Bulletin «Педагогика ғылымдары» сериясы
жүктеу/скачать 6,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Майлыбаева Вестник
|
D.M. Akhmetov 1 , K.I. Makhmutova 2 1 1 st course doctoral candidate of SKSU name of M.Ayezov. 2 SKSU PhD ( in pedagogy) INFLUENCE OF MEDIA PRODUCTION ON DEVELOPMENT SUICIDE BEHAVIOUR OF PUPILS - TEENAGERS Abstract The article shows the problem of influence of media production on suicide behavior of pupils – teenagers and youth reveals. Special attention is paid to imitative properties of media production which, characterize the deviant installations and beliefs of suicide character connected with modern popular media production. The destructive effects revealed earlier by researchers at distribution of media violence or the suicide perspective ("Werther's effect") which is widely lit in media are as well shown also at mass hobby of younger generation for media production containing scenes, plots, subjects with other forms of deviance. The reasons of negative impact of media production in physiological, psychological and pedagogical and zdorovyesebergayushchy contexts are analysed. It is noted that negative information influences also a mental condition and health of the teenager, and in general causing negative emotions. Terms and options of prevention of negative impact of media production on consciousness and behavior of pupils of teenage age are offered. And also, borders of pedagogical opportunities in this sphere are defined. Researches, pedagogical developments of techniques of the analysis of media production and programs of training of school students, parents, teachers, students for conscious identification of suicide installations in media production and assertive perception of such media production seem perspective. Key words: Media production, perception of information, prevention, media, teenage pupils. Қазіргі кезде қоғамда ҽр тҥрлі медиа ҿнімдерге деген суицидалдық белсенділігіне ықпалы тҧралы зерттеушілік, мҽліметтердің жеткілікті тҥрдегі ҥлкен массиві (БАҚ жҽне БКҚ жасап шығаратын жҽне немесе тасымалданатын ҿнімдер; репортаждар, жаңалық хабарлары, кҿркемфильмдер, мультфильм- дер, ҽндер, мақалалар, ток-шоу, тақырыптық веб-сайттар, компьютерлік ойындар жҽне с.с.) орын ал- ған. Сонымен қатар, ҽлем педагогтары медиаҿнімдердің баланың толығымен жетілмеген психо- логиялық мінез-қҧлықына кері ҽсері туралы дабыл қағуда. Ғалымдардың басым кҿпшілігі ғалам- торлық ортадағы суициальдық мінез-қҧлық туралы медиахабарлар аздаған суицидтік қауыпты бола- тыны пікірде болады. Мҧнда сҿз виртуальдық ҿзін-ҿзі ҿлтіруші клубтар, суицидті насихаттайтын ақпараттары бар сайттар туралы ғана болмайды. Интернеттен алынатын мҽліметтерді қолданудың ҿзгешілігі де назар аудартады. Мысалы,теледидарлық медиаҿнімдер қабылдануы бойынша ҿтініш, кҿрермен суициальдық тақырыпқа іліп алуға ҥлгере алмайды. Виртуальдық ортада орналасқан ҿнім болса, созылмалы тҥрде суицид туралы ақпараттарға ілініп қалуға қарапайым тҥрде қарастыруға болады. Суицидологиялық ҧстаным тҧрғысында витуальдық кеңістіктегі уландыру қауіпті болып кҿрінеді (кимбермоббинг, кибербуллинг). Бҧл ҽсер етушілік ―Вертердің ҽсері/синдромы‖, ‖еліктегіш суицидтер‖, ‖демеуш ілік суицидтер ‖, ‖кластерлік суицидтер‖ сияқты тҥсініктерде бейнеленеді. Бастама ҥшін тҥсініктерді нақтылап аламыз. ‖Вертердің ҽсерін‖ ҽдетте ҿзін-ҿзі ҿлтірушілік тура- лы медиа хабарламалардың ҽсер етуінің салдарынан болатын еліктегіштік суицидальдық тҥрде тырысушылықтың кҿрініс беруін айтады. Сонымен бірге, уақыт ҿте келе кҽсіби емес онлайн-кеңесшілермен суициальдық синдромды терең- дете отырып, достар кҿрсете алады. Ҽзірге аяқталған суицидтар мен аяқталмаған суицидальдық ҽрекет- тер туралы ақпараттардың ҽсер етуінің айырмашылығы/ҧқсастығы туралы мҽліметтер жеткіліксіз. Бҧрынғы суицидттердің жарыққа шығуы кезінде Вертердің ҽсерінің болуы/ болмауы туралы да. Кластерлік суицидтерді Э.Дюркгейм, Н.А. Бердяев, П.А. Сорокин жҽне т.б. пайымдаған. Созыл- малы суициальдық мінез-қҧлықты бірқатар ғалымдар ҽлеуметтік ілімдердің (А.Бандура) теория- сының кҿмегімен тҥсіндіреді. Еліктегіш суицидтер адам референттіге адамдардың мінез-қҧлқын модельдеген кезде қоғамға деген бейімділігі ( ҽлеуметтену аспектісі), бейімделуіне моделінің кері жағымен кҿрініс береді. Ықпал ету ( Р.Чальдини) психологиясы бойынша мамандар мҧндай мінез- қҧлықты ҽлеуметтік ықпал ету моделінде жазып шығарады. [1;2;3] |