Дәріс №11-12 Тақырыбы: Топырақ режімдері және оларды егіншілікте реттеу жолдары
жүктеу/скачать 24,98 Kb.
|
Дәріс
5-7 дәріс, Дәріс.19-20, Дәріс.№17-18, Дәріс.№17-18, 5-сынып әдебиет ТЖБ 4-тоқсан дұрысы
| Ылғал жоғалтқыштық–топырақтан судың буланып ұшып кетуі, яғни жоғалуы.Ол топырақтың түсіне, ауаның температурасына мен ылғалдылығына, тығыздығына, оның беткі қабатының формасына байланысты. Мысалы, ауаның температурасы жоғары, ылғалдылығы төмен, топырақ беті тегіс болмаған жағдайда одан ылғал көп мөлшерде буланып ұшып жоғалады және керісінше болады.
Топырақтың ылғалдық режимін реттеу үшін үш бағытта агротехникалық шаралар жүргізілуі қажет. Бірінші, танаптарда су қорын жинауға бағытталған шаралар.Оған қар тоқтату, көктемдегі қар суын танаптарда ұстап қалу, танаптарды парға қалдыру, оларға биік өсімдіктерден ықтырма себу, танаптардың жиегіне ағаш алқабын отырғызу, қолдан және көлтабан суару жатады. Екінші, жиналған су қорын танаптарда сақтауға бағытталған шаралар.Бұл топқа ылғал жабу, яғни ерте көктемде топырақты тырмалау жатады. Ғылыми-зертеулер мен өндірістік тәжірибенің деректеріне қарағанда тырмаланбаған танаптарда көктемнің әрбір тәулігінде бір гектар жерден 50-100 м3 су буланып ұшып кетеді екен. Егін сепкенге дейін арамшөптерді жою керек. Өйткені олар өздерінің өніп-өсуі үшін жиналаған су қорының біраз мөлшерін және жауын-шашынның 20 пайызын пайдаланады. Үшінші бағыт жиналған және сақталған су қорын егіншілікте тиімді пайдалануға бағытталған шаралар. Оған егінді дер кезінде және қысқа мерзімде себу жатады. Өйткені, жоғарыда көрсетілгендей әр бір кешіккен күн топырақтағы ылғалдың буланып ұшып кетуіне әкеліп соғады. жүктеу/скачать 24,98 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|