Жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы



Pdf көрінісі
бет38/53
Дата23.12.2021
өлшемі2,39 Mb.
#128439
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   53
Байланысты:
umkd (6)

 

 

ДƏРІС

 



14 

Тақырыбы

:

 

Судың

 

диссоциациясы



Судың

 

иондық

 

көбейтіндісі



Сутек

 

жəне

 

гидроксил

 

иондарының

 

концентрацияларының

 

көрсеткіштері

 

жəне

 

оларды

 

есептеу

.  

 

Судың



 

диссоциациясы



Судың

 

иондық

 

көбейтіндісі

Су

-



əлсіз

 

электролит



оның


 

диссоциациялануы

 1.2 

бөлімде


 

қарастырылған

 

тепе


-

теңдіктердің

 1 

типіне


 

жатады


Судың


 

молекулалары

 

электролиттік



 

диссоцацияға

 

ұшырайды


2𝐻

2



𝑂  ⇆  𝐻

3

𝑂



+

+ 𝑂𝐻


-

 

Бұл



 

реакцияның

 (

автопротолиз



тепе


-

теңдік


 

константасының

 

мəні


 

эксперимент

 

жүзінде


 

анықталған

𝐾 =


[𝐻

7

O



9

][ОН−]


[𝐻

>

𝑂



>

]

= 1,8 · 10



DEF

 

1



л

 

суда



 

оның


 

моль


 

саны


 :  

𝑣 𝐻


>

𝑂 =


EHHH

EI,HEJ


= 55,5моль

 



 

Л

.

Н



Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым



алтыншы

 

 

42 



ЕҰУ

 

Ф



 703-08-16. 

Пəннің


 

оқу


-

əдістемелік

 

кешені


Алтыншы


 

басылым


 

 

Онда



 

судың


 

жалпы


 

концентрациясы



2



О] = 55,5 моль/л

 

Сулы



 

сұйытылған

 

ерітінділерде



 

судың


 

концентрациясы

 

еріген


 

заттың


 

концентрациясымен

 

салыстырғанда



 

өте


 

үлкен


сондықтан

 

оны


 

тұрақты


 

деп


 

есептеуге

 

болады


Онда


 

тепе


-

теңдік


 

константасының

 

теңдеуі


 

келесі


 

түрде


 

жазылады


К[Н


2

О]

2



 =   [Н

3

+



] · [ОН

-

]   =  1,8 · 10



-16

·  55,5  ≈  1 · 10

-14 

[𝐻

7



O

9

] · [ОН



-

көбейтіндіні



 

судың


 

иондық


 

көбейтіндісі

 

деп


 

атайды


 

жəне


 K

w

 



деп

 

белгілейді



Бұл


 

есептеулер

 25

0

С



 

температураға

 

сəйкес


 

жүргізілген

кестеде


 

бұл


 

константаның

 

температуралық



 

тəуелділігі

 

келтірілген



 

Судың



 

иондық


 

көбейтіндісіне

 

температураның



 

əсері


Температура

 

K



Температура

 

K



0,144 ∙ 10



DEU

 

50 



5,47 ∙ 10

DEU


 

25 


1,01 ∙ 10

DEU


 

60 


9,55 ∙ 10

DEU


 

35 


2,09 ∙ 10

DEU


 

80 


25,1 ∙ 10

DEU


 

40 


2,95 ∙ 10

DEU


 

100 


49 ∙ 10

DEU


 

 

Судың



 

иондық


 

көбейтіндісін

 

пайдаланып



су

 



ерітінділеріндегі

 

ОН



-

 

жəне



 

𝐻

7



O

9

иондарының



 

концентрацияларын

 

оңай


 

табуға


 

болады




Сутек

 

жəне

 

гидроксил

 

иондарының

 

концентрацияларының

 

көрсеткіштері

 

 

Сутек


 

жəне


 

гидроксил

 

иондарының



 

концентрацияларын

 

олардың


 

рН

 



жəне

 

рОН



 

көрсеткіштерімен

 

өрнектеген



 

қолайлы


pH = lg


1

𝐻

9



= − lg 𝐻

9

 



𝑝𝑂𝐻 = lg

1

𝑂𝐻



D

= − lg 𝑂𝐻

D

 

pK



^_

lg

1



𝐾

`

= − lg 𝐾



`

 

Онда



 

судың


 

иондық


 

көбейтіндісінің

 

негізінде



𝐾



=   [Н

+

][ОН



-

] = 10


DEU

 

р 𝐾



w

 =  рН


+

рОН =  14 ;  рН  =  14 –  рОН, рОН  =  14 –  рН

 

K

w



= 14, 

сондықтан

 

судың


 

қышқылдық

 

шкаласы


 

рН

 



өлшемінде

 0 


мен

 14 


аралығымен

 

шектеледі



рН

=7 



болған

 

жағдайда



 

ерітінді


 

бейтарапты

рН

 = 



рОН

рН



-

тың


 

мəнінің


 

артуы


 

ортаның


 

негізділігінің

 

жоғарылағаны



 : 

p

Н



> pOH, 

рН

 >7 



рН

-

тың



 

мəні


 

кемігенде

 

ортаның


 

қышқылдығының

 

жоғарылағаны



: p

Н

рН



< 7. 

Мұны


 

қышқылдық

 

шкаласынан



 

көруге


 

болады


қышқылдық

 

артады


 

негіздік


 

артады


 

 

 



рН

 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14  

Төменде

 

рН



 

жəне


 

рОН


-

тың


 

əртүрлі


 

мəндеріне

 

сəйкес


 

Н

+



жəне

 

ОН



-

 

иондарының



 

концентрациялары

 

көрсетілген



рН

 



жəне

 

рОН



 

мəндері


 

рН

 



рОН

 

[



Н

+

], 



моль

/

л



 

[

ОН



-

], 


моль

/

л



 


 

Л

.

Н



Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым



алтыншы

 

 

43 



ЕҰУ

 

Ф



 703-08-16. 

Пəннің


 

оқу


-

əдістемелік

 

кешені


Алтыншы


 

басылым


 

 



14 

1,0 


10

-14


 

13 



10

-1

 



10

-13


 

12 



10

-2

 



10

-12


 



10

-7

 



10

-7

 



10 

10



-10

 

10



-4

 

12 



10

-12



 

10

-2



 

14 


10

-14



 

1,0 


Қосылыстардың

 

сулы



 

ерітінділерінде

 

Н



жəне

 

ОН



-

 

иондарының



 

концентрациялары

 

мен


 

активтіліктері

 

тең


 

емес


Сондықтан

 

рН

 



жəне

 

рОН



-

ты

 



дəлірек

 

есептеу



 

үшін


 

келесі


 

теңдеуді


 

қолданады

pH = lg


1

𝑎

e9



= − lg 𝑎

e9

 



pOH = lg

1

𝑎



feD

= − lg 𝑎


fe

g

,



 

бірақ


 

есептеулерді

 

жеңілдету



 

үшін


 

рН

 



жəне

 

рОН



-

ты

 



мольді

 

концентрация



 

арқылы


 

өрнектейді





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   53




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет