Түрақты қүраушыны түзетілген токтың орта мәні деп атайды (бұл кернеуге де қатысты). Толықсыма токтың орташа мәні деп онымен эквивалент түрақты токтың сондай өткізгіш арқылы уақыт бірлігі ішінде өтетін электр мөлшеріне тең шамасын айтады. Бір жарты периодты түзетуде токтың орташа мәні:
I=I/2 (31)
Мұндағы Iм - түзетілген ток амплитудасы (63-сурет). Әрбір вентиль рүқсат етілетін кері кернеумен сипатталады. Сондықтан әрбір түзеткіштің қандай ең үлкен кері кернеу шығаратынын білу аса маңызды.
63-сурет. Толықсыма токтың орташа мәні.
64-сурет. Екі жарты периодты түзеткіштіқ схемасы және түзетілген токтың графигі.
63-суреттегі схема үшін ол трансформатордың, екінші реттік обмоткасының э.қ.к. амплитудасына тең, яғни:
U=E
Миткевичтің екі жарты периодты түзеткішінде (64-сурет) кезекпен жұмыс істейтін екі вентилъ
бар: егер, мысалы, оң жарты не теріс.
65-сурет. Екі жарты периодты түзеткіштің көпірлік схемасы арқылы диодта ток (1) вентиль арқылы өтсе, онда теріс жарты периодта ток (2) вентиль өтеді. Мұнда түзетілген токтың орташа мәні бір жарты периодты тү-зетілген токқа қарағанда екі есе артық, яғни:
I=2l/П (32)
Кері кернеу U=2E
65-суретте екі жарты периодты түзеткіштің көпірлік схемасы кескінделген. Онда терт вентиль бар. Бірақ Миткевичтің схемасынан оның айырмашылығы күштік трансформатордың екінші реттік обмоткасының орамдар саны екі есе аз болатындығында. Кері кернеу түзетілген кернеудің толықсуын тегістеу үшін тегістеуші фильтрлер қолданылады. Олардың ең көп тарағаны - индуктивті-сыйымдылық фильтрі (66, а-сурет). Қонденсатордың тегістеуіш әрекеті мынада: түзетілген токтың жарты периодының бірінші ширегінде ол зарядталады да, ал екінші ширегінде ток қабылдағышқа разрядталады (67-сурет). Сонда түрақты қүраушы біраз артады. Ферромагнит ерекшелі дроссельдің индуктивтілігі күшті. Жарты периодтың бірінші ширегінде дроссель индукциясының э.қ.к. токқа қарсы бағытталған; жарты периодтың екінші ширегінде тізбектегі ток азаяды, индукцияның э.қ.к. бұл кезде токпен бағыттас болады да, оны қолдайды.
Реостатты-сыйымдылықты фильтр (66,6-сурет) айнымалы құраушының кернеуі резистор (R) мен конденсаторға (С) бөлінетін принцип негізінде жұмыс істейді, Өйткені конденсатордың айнымалы токқа кедергісі аз, демек, оның қысқыштарындағы (RJIC қысқыштарында да) айнымалы кернеу мардымсыз болады
66-сурет. Тегістеуші фильтрлердің схемалары:
Достарыңызбен бөлісу: |