Коммерциялық емес акционерлік қоғамы


  Дәріс.  Философияның  мәні  және  мәдени-әлеуметтік  маңызы



Pdf көрінісі
бет15/72
Дата26.12.2021
өлшемі1,3 Mb.
#128711
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   72
Байланысты:
Дәрістер жинағы толық

2  Дәріс.  Философияның  мәні  және  мәдени-әлеуметтік  маңызы.  
Философия тарихы.  
 
1
 
Ежелгі  Үнді  философиясының  даму  кезеңдері,  онтологиясы  және 
гносеологиясы. 
2
 
Үнді философиялық мектептерінің жалпы сипаты. 
3
 
Ортодоксалды 
мектептер 
және 
Бейортодоксалды
 
мектептер. Буддизм. 
Жайнизм
 
4
 
Ежелгі 
Шығыс 
философиясының тарихы. 
Ежелгі
 
Қытай философиясы 
5
 
Ежелгі Қытай философиясындағы өзекті ұғымдар 
6
 
Даосизм 
7
 
Конфуций философиясы  
 
2.1. Ежелгі Үнді философиясының даму кезеңдері, онтологиясы және 
гносеологиясы
 
Ведалар 
б.д.д 
II-мыңжылдықтың 
екінші 
жартысында 

I-
мыңжылдықтың бас кезінде қалыптасып, бастапқыда ауызша таралды. (Жазу 
өнері  Үндіде  б.д.д  I-мыңжылдықтың  ортасында  ғана  пайда  болды,  яғни 
көптеген  ғасырлар  бойына  Ведалар  ауызша  түрде  тіршілік  етіп,  ғасырдан-
ғасырға беріліп отырды). 
Үнділік  философия  ведалық  мифологияның  негізінде  туып,  Қасиетті 
Кітаптарда - Ведаларда жазылды. 
Белгілі  дерек  көздеріне  сүйене  отырып,  Ежелгі  Үнді  философиясын 
негізгі үш кезеңге бөлу қабылданған: 
1)
 
б.д.д XV - б.д.д VI ғ.ғ. аралығы- ведалық кезең; 
2)
 
б.д.д VI - б.д.д II-эпикалық кезең; 
3)
 
б.д.д II - біздің дәуіріміздің VII ғ.ғ. аралығы-сутралық кезең. 
Ежелгі Үнді философиясындағы екінші (эпикалық) кезеңнің (б.д.д VI-II 
ғ.ғ.) әйгілі поэзиялық деректері «Махабхарата» және «Рамаяна» эпостарында 
сол дәуірдің көптеген философиялық мәселелері қарастырылады. 
Ежелгі  Үнді  философиясының  кезеңдері  сутралық  кезеңмен  (б.д.д  II  - 
б.д  VII  ғ.ғ.)  -  жеке  мәселелерді  қарастыратын  нақты  тақырыпқа  арналған 
қысқа философиялық трактаттар кезеңімен аяқталады. 
Ежелгі  Үнді  гносеологиясының  (таным  туралы  ілімінің)  ерекшелігі  - 
заттар  мен  құбылыстардың  сыртқы,  көрінетін  белгілерін  (европалық  таным 
түрінің  сипатын)  емес,  сананың  нәрселер-құбылыстар  дүниесімен  қатынасы 
барысындағы 
процестерін 
зерттеу. 
Осыған 
байланысты 
үнді 
философиясында  сана  үш  түрге  жіктеледі:  «пракрити»  -  материалды  сана; 
«пуруша»  -  таза  сана  (әлем  және  адамдар  пайда  болған  бастапқы  энергия); 
«майя» - түстер, елестер. 
Үнді философиясында жан екі бастамадан тұрады: атман; 
1)
 
манас. 
Атман 
-  Брахманнан  адам  бойына  берілетін  бөлшек,  ұшқын.  Атман 
бірінші, тұрақты, мәңгі. 


18 
 
Манас 
- өмір барысында қалыптасатын адам жаны. Манас адам тәртібі 
мен  әрекетіне,  тәжірибесіне,  тағдырына  байланысты  жоғарылап,  жетіледі 
немесе төмендеп, нашарлауы да мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   72




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет