Соңғы педагогикалық зерттеулерде «
тұлғаның базалық мәдениеті
» түсінігі
қабылданған. Адамның іс-әрекеті барысында жүзеге келетін білімдер , ептіліктер,
дағдылар, ой-өріс, адамгершілік және эстетикалық даму деңгейі, ортақтасу әдістері
мен формалары- бәрі қосылып, «тұлғаның базалық мәдениетін» құрайды.
Тәрбие тұлғаның аталған мәдениетін дамытушы әрі қалыптастырушы бірден
бір құрал. Соңғы педагогикалық әдебиеттерде тұлғаның базалық мәдениетін түзуге
көмектесетін бірнеше жеке элементтер аталады:
- табиғатқа бағытталған құндылықтар (адамгершілік тәрбиесі, тұлға сапасы
ретінде танылған дұрыс та тұрақты қатынастар жасау);
- өмір, тіршілікке бағытталған құндылықтар (адам құқын және оның құндылық
мәнін дәріптеу; бақыт, еркіндік, ар-намыс, әділдік-теңдік, туысқандық және т.б.
сынды құндылықты категорияларды қалыптастыру);
- қоғамға бағытталған құндылықтар (қоғамның құқықтық негізі және оның
саяси құрылымымен танысу; қоғамдағы жеке адам проблемасын зерттеу: «Мен»
және қоғам, отаншылдық тәрбиесі);
- еңбекке бағытталған құндылықтар (еңбектік дағдыларға үйрету).
Дәстүрлі педагогикада тұлғаның базалық мәдениетін қалыптастыруға орай
жүргізілетін тәрбиелік іс-әрекеттердің бірқанша бағыттары аталады. Ғалымдардың
көбі тәрбиелік істердің келесідей бағыттарын ұстанады (Б.Лихачев, В.А.Сластенин,
М.П.Подласый, т.б.):
- ғылыми дүниетаным қалыптастыру;
- азаматтық тәрбие;
- еңбек тәрбиесі;
- адамгершілік тәрбиесі;
- эстетикалық тәрбие;
- дене тәрбиесі.
Тәрбиелік істердің кейбір жетекші бағыттарының мазмұнын ашайық.
Достарыңызбен бөлісу: