неге ҥйрететіндері емес,  қалай үйрететіндері

Абай атындағы ҚазҰПУ-ң ХАБАРШЫСЫ «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(57), 2018 
155 
Оқуда кез келген ақпарат тҥрлі тҽсілдермен талданып, мазмҧны бойынша маңызды жақтары ірік-
теліп отырады. 
Түсіне оқу
деген ҧғымның ҿзі педагогты ойландыруы керек. Мҧғалім ақпараттың кҥр-
делілік деңгейін дҧрыс таңдап, оның оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай келуін ескеруі қажет.
Сондай-ақ 
тиімді оқудың
ҿзі ҥлкен ҿнер. Ол ҥшін мҧғалім ой еңбегінің нҽтижесіне ҽсер ететін 
барлық факторлар дҧрыс ойластыруы керек. Қанша уақыт жҧмсау, нені анықтау, қандай сҧрақтарға 
жауап іздеу, не ҥшін оқу – осының барлығын дҧрыс ҧйымдастыру мҧғалімнің педагогикалық шебер-
лігінің жҽне технологиялық қҧзіреттілігінің айқын дҽлелі бола алады. 
Рефлексиялық жазу
 
–
 
оқу барысында оқушылар кҿптеген жазба жҧмыстарын атқарып отырады. 
Мысалы қысқаша конспект жасау, тҥртіп жазу, ҧнаған ойларды жазып алу, ҧлы адамдар сҿздерін 
жазып алу. Сонымен қатар оқыған материал бойынша рефлексиялық жазба жҧмыстарын жҥргізу 
(оқылған материал бойынша эссе, шығарма, мазмҧндама жазу, т.с.с.) білімді меңгеру деңгейін дҧрыс 
анықтауға мҥмкіндік беретін маңызды тетіктердің бірі.
Сыни тҧрғыдан ойлауды дамытуда шетелдік білім беру ҥрдісінде кҿп жылдардан бері қолданы-
лып келе жатқан 
Блум таксономиясы
тиімді нҽтижелер кҿрсетуде. Осы теория негізінде таным 
ҥрдісі ең қарапайымынан бастап 6 деңгейге бҿлініп қарастырылады.
6-Кесте. Блум таксономиясының деңгейлері. 
Осы кестедегі кҿрсетілген таным деңгейлерін салыстыра отырып, жалпы білім беру мектеп-
теріндегі дҽстҥрлі қалыптасып қалған оқыту жҥйесінің қаншалықты жетілдіруді қажет ететінін 
айқын байқауға болады. Қазіргі орта білім беру мазмҧнын жаңарту бағдарламасы толығымен осы 
теориялардың тҧжырымдамаларына негізделіп жасалуда. Яғни, сабақты жоспарлауда мҧғалім оқу-
шыларға берілетін тапсырмаларды Блум таксономиясының оқу мақсаттарына сай ойластырып 
дайындауы қажет.
Сыни тҧрғысынан ойлауды дамыту технологиясының кҿптеген стратегиялық тҽсілдері бар жҽне 
олар жылдан жылға кҿбею ҥстінде: «INSERT (interaktiv notig system for reading and thinking)», 
«Синквейн», «Кластер», «Сенесіз бе?», «Зигзаг», «Рефлексиялық сҧрақтарға жауап», «Сҧхбат», 
«Эссе», «Джигсо (Jigsaw-пазл)», «Аралас мҽтіндер», «Берілген мҽтін бойынша сҧрақтар қҧрастырып 
ҿзара тексеру», «Мҧғалімнің жасырын қателері», «Жарнама», «Тақта алдындағы топтық жауап», 
«Тарау бойынша блиц-турнир», «Ассоциация», «Болжау», «Балықшылар сайысы», т.с.с. кҿптеген 
стратегиялары педагогикалық тҽжірибеде жиі қолданылады. Тек ҽр мҧғалім осы стратегияларды ҽр 
ситуацияда ҧтымды пайдалана алуы оның жеке қҧзырында. 
Оқу ҥдерісінде мҧғалімнің дидактикалық тҽсілдерді дҧрыс пайдалана алуына байланысты оқушы-
лардың ынтасы жоғарлай тҥседі. Дидактикалық тҽсілдерді тҥрлендіріп отыру, ҽр сабақта ҽр тҥрлі 
стратегияларды пайдалану, іскерлік ойындар ҧйымдастыру арқылы оқушылардың оқу-танымдық 
белсенділіктерін, шығармашылықтарын, сыни тҧрғыдан ойлау қабілеттерін қалыптастыруға болады.
№ 

жүктеу/скачать 6,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: