55
6 Дәріс. Білім беру, ғылым, техника және технологиялар
философиясы.
6.1
Ғылымның пайда болуы, негізгі даму кезеңдері.
6.2
Ғылыми таным әдістері және және ғылыми ақиқат ерекшелігі.
6.3
Ғылым және техника.
6.4
Ғылыми-техникалық прогресс және қазіргі ғылымның даму
болашағы мәселелері.
6.1 Ғылым қашан пайда болғандығы туралы пікірталастың әлі күнге
толастамай отырғанын айтуға болады. Ғалымдардың бір тобы ғылым ежелгі
дүниенің антикалық кезеңінде, яғни, осыдан 2,5 мың жыл бұрын пайда болды
десе, енді бір ғалымдар нағыз ғылым тек Жаңа Дәуір кезеңінде, шамамен
ХVІІІ-ғасырда қалыптасты деген пікірді үстанады. Мұндай пікірталастың
себебі ғылымның күрделі және санқырлы құбылыс екендігінде. Ол бір
жағынан алғанда білімдердің, теориялық қағидалар мен методтардың жүйесі,
сонымен бірге қоғамдық сананың формасы, қоғамды» дамудың рухани
жемісі, қоғам дамуын басқару құралы, өндіргіш күш күрделі информациялық
жүйе және т.б. Осы әр түрлі салалардың мамандары ғылымға әр түрлі
анықтамалар береді және олардың ешқайсысын да теріске шығаруға
болмайды. Әртүрлі анықтамаларды қорыта келіп, ғылымның жалпы
анықтамасын беретін болсақ, ғылым — табигат, қогам және адам туралы
білімдер өндіруге багытталган зерттеу қызметі саласы.
Бұл анықтамадан ғылымның зерттеу пәні туралы түсінік алуға болады.
Ғылым ең әуелі адамды қоршаған орта — табиғатты зерттеуге бағыталған
қызметтің жемісі ретінде дүниеге келді. Бірте-бірте қоғам турал ғылыми
түсініктер жинақтау қажеттігі туындады. Бірақ ғылым процесіндегі
басты тұлға, ғылымның басты субьектісі де, объектісі де — адамның өзі.
Адамның қатысуынсыз ғылымның қалыптасуы мүмкін емес, сонымен бірге,
адам өзін түсінуге, өз мүмкіндіктерін анықтауға, табиғат пен қоғамның ғана
емес, өз болашағын болжауға көне заманнан бастап осы күнге дейін
талпынып келеді және бұл процесс адам жерт бетінде қанша өмір сүрсе,
сонша жалғаса бермек.
Достарыңызбен бөлісу: