Латын сессия жауаптары 2023 Руникалық көне түркі графикасы


Латын графикасына негізделген қазақ әліпбиімен жаз



бет31/41
Дата26.12.2023
өлшемі91,3 Kb.
#199369
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   41
Байланысты:
Латын сессия жауаптары 2023

70.Латын графикасына негізделген қазақ әліпбиімен жаз.
Studenttık şaq degenımız-ol adamnyñ eñ qyzyqty şagy. Osy jastyq kezınıñ eñ qyzyq şağy bolyp esepteledı ğoi. Mektepte, bızder oqyp jürgende älı bala edık. Mekteppen qoştasu degenımız-balalyq şağymyzben qoştasu bolady. Al qazır endı bızder üşın ömırge qadam basyp kelemız. Studenttık ömır degen-adamnyñ özın-özı ūstauyn, bärın üiretedı. Qazır men özım jataqhana da turyp jatyrmyn. Būryn ıstemegen, būryn körmegen närsemdı özım arqyly, özıme senıp qana, öz ısımdı aiaqtai alamyn. Jäne qazır özım oqyp jatqan gruppam özıme qatty ünaidy. Tañdağan mamandyğym bolğan soñ, soğan sai talpynuym kerek. Sabaqtyñ sapasy mektepke qarağanda jaqsy dep oilaimyn. Köp närsenı üirenüge bolady, kıtaphanağa barsañ da özıñ üşın oqisyñ. Odan tapsañ, özıñ üşın paidaly. Fakultettıñ sapasy jaqsy dep oilaimyn, bıraq asyp bara jatqandai, eşqandai jaman emes dep oilaimyn. Sapasy jaman emes jaqsy. Artyq eşteme qosa almaimyn. Bärın üirenıp şyqsa da, köp närse üirenuge bolady.
71. Латын графикасына негізделген қазақ әліпбиінде жаз.
Жауап. 69-шы сұрақтың жауабы. Екі сұрақ бірдей.
72.Қазақ әліпбиінің латын графикасындағы нұсқаларының бір-бірінен айырмашылықтарын, кемшіліктерін мысалдармен келтіріп, пікір жазыңыз.
Латын әліпбиіне көшу барысында әліпбилің бірнеше нұсқасы ұсынылған. Айта кетейік, 2021 жылғы қаңтар айында ұсынылған әліпбиде 31 әріп,қазақ тілінің28 дыбысы толық қамтылғанымен «Ң» әрібі «Ŋ» болып белгіленген. Бұны қолдаған орфаграфиялық жұмыс тобының өкілі-Гүлфар Мамырбек:»Бұл Ң әрібінің ең дұрыс жазылған нұсқасы, осылай жазу арқылы адамдар Ң әрібін дәптерден қаламды үзбестен жаза алады, әрі қоғамдағы Н мен Ң әрібін айыра алмайтын адамдар үшін үлкен көмек болады»-, деп өз қолдауын білдірді. Бұл қоғамда айтарлықтай қызу талқыланды.
Алайда менің ойымша Ң әрібінің Ŋ болып беьгіленгені көзге де тұрпайы болып көрінетіні анық. Егер осылай қолданар болса нағыз шатасу сонда болар еді. Ң әрібін Ń ретінде қолдану-өзге түркі тілдес бауырлардың тілдеріне де жақын, әрі ұқсас болар еді.
Бұл бойынша: 2021 жылдың мамыр айына дейін талықыланған әліпбидің келесі нұсқасында ң әрібі ń болып бекітілді. Мұны прмеьер-министр Асқар Маминде қолдап, Қасым-Жомарт Тоқаевқа ұсынуды жөн көрді. Алайда бұл әліпбидегі Ы және У әріптерінің жазылуында біраз мәселе бар екенін және оны қайта қарауға бұйрық берген елбасының бұл ісін дұрыс деп тапқан адамдар тобы да бар. Бұл екі әріптің жазылуында «жазу барысында шатастыратындай қарама-қайшылық» бар екені ескерілді. Еске сала кетейік 2017 жылдан бері әліпбидің 40- тан аса нұсқасы ұсынылған. Алайда осы соңғы нұсқасы дұрыс әліпби ретінде бектілетін жағдайға келіп отыр.
Менің пікірімше латын әліпбиі бойынша соңғы ұсынылған нұсқагы бекіту жөн болады. Себебі оны ең нақты әрі жүйелі әліпби деп айтар едім. Әріптерді мұнан әрі ауысыу-қоғамдағы қарама-қарсы пікірлердің көбейуіне әкеп соғары айдан анық. Әрі әліпбиді тағы өзгертсек-латын қаріпін қолданатын түркі халықтарынан алшақтап, оларға әліпбиіміз еш ұқсамай қалуы мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   41




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет