Емтихан сұрақтары Геохимияның зерттеу пәніне сипаттама беріңіз. Геохимия



бет19/21
Дата20.12.2023
өлшемі0,67 Mb.
#197935
түріҚұрамы
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Байланысты:
Геохимия емт.сұрақтары (1)

1. Температура. Температураның көтерілуімен балқымаларда және ерітінділерде орналасқан элементтердің миграциялық қабілеті артады, химиялық реакцияның жылдамдығы артады және изоморфты ауысулардағы элементтердің өзара ерігіштігі артады.
2. Қысым. Қысым химиялық элементердің миграциясына үлкен әсер етеді, мысалы тектоникалық жарылымдардар пайда болған кезде магмалық ошаққа әсер етеді. Осымен байланысты ұшпалы компоненттердің бөлініп шығуы пневматолит-гидротермальды процестердің басталуына және магмалық ошақтан химиялық элементтердің қоршаған ортаға интенсивті миграциясын қамтамасыз етеді.
3. Ортаның химиялық құрамы миграцияның ерекшеліктерін, жер қыртысы жағдайындағы химиялық элементтердің табиғи ерітінділерде және балқымаларда концентрациясын және шашырауын анықтайтын фактор болып келеді. Сонымен қатар миграция процесі кезіндегі элементердің тәртібі физикалық химияның заңдарымен реттеліп отырады, бұларды білмей тіпті қарапайым геохимиялық құбылыстарды зерттеу мүмкін емес.
4. Сутекті иондардың концентрациясы (ерітінділердің қышқылдығы немесе сілтілілігі – сутекті потенциал) рН – катиондар мен аниондардың меншікті белсенділігін, элементтер арасындағы химиялық реакциялардың бағытын және минералдардың табиғи қосындыларының жаралуын сипаттайды.
5. Тотығу-қалпына келтіру шарттары (Еh оттекті потенциал), сутекті иондардың концентрациясы сияқты (рН сутекті потенциал) геохимиялық процестердегі элементтер миграциясының химиялық реакцияларының бағытын анықтайды.

  1. Мантия құрылымын түсіндіріңіз.

Жердің мантиясы біздің планетамыздың ең маңызды бөлігі, өйткені заттардың көп бөлігі дәл осы жерде шоғырланған. Ол қалған компоненттерге қарағанда әлдеқайда қалың және іс жүзінде кеңістіктің көп бөлігін алады - шамамен 80%. Ғалымдар өз уақыттарының көп бөлігін планетаның осы бөлігін зерттеуге арнады.
Мантияның құрылымы туралы ғалымдар тек болжам жасай алады, өйткені бұл сұраққа біржақты жауап беретін әдістер жоқ. Бірақ жүргізілген зерттеулер біздің планетаның осы бөлігі келесі қабаттардан тұрады деп болжауға мүмкіндік берді:

  • бірінші, сыртқы - ол жер бетінің 30-дан 400 шақырымға дейін алып жатыр;

  • сыртқы қабаттың артында орналасқан өтпелі аймақ - ғалымдардың болжамдары бойынша ол шамамен 250 шақырымға дейін барады;

  • төменгі қабаты ең ұзын, шамамен 2900 шақырым. Ол өтпелі аймақтан кейін басталып, тікелей өзекке өтеді.

  1. Ядроның құрылымы мен құрамын сипаттаңыз.

Жердің қақ ортасында ядро орналасқан, оның тереңдігі 2900 шақырымды құрайды, ал орташа радиусы 3500 шақырымға тең. Ядроны қатты ішкі және сұйық сыртқы ядро деп бөледі. Сыртқы ядро сұйық болып келеді, құрамында темір мөлшері көп және үздіксіз қозғалыста болады. Ал ядроның ішкі аймағы қатты деп есептелінеді. Ғалымдардың гипотезасына сәйкес заттардың қаттылығы орасан температура және қысыммен қамтамасыз етіледі. Ядроның құрамына темір кіреді және кремний, күкірт, оттегі, сутегі де болуы мүмкін.

  1. Ядро, мантия және жер қыртысынтүсіндіріңіз.

Жер негізгі 3 геосферадан тұрады:
1. жер қыртысы,
2. мантия,
3. ядро.
Жердің физикалық қасиеттері мен температурасы тереңдеген сайын өзгереді.
Жердің ішкі өзегін ядро деп атайды. Жердің ядросын радиусы 3486 км-дей құрайды. Ол сыртқы және ішкі ядроға (субядроға) бөлінеді. Бұл екеуінің арасында сыртқы ядро құрамына кіретін аралық белдем бар. Ядро шекарасында бойлық сейсмикалық толқындардың таралу жылдамдығы 13,6 км/с-тан 8,1 км/с-қа дейін кемиді, субядро шегіне тау 11,2 км/с-қа дейін артады. Субядродағы сейсмикалық толқындардың таралу жылдамдығы тұрақты.
Жердің келесі қабаты — мантия (гр. mantion—жамылғы). Мантия жоғарғы (900 км-ге дейін) және төменгі (900—2900 км) мантияға бөлінеді. Мантия жер көлемінің 83%-ын, жалпы салмағының 67%-ын құрайды. Жоғарғы мантияның 250—300 км тереңдігінде қаттылығы мен беріктігі төмендеу, тұтқыр қабат орналасқан, оны астеносфера деп атайды.
Жердің ең беткі жұқа қатты қабығы — жер қыртысы

  1. Метаморфтық тау жыныстарының кластары және метаморфизм түрлерін атаңыз.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет