Лекция сабақтарының толық мәтіні 1 Модуль. Әлеуметтанулық білім жүйесіндегі әлеуметтанудың статусы



бет13/15
Дата04.03.2023
өлшемі0,8 Mb.
#171012
түріЛекция
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
соц лекция

3) ақпарат көзі мен коммуникатордың арасында бір жағынан хабар мен аудитория, келесі бір жағынан «ақаулар», шудың болуы;
4) референттік топтардың болуы маңызды.
1953ж. К.Ховланд, А.Джанинс, Х.Келли «Коммуникация және сенім» атты кітәбін жарыққа шығарып сендіруші коммуникация тұрғысынан индивидтің(коммуникатор) екінші бір индивидтердің аудитория пікірін және мінез-құлқын өзгертуді ынталандыруды енгізетін процесс. Осынау енгізудің нәтижесі ақпараттың сапасы мен ақиқаттылығына, рецепиенттердің жеке тәжірибесі мен құндылық жүесінің негізінде анықталатын ақпарат кзөінің мәртебесі мен беделіне де тәуелді болады.
БК зерттеу жұмыстарында Б.Барельсонның жасаған аудитория қажеттіліктерін қанағаттандыру тұжырымдамасы аса үлкен рөлді атқарады. Оның пікірінше БК аудитория қажеттіліктеріне бағыт ұстап ол белгілі бір дәрежеде ақпарат мазмұның анықтайды. Барельсон БК мен қоғамдық пікірдің өзара әрекеті туралы және де олар бір-біріне әсер етеді деген қорытынды жасайды. БК өзі қызметін іске асыру үшін, ол көпшілік аудиторияға назар аударып, оның қызығушылықтары мен дүниетанымын есепке алу тиіс. Сондай-ақ ол БК-ң қоғамдық пікірге ақпаратпен ықпал етуінен гөрі ақпаратты бағалау жағы басым деген қорытындыға келеді. Қоғам дамуын ақпараттық байланыстың техникалық құралдарымен байланыстырылған құрал теориясын жасап шығарған канадалық ғалым Г.М. Маклоэн болды.
Маклоэн тұжырымдамасының басты тезисінде хабардың өзі құрал деп алады. Аудиторияға бағытталған ақпараттың сапасы, қабылдау деңгейі, сол ақпарат тасымалдайтын немесе жіберетін құрал немесе арна мен анықталады. Ақпаратты жіберетін әрбір құрал бір ғана арнайы тіл мен актуализацияландырылған әдіспен, қоғамға әсер ететін сол ақпараттың сипатын қалыптастырады соған сәйкес дүние қабылданады.

14 тақырып. Дін әлеуметтануы


Лекцияның мақсаты:Дін, ұлт және ұлтаралық қатынастардағы мемлекеттік саясат және оның әлеуметтік мәселелерін түсіндіру

Негізгі ұғымдар: Діни сана, діннің генезисі, шіркеу, аңыз, діни дүниетаным


Дәріс жоспары:


1.Дін әлеуметтік құбылыс ретінде.
2.Діннің генезисі, орны және қоғамдағы ролі.
3.Діннің тарихи және әлеуметтік түбірлері.
4.Діни сана және діни әлеуметтану.
Әдістемелік нұсқау: Интернет ресурстар

Дәрістің қысқаша мазмұны:


Дін социологиясының ғылыми пән тұрғысында ХІХ ғасырдың ортасынан бастау алады. О.Конттың пайымдауынша дін адам қоғамы пайда болуынан-ақ оның құрамдас бөлімінде айналған.
Діннің пайда болу себептері. Ежелден келе жатқан мәдениеттің бірі – дін. Дін - қоғамдық сананың ертеден пайда болған формасы. Дін айналадағы шындықпен қатар одан да жоғары тұратын шындық - бір тылсым күштер бар деп есептейді.
Діннің мәні - қоғамдық болмыстың, адам өмірінің, суреттеп айтәанда, “төрт бұрышы түгел болмауына байланысты”, өйткені тірі адамды мысалға алсақ, оның жас кезінде арман-тілегі көп болғанымен, бірақ оны орындауға тәжірибесі аз болады, ересек кезінде жоспарлары көп жасалынғанымен, бірақ олардың орындалуы көңіл толтырмайды, ал кәрі кезінде - өмір көрген тІстей сияқты ғана болса керек.
Адамзаттың барлық болмысын жетілдіре алатын ондай абсалют бұл дүниеде болуы мүмкін емес. Ол бұл дүниеден тысқары және жоғары тұратын тек құдай ғана болуы мүмкін. “құдай” ұғымы барлық діндердің, соның ішінде әлемдік діндер – Будда дінінің, христиан дінінің және Ислам дінінң ең басты ұғымы болып табылады.
Дін тарихи құбылыс. Адамзат тарихында дін болмаған дәуірлерде болған. Ол туралы мәліметтер жеткілікті.
Діннің пайда болуы мен қалыптасуының өз себептері, өз жолдары болған. Олардың ең біріншісі дін адамдардың көңіл-күйлеріне байланысты шыққандығы
Діннің пайда болуы мен қалыптасуының екінші жолы – адамдардың қоршаған табиғаттың - күннің күркіреуі, найзағайдың жарқылы, судың тасуы, жердің сілкінуі, өрт, жұт сияқты дүлей күштердің алдындағы дәрменсіздігі болып табылады.
Діннің пайда болуы мен кең таралуының үшінші себебі - адамдардың бұрынғы тапсыз қауымдастықтың өміріндегі қарапайым айырмашылықтардың әарама-әарсы таптардан саяси салалары бар айырмашылықтарға айналады.
Сонымен, діннің пайда болуымен таралуы кездейсоәтық емес. Олар адамзат тарихының дамуындағы заңды құбылыстар болып табылады. Ол заңдылықтар қоғамның ілгерлеп, кемелдену барысындағы үлкен-үлкен қажеттіліктерден туып отырған.
Діннің анықтамасы және түрлері. Әртүрлі елдерде және әртүрлі мәдениетте діннің әртүрлі анықтамасы бар. Көптеген батыс елдеріндегі адамдар дінді христиандыәпен, ал сенімді - құдыретті күшті мойындаумен теңейді, тірі және өлгеннен кейінде бізді моральдық нормаларға сәйкес болуға мәжбүр етеді.
Американ социологы Р.Л.Джонструн дін дегеніміз – діни сенім мен ритуалдың жүйесі, оның көмегімен адамдар тобы табиғи және құдыретті күш дегендерді түсіндіреді және оның әсерін көрсетеді деп анықтама берген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет