Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Дәріс. Философияның мәні және мәдени-әлеуметтік маңызы
жүктеу/скачать 1,3 Mb. Pdf көрінісі
|
Дәрістер жинағы толық
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.1. Ежелгі Үнді философиясының даму кезеңдері, онтологиясы және гносеологиясы
| 2 Дәріс. Философияның мәні және мәдени-әлеуметтік маңызы.
Философия тарихы. 1 Ежелгі Үнді философиясының даму кезеңдері, онтологиясы және гносеологиясы. 2 Үнді философиялық мектептерінің жалпы сипаты. 3 Ортодоксалды мектептер және Бейортодоксалды мектептер. Буддизм. Жайнизм 4 Ежелгі Шығыс философиясының тарихы. Ежелгі Қытай философиясы 5 Ежелгі Қытай философиясындағы өзекті ұғымдар 6 Даосизм 7 Конфуций философиясы 2.1. Ежелгі Үнді философиясының даму кезеңдері, онтологиясы және гносеологиясы Ведалар б.д.д II-мыңжылдықтың екінші жартысында - I- мыңжылдықтың бас кезінде қалыптасып, бастапқыда ауызша таралды. (Жазу өнері Үндіде б.д.д I-мыңжылдықтың ортасында ғана пайда болды, яғни көптеген ғасырлар бойына Ведалар ауызша түрде тіршілік етіп, ғасырдан- ғасырға беріліп отырды). Үнділік философия ведалық мифологияның негізінде туып, Қасиетті Кітаптарда - Ведаларда жазылды. Белгілі дерек көздеріне сүйене отырып, Ежелгі Үнді философиясын негізгі үш кезеңге бөлу қабылданған: 1) б.д.д XV - б.д.д VI ғ.ғ. аралығы- ведалық кезең; 2) б.д.д VI - б.д.д II-эпикалық кезең; 3) б.д.д II - біздің дәуіріміздің VII ғ.ғ. аралығы-сутралық кезең. Ежелгі Үнді философиясындағы екінші (эпикалық) кезеңнің (б.д.д VI-II ғ.ғ.) әйгілі поэзиялық деректері «Махабхарата» және «Рамаяна» эпостарында сол дәуірдің көптеген философиялық мәселелері қарастырылады. Ежелгі Үнді философиясының кезеңдері сутралық кезеңмен (б.д.д II - б.д VII ғ.ғ.) - жеке мәселелерді қарастыратын нақты тақырыпқа арналған қысқа философиялық трактаттар кезеңімен аяқталады. Ежелгі Үнді гносеологиясының (таным туралы ілімінің) ерекшелігі - заттар мен құбылыстардың сыртқы, көрінетін белгілерін (европалық таным түрінің сипатын) емес, сананың нәрселер-құбылыстар дүниесімен қатынасы барысындағы процестерін зерттеу. Осыған байланысты үнді философиясында сана үш түрге жіктеледі: «пракрити» - материалды сана; «пуруша» - таза сана (әлем және адамдар пайда болған бастапқы энергия); «майя» - түстер, елестер. Үнді философиясында жан екі бастамадан тұрады: атман; 1) манас. Атман - Брахманнан адам бойына берілетін бөлшек, ұшқын. Атман бірінші, тұрақты, мәңгі. 18 Манас - өмір барысында қалыптасатын адам жаны. Манас адам тәртібі мен әрекетіне, тәжірибесіне, тағдырына байланысты жоғарылап, жетіледі немесе төмендеп, нашарлауы да мүмкін. жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|