Жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы

 

Л

.

Н

. 

Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым

: 

алтыншы

 

 

42 

ЕҰУ

 

Ф

 703-08-16. 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

. 

Алтыншы

 

басылым

 

 

Онда

 

судың

 

жалпы

 

концентрациясы

: 

[Н

2

О] = 55,5 моль/л

 

Сулы

 

сұйытылған

 

ерітінділерде

 

судың

 

концентрациясы

 

еріген

 

заттың

 

концентрациясымен

 

салыстырғанда

 

өте

 

үлкен

, 

сондықтан

 

оны

 

тұрақты

 

деп

 

есептеуге

 

болады

. 

Онда

 

тепе

-

теңдік

 

константасының

 

теңдеуі

 

келесі

 

түрде

 

жазылады

: 

К[Н

2

О]

2

 =   [Н

3

+

] · [ОН

-

]   =  1,8 · 10

-16

·  55,5  ≈  1 · 10

-14 

[𝐻

7

O

9

] · [ОН

-

] 

көбейтіндіні

 

судың

 

иондық

 

көбейтіндісі

 

деп

 

атайды

 

жəне

 K

w

 

деп

 

белгілейді

. 

Бұл

 

есептеулер

 25

0

С

 

температураға

 

сəйкес

 

жүргізілген

. 

кестеде

 

бұл

 

константаның

 

температуралық

 

тəуелділігі

 

келтірілген

. 

 

Судың

 

иондық

 

көбейтіндісіне

 

температураның

 

əсері

. 

Температура

, 

 

K

w 

Температура

, 

 

K

w 

0 

0,144 ∙ 10

DEU

 

50 

5,47 ∙ 10

DEU

 

25 

1,01 ∙ 10

DEU

 

60 

9,55 ∙ 10

DEU

 

35 

2,09 ∙ 10

DEU

 

80 

25,1 ∙ 10

DEU

 

40 

2,95 ∙ 10

DEU

 

100 

49 ∙ 10

DEU

 

 

Судың

 

иондық

 

көбейтіндісін

 

пайдаланып

, 

су

 

ерітінділеріндегі

 

ОН

-

 

жəне

 

𝐻

7

O

9

иондарының

 

концентрацияларын

 

оңай

 

табуға

 

болады

. 

Сутек

 

жəне

 

гидроксил

 

иондарының

 

концентрацияларының

 

көрсеткіштері

 

 

Сутек

 

жəне

 

гидроксил

 

иондарының

 

концентрацияларын

 

олардың

 

рН

 

жəне

 

рОН

 

көрсеткіштерімен

 

өрнектеген

 

қолайлы

: 

pH = lg

1

𝐻

9

= − lg 𝐻

9

 

𝑝𝑂𝐻 = lg

1

𝑂𝐻

D

= − lg 𝑂𝐻

D

 

pK

^_

lg

1

𝐾

`

= − lg 𝐾

`

 

Онда

 

судың

 

иондық

 

көбейтіндісінің

 

негізінде

: 

𝐾

w 

=   [Н

+

][ОН

-

] = 10

DEU

 

р 𝐾

w

 =  рН

+

рОН =  14 ;  рН  =  14 –  рОН, рОН  =  14 –  рН

 

K

w

= 14, 

сондықтан

 

судың

 

қышқылдық

 

шкаласы

 

рН

 

өлшемінде

 0 

мен

 14 

аралығымен

 

шектеледі

. 

рН

=7 

болған

 

жағдайда

 

ерітінді

 

бейтарапты

: 

рН

 = 

рОН

. 

рН

-

тың

 

мəнінің

 

артуы

 

ортаның

 

негізділігінің

 

жоғарылағаны

 : 

p

Н

> pOH, 

рН

 >7 

рН

-

тың

 

мəні

 

кемігенде

 

ортаның

 

қышқылдығының

 

жоғарылағаны

: p

Н

рН

< 7. 

Мұны

 

қышқылдық

 

шкаласынан

 

көруге

 

болады

: 

қышқылдық

 

артады

 

негіздік

 

артады

 

 

 

рН

 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14  

Төменде

 

рН

 

жəне

 

рОН

-

тың

 

əртүрлі

 

мəндеріне

 

сəйкес

 

Н

+

жəне

 

ОН

-

 

иондарының

 

концентрациялары

 

көрсетілген

: 

рН

 

жəне

 

рОН

 

мəндері

 

рН

 

рОН

 

[

Н

+

], 

моль

/

л

 

[

ОН

-

], 

моль

/

л

 

 

Л

.

Н

. 

Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым

: 

алтыншы

 

 

43 

ЕҰУ

 

Ф

 703-08-16. 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

. 

Алтыншы

 

басылым

 

 

0 

14 

1,0 

10

-14

 

1 

13 

10

-1

 

10

-13

 

2 

12 

10

-2

 

10

-12

 

7 

7 

10

-7

 

10

-7

 

10 

4 

10

-10

 

10

-4

 

12 

2 

10

-12

 

10

-2

 

14 

0 

10

-14

 

1,0 

Қосылыстардың

 

сулы

 

ерітінділерінде

 

Н

+ 

жəне

 

ОН

-

 

иондарының

 

концентрациялары

 

мен

 

активтіліктері

 

тең

 

емес

. 

Сондықтан

 

рН

 

жəне

 

рОН

-

ты

 

дəлірек

 

есептеу

 

үшін

 

келесі

 

теңдеуді

 

қолданады

: 

pH = lg

1

𝑎

e9

= − lg 𝑎

e9

 

pOH = lg

1

𝑎

feD

= − lg 𝑎

fe

g

,

 

бірақ

 

есептеулерді

 

жеңілдету

 

үшін

 

рН

 

жəне

 

рОН

-

ты

 

мольді

 

концентрация

 

арқылы

 

өрнектейді

. 

жүктеу/скачать 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: