1-кесте. Ойлау үдерісінің санаттары мен мазмұны Санат Ойлау үдерісінің шешуші белгілері 1
Білу
(есте сақтау және
қалдыру)
Кім, қашан, қайсысы, қайда, не екенін сипаттау,
қайталау, тұжырымдау арқылы не білетіндімізді, нені
есте сақтағамызды айту.
2
Түсіну
(түсінік беру және
түйсіну)
Өзіңіздің бір нәрсеге қатысыңыз туралы сипаттау
және баяндау, оның мәнін түсіндіру, салыстыру,
арақатынасын белгілеу.
3
Қолдану (қатысу)
Сіз мұны қалай пайдаланасыз, оны проблеманы шешу
үшін пайдалану, көрсету.
4
Талдау (қатысу)
Факторлардың, тәуекелдердің, проблемалардың, оны
шешу жолдарының, күтілетін нәтижелер мен
салдардың құрылымын, ретін, себебін анықтау.
5
Жинақтау (біріктіру)
Бұдан әрі өзгерту, түрлендіру, жақсарту тәсілдерін
анықтау.
6
Бағалау (пайымдама
және бағалау)
Табысқа жететінін/жетпейтінін анықтау, алдағы
нәтижелерді болжау.
1-кестеде ұсынылған мәселелер негізінде көптеген оқыту тапсырмаларын әзірлеп,
ұсынылған үлгіге сәйкес (2-кестені қараңыз) олардың табыстылығына талдау жасауға
болады.
ОҚУ ТАПСЫРМАЛАРЫН ЖАСАУҒА АРНАЛҒАН СҰРАҚТАР ҮЛГІЛЕРІ Есте сақтау Пайдалы етістіктер Сұрақтардың үлгілері Тізім жасау
Орналастыру
Атау
Білу
Баяндау
Сипаттау
Еске түсіру
Қайталау
Шығару
• ...кейін не болды?
• Қанша...?
• ... кім еді?
•... атай аласыз ба?
• Онда не болғанын сипаттаңыз?
• Онымен кім сөйлесті?
• ... себебін айта аласыз ба?
• ... мағынасын айқындаңыз?
• Бұл не?
•Бұл шын ба немесе өтірік пе?
Түсіну Пайдалы етістіктер Сұрақтардың үлгілері Қорытынды жасау
Өз сөзіңізбен сипаттау
Көрсету
Алдын ала болжау
Айту
Анықтау
Басқаша сөзбен айту
Жиынтықтау
Жүйелеу
Сіз өз сөзіңізбен жаза аласыз ба?
• Сіз қысқаша мазмұнын жаза аласыз ба?
• Сіздің пікіріңізше, одан әрі не болуы мүмкін
еді?
• Сіздің пікіріңізше, кім ...?
• ... басты идеясы қандай?
• Кім басты кейіпкер болды?
• .... арасында айырмашылықты айыра аласыз ба?
• ... арасында қандай айырмашылықтар бар?
67
Топтастыру
Талқылау
Келісу
Сұрыптау
Салыстыру
Қарама-қарсы қою
Түсіндіру
• сіз ... меңзегеніңізді көрсететін мысал келтіре
аласыз ба?
• ... анықтамасын бере аласыз ба?