонымен бірге тамаңтандыру мәселесі оқу-дың және еңбек процесінің жағдайын ескеріп отыруға тиіс. Әр бала мектепте, орта есеппен, төрт-алты сағат уақыт болған кезде сабақта ой-лануына және басқадай қимыл-қозгалысына мөлшері 600 килокалориядай қуат жұмсайды екен, ал оның орнын толтырып отыру үшш бір күнде ішетін тамағының 20—25 процентіне тең келетін ыстық және сүт тағамдарымен мектепте тамақтануы қажет. Ал, мектепте бір тәуліктің 8—10 сағатын өткізетін оқушылар бұған қоса тағы да түстік тамақ ішуге тиісті. Сондай-ақ, әр баланың күніне ішетін тама-гының мектепте қанша мөлшерін және қай уа-қытта ішуінің маңызы зор. Егер бұл шарттар ойдағыдай орындалмаса, ондай жағдайда бала-ның ас қорытуы нащарлап, тамаққа деген тәбеті төмендейді. Әр шәкірт тәулігіне төрт рет тамақтануға тиіс. Және ол тағамның беретін қуаты баланың жұм-саған қуатымен тең болып отыруы керек. Егер ер бала өзінің бір килограмм салмағына әр тәу-лікте 1,5—2,5 грамм белок және май, сондай-ақ бұдан 4—4,5 есе көп углевод алып отырса, оның өсуі ойдағыдай болмақ. Ол үшін мектеп жасын-дағы баланың тәулігінде қабылдайтын тамағы-ның рационы мынадай мөлшерде болуы керек: сүт — 500 г, ақ ірімшік — 40—45 г, қатырма ірім-шік (сыр) 10 г, кілегей және иінді сүт (сливка)— 15 г, ет-балық — 140—200 г, нан 200—300 г, же-міс-жидек —300—500 г, жарма (крупа) — 25— 35 г, кондитер тагамдары — 60—80 г, көкөніс — 400—600 г басқалар. Бір тәулікте пайдаланылатын тагамның молшері 7—11 жас арасын-дағыларға 2000— 2300 г, 11 —16 жастағыларға — 2400—2700 г болуға тиіс. Тағамның құрамында биологиялық активті компоненттері мол азық-түліктерге ең алдымен сүттен жасалған тағам-дардың (айран, ақ ірімшік, тәтті айран, қатырма ірімшік), сондай-ақ көконістер мен жеміс-жидек-тердің (капуста, қызылша, кок бұршақ, салат, алма т. б.) жататындығын айту керек. Жасос-пірімдердің дене бітімінің ойдағыдай жетіліп, ақыл-ойының жан-жақты дамуы үшін қымыз, шұбат сияқты аса құнды сусындарды да пай-даланған жон. Жоғарыда корсетілген тағамдар-дың түрлері мезгілімен дұрыс беріліп отырған жағдайда организмнің қызметі артып, ас қорыту жүйесі дұрыс жұмыс істейді, зат алмасу процесі жақсарады. Сонымен, балаларды дұрыс тамақтандырудың маңызы оте зор екендігі белгілі. Ойткені жаста-рымыздың дене бітімі жарасымды, ақыл-ойы жан-жақты толысып жетілуінде жоғарыда ай-тылған жағдайдың ролі ерекше. Адам өмірінде қуанышынан реніш-қайғысы көп сияқты көрінетін кездері болады. Зей-нетінен бейнеті асып кетіп те отырады. Күн-делікті күйбің-тіршілік, жас келген сайын білінетін кейбір ауру белгілері, жақсы адам-дарды жоғалту... осының бәрі адамды қа-жытады. Бірақ жігер мен қайратқа сүйенген кісі барлық кедергілерді жеңе алады. Тіпті өте күрделі жағдайларда, өзінің пара-сатты ойларымен, дәл шешім тауып шығып кетеді. Кейбіреулер басьіна түскен қиыншылыққа шыдай алмай, морт үзіліп кетеді. Ол өмірдің ауыртпалығынан қутылуға жол жоқ деген сезіммен күрделі құбылыста өзін жоғал-тып, күш-қуат, ой-өрісін мүжіп алады. Мундай психологиялық бейнет адам бойына туа біткен кемшіліктерге де тығыз бай-ланысты. Ал егер қиын-қыстау жағдай жумыста, қыз-меттес адамдар арасында кездессе, басқа жерге ауысу керек. Әлбетте, ол оңай емес, дегенмен өмір сыйлаған аз уақытты итіс-тартыспен өткізгенше, өз мінез-қулқына ла-йық, көңілі толатын жер іздеген абзал. Әсіресе, шаңырақта, жеке баста кездесетін қиыншылық адамды тоздырып жібереді. Бірақ оның да шығу жолдары бар. Оған да қажырлылық, қайраттылық керек. Кішіпейіл, кең болса, біреуі асыра айтқанда, екіншісі сабырлылық танытса, түсініспеушілік артта қалады. Күн мен тұн алмасқандай, үнемі бақыт та, не ұдайы қайғы да бола бермейді. Қайсысын да жеңетін күш, ұстап отыратын салмақ керек. Адамдар кейде уақытты ұшы-қиыры жоқ мухит сияқты сезініп, оған немқұрайлы қарайды, қалай болса солай «жүзе» бере-мін деп ойлайды. Өмірде олай емес, жо-ғалтқан бір сәт уақытың қайтып келмейді, дәл сол шақта оралған тиімді мезгіл көз-ден «бұлбұл» болып ұшады. Уақытты ұтымды пайдалану — үлкен же-тістік. Оған да дағдылану керек. Күнде-лікті уақытты бір жүйемен жоспарлаған дұрыс. Жұмыс уақыты үзіліспен, демалыс кезі белсенді, жігермен атқарылатын қызу жұмыспен алмастырылуы қажет. Ал текке босқа кеткен уақыт кейін орнын толтыру-ды қажет етеді. Өмір адамдардың алдына көп мүмкіншілік-ті жайып тастайды. Соны пайдалана білу-дің өзі бір ғанибет. Мәселен, білімді адам-дармен қатынасу, шаңырақ қуру, саяхатқа шығу, спорттық секцияларға бару т. б.— осының бәрі уақыт көлеміне сыйғаны жөн. Сондықтан тоқтаусыз жүгірген сағат тіліне мейлінше мұқият болыңыз. Уақытым текке өткені-ай деп өкінбеген дұрыс. жүктеу/скачать 258,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|