Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы заттық МӘдениет лексикасы
Түйін. Мәшһүр-Жүсіп қосын
жүктеу/скачать 6 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ту қандау
| Түйін. Мәшһүр-Жүсіп қосын сөзін жасақ, әскер сияқты қолданған да екіге: кезуілші және тосқауылшы – деп бөлген. Қос > қосын (әскери жасақ).
Ту қандау. Сиыр атаулыны үш мың кісіге азық боларлық қылып жұртқа тастап кетіңіз, батырлары туын қандасын, мәре-сәре болып тамаққа тойынсын. Туларыңды қандаңдар. Елші жіберейік, құдай ұнатса жарасып, жадырап қайтамыз, – деп, сөзі осыған қойды дейді (М-Ж., 67). Ту уйг. дж. тоқ (у), тоқ (д) каз. ту, кир тоұ 1) знамя, бунчукъ, хоругвъ, флагъ, значокъ (кит. ду главное знамя арміи), туғасы занменщикъ, разсыльный: бұл сөздің алғашқы мағынасы қытай тіліндегі тугъ әскердің аты болғанға ұқсайды Марко – Поло мысалы 100, 000 саны бар әскерді түк (тү-ту – А.Қ.) дейді және тудың атыда ту. Қыр. ту байлау навязать знамя; ту қандау обагрить знамя кровью (при выступленій въ походъ, убивали одного непріятеля и его кровью обагряли знамя, какъ предзнаменованіе побды; – древній обычай); тур. ту хвость лошадиный на конц копья, обнесенного золотымъ шаромъ, занчокъ, его несуть впереди вызда губернаторовъ и командующихъ войсками; паша и великіе везири имюттъ ихъ по три, и потому называются ауы тоғау (ту тоғау) ту шқыры значокъ выставленъ, водружень (передъ дворцомъ султана или великаго везиря), означаеть отправленіе въ походъ, у такого-то паши отняты значки – онъ разжылованъ – аударған, транскрипциясын жасаған – А.Қ. (Будагов. 1869: 398); Мәшһүр-Жүсіп Көпеев туын қандасын тіркесін жеңісті тойлау мағынасында қолданған. жүктеу/скачать 6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|