Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары

«Білім беру, дене мәдениеті, туризм және спорттағы инновация». Алматы, 24 сәуір 2020 
90 
3 
Селезнева Н.А. 
жоғары білім берудің иерархиялық ұйымдастырылған, 
әлеуметтік маңызы бар мәндік қасиеттерінің 
(сипаттамаларының, параметрлерінің) жүйелік 
жиынтығы (нәтиже ретінде, процесс ретінде, білім 
беру жүйесі ретінде) 
Качество высшего образования как 
объект системного исследования. 
Лекция-доклад. М., 2004. – 95 с. 
4 
Сучкова Л.А 
білім беру процесін қандай да бір деңгейде іске 
асыратын нақты білім беру мекемесінің және 
оқытудың, тәрбиелеудің және дамытудың тиісті 
деңгейін алатын оқушының мемлекеттік тапсырысты 
орындауды қамтамасыз етуге арналған әр түрлі 
деңгейдегі білім беруді басқару. 
Основы системного оценивания качества 
образования / Л.А. Сучкова // Вестник 
ДГТУ, 2005. Т. 5. № 2.  
С. 269-274. 
5 
Ильенкова С.Д., 
Ильенкова Н.Д., 
Мхитарян В.С. 
білім сапасы, ең алдымен, білім тасығыштың 
(мұғалімдер, профессорлық-оқытушылық құрам) 
сапасымен анықталады, ол бұл білімді 
тұтынушыларға әр түрлі әдістемелердің көмегімен 
береді 
Управление качеством: учебник для 
вузов  
М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2006. С. 228. 
 
6 
ФЗ «Об образовании 
в Российской 
Федерации» 
білім беру сапасы білім беру қызметінің және білім 
алушының дайындығының кешенді сипаттамасы, 
олардың федералдық мемлекеттік білім беру 
стандарттарына сәйкес келу дәрежесін білдіретін. 
Об образовании в Российской 
Федерации: ФЗ от 29.12.2012 г. N 273-ФЗ 
// Российская газета. – 2012. – 31 декабря. 
 
7 
Коротков Э.М. 
құзыреттілік пен кәсіби сананың дәйекті және іс 
жүзінде тиімді қалыптасуын анықтайтын білім беру 
процесінің сипаттамаларының кешені 
Управление качеством образования: 
учебное пособие для вузов / 2-е изд. М., 
2007. 320 с. 
8 
Звонников В.И. 
қызмет нәтижесі ретінде, атап айтқанда белгіленген 
және болжамды қажеттіліктерді қанағаттандыру 
қабілетіне қатысты оның сипаттамаларының 
жиынтығы ретінде әрекет етеді. 
Контроль качества обучения при 
аттестации: компетентностный подход: 
учеб. пособие. Логос, 2009. – 272 с. 
9. 
Ильенкова С.И. 
Нақты мақсатқа жету және өмір сүру сапасын арттыру 
үшін нақты жағдайларда және оларды қолдану 
орындарында алынған білімдердің қажеттілігі 
Управление качеством: учебник. 2006. – 
334 с. 
10. 
Болон  
процесі:  
глоссарий 
білім беру нәтижелерінің, дайындық процестерінің 
және институционалдық жүйелердің қоғамның, 
мемлекет пен жеке тұлғаның өзекті мақсаттары мен 
қажеттіліктеріне сәйкестігін қамтитын жоғары 
білімнің көп өлшемді сипаттамасы 
Болонский процесс: глоссарий (на 
основе опыта мониторингового 
исследования).  
М., 2009. – 148 с. 
11. 
Білім беру сапасын 
қамтамасыздандыру 
тәуелсіз қазақстандық 
агенттігі 
Жоғары білім берудің сапасы – қоғамның, 
мемлекеттің және тұлғаның өзекті мақсаттары мен 
қажеттіліктеріне білім беру нәтижелеріне, әзірлеу 
процестеріне және институционалдық жүйелердің 
сәйкестігін қамтитын, жоғары білім берудің 
көпөлшемді сипаттамасы. 
Жоғары білім беру ұйымдарын 
институционалдық акредиттеу 
стандарттары. 
Астана, 2015. 12 б. 
12. 
Дүйсенбаев А.Қ., 
Шаштығарин М.М. 
Білім сапасы – оқушылардың оқу танымдық іс-
әрекетінің нәтижесін сипаттайтын салыстырмалы 
тұрақты білім құрылымының біртұтас жиынтығы. 
Кәсіптік оқыту жүйесіндегі 
педагогикалық менеджмент (Оқу 
құралы). Алматы, 2019. 19 б. 
 
Сонымен  жоғарыда  айтылған  анықтамаларды  қорыта  келе,  білім  беру  сапасы  нақты  міндеттерді 
шешуге бағытталған сапалар жүйесі. 
Келесі  кезекте  осы  сапаны  қаншалықты  қамтамасыз  етіліп  тұрғанын  зерттейтін  Халықаралық 
мониторинттік зерттеулерге сүйенсек. 
PISA  –  бұл  бағдарламаны  бүкіл  әлемнің  арнайы  сынақтарын  жасайтын  ғалымдар  жасайды. 
Математикалық, жаратылыстану және оқу сауаттылығын салыстырмалы бағалау. Тесттер 15 жастағы білім 
алушыларға  арналған.  Нәтижелер  академиялық  білім  деңгейін  көрсетпейді,  бірақ  функционалдық 
сауаттылық деңгейі, яғни студенттер қанша білімді іс жүзінде қолдана алады, логикалық ойлана алады, 
ақпараттық диаграммаларды түсіндіреді осы туралы. Рейтинг бойынша бірінші орындарда: Шығыс Азия 
елдері алады (Қытай, Сингапур, Макао, Жапония, Корея).
 Елдер рейтингісінде Қазақстан ең төменгі сатыда 
‒ 78-дің 69-ыншы болды.
 
Қазақстан 2009 жылдан бастап PISA-ға қатысады.  Тест үш жылда бір рет үш негізгі пән бойынша 
өткізіледі:  математика,  жаратылыстану  және  оқу  сауаттылығы.  Қазақстандық  оқушылардың  оқу 
жетістіктерін төрт рет бағалады: 2009, 2012, 2015, 2018 жылдары. Алғашқы көрсеткіштер ең төмен болды, 
келесі жылдары біздің еліміз рейтингте 48-ден 52-ге дейін көтерілді. 2018 жылдың қорытындысы бойынша 
жаратылыстану  және  оқу  сауаттылығы  бойынша  көрсеткіштер  2009  жылдың  өз  нәтижелерінен  төмен 
болды.
 

«Білім беру, дене мәдениеті, туризм және спорттағы инновация». Алматы, 24 сәуір 2020 
91 
 
 
1-сурет  ‒ 
PISA көрсеткіштері бойынша пәндер мен жылдар нәтижесі [4]
 
 
Қазақстанда 2018 жылы бес мыңнан астам оқушы тест тапсырды. Бұл балалар бірінші сыныпта 6-да, 
ал  кейбіреулері  7-де  болғандықтан,  олар  9  және  10-сынып  оқушыларын  сынап  көргені  белгілі  болды. 
Олардың арасында ең жақсы нәтиже көрсеткен Назарбаев Зияткерлік мектептерінің оқушылары болды. 
«Зияткерлік  мектептер  нәтижелері  білім  беру  бағдарламаларының  тиімділігін  көрсетті.  Интеллек-
туалды оқушылар оқу сауаттылығы бойынша 511 балл, математика бойынша 554 балл, жаратылыстану 
ғылымдары  бойынша  526  балл  жинады.  Олардың  нәтижелері  PISA-2018  үздік  жетекшілерінің  көр-
сеткіштеріне сәйкес келеді», ‒ деп түсіндірді ҚР Білім және ғылым министрі Асхат Аймағамбетов. 
3-кестеден байқағанымыз Қазақстан Республикасының алғашқы 20-лар қатарына ілінбеуі. Қазақстан 
Республикасының Білім және ғылым министрі А. Аймағанбетов 2024 жылға жақсы көрсеткіштерге қол 
жеткізетінімізді атап көрсетті: "Жаңартылған бағдарламалардың әсерін біз PISA-2021 бастап, PISA-2024 ең 
дұрысында  көре  аламыз.  Осы  уақытқа  дейін  PISA-2024  тапсыратын  оқушылар  жаңартылған  мазмұн 
бойынша 7-8 жыл оқиды".
 

жүктеу/скачать 6,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: