17
Жаңа ғылыми-техникалық бағыт ретінде 90-шы жылдары меха-
трониканың қарқынды дамуы бірқатар факторларға негізделген, олардың
ішінде мыналар негізгі болып табылады: әлемдік индустриялық дамудың
жаңа үрдістері; мехатрониканың іргелі
негіздері мен әдіснамасын
дамыту (базалық ғылыми идеялар, қағидатты жаңа тех-никалық және
технологиялық шешімдер), ғылыми-зерттеу және білім беру салаларын-
дағы мамандардың белсенділігі.
Қарастырылып отырған саладағы әлемдік нарықтың негізгі талаптары
мен өзгерістерінің келесі үрдістерін атап өтуге болады:
– ISO 9000 стандартында қалыптастырылған
халықаралық сапа
стандарттарының жүйесіне сәйкес жабдықтарды шығару және
сервисінің қажеттілігі;
– ғылыми-техникалық өнім нарығын интернационалдандыру және
соның салдарынан халықаралық инжиниринг мен технологиялар
трансфертінің нысандары мен әдістерін практикаға белсенді енгізу
қажеттілігі;
– шағын және орта өндірістік кәсіпорындардың нарықтың өзгермелі
талаптарына жылдам және икемді ден
қою қабілетінің арқасында
экономикадағы рөлін арттыру;
– компьютерлік жүйелер мен технологиялардың, телекоммуника-
ция құралдарының қарқынды дамуы (ЕЭҚ елдерінде 2000 жылға
қарай Ұлттық Жиынтық Өнімнің 60%-ға дейін өсуі дәл осы салалар
есебінен күтілуде);
– бұл жалпы үрдістің тікелей салдары
механикалық қозғалысты
басқару жүйесін интеллектуалдандыру және қазіргі заманғы маши-
налардың технологиялық функциялары болып табылады.
Көрсетілген үрдістерді талдау дәстүрлі тәсілдер негізінде негізгі
технологиялық жабдықтың сапалы жаңа деңгейіне қол жеткізу іс жүзінде
мүмкін емес екендігін көрсетеді.
Мехатрониканы пәнаралық ғылыми-техникалық сала ретінде
дамыту айқын техникалық-технологиялық қиындықтардан басқа бір-
қатар жаңа ұйымдық-экономикалық проблемаларды да қояды. Меха-
трон бұйымдарын әзірлеуге және шығаруға
кірісетін қазіргі заманғы
кәсіпорындар осы жоспарда мынадай негізгі міндеттерді шешуге тиіс: –
механикалық, электрондық және ақпараттық бейіндегі бөлімшелердің
(әдетте дербес жұмыс істейтін) бірыңғай жобалық және өндірістік
ұжымдардың құрылымдық интеграциясы; – жүйелі
интеграцияға және
әртүрлі білікті тар бейінді мамандардың жұмысын басқаруға қабілетті»
мехатронды-бағдарланған «инженерлер мен менеджерлерді даярлау;
15 – әртүрлі ғылыми-техникалық облыстардан (механика, электро-
18
ника, компьютерлік басқару) ақпараттық технологияларды мехатрондық
міндеттерді компьютерлік қолдау үшін
бірыңғай құралдарға интегра-
циялау; – мехатрондық жүйелерді жобалау және өндіру кезінде барлық
қолданылатын элементтер мен процестерді стандарттау және біріздендіру.
Аталған проблемаларды шешу көбінесе кәсіпорында қалыптасқан
басқару дәстүрлерін және тек өздерінің тар бейінді міндеттерін шешуге
үйренген орта буын менеджерлерінің амбицияларын еңсеруді талап етеді.
Сондықтан да өз құрылымын жеңіл және
икемді өзгерте алатын орта
және шағын кәсіпорындар мехатрон өнімдерін өндіруге көшуге дайын
болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: