Макроэлементтер
Кальций - бұл сүйек тінінің минералды компонентінің бөлігі - оксиапатит, оның микрокристалдары сүйек тінінің қатаң құрылымын құрайды, ол қорғаныштық және тірек қызметін атқарады. Кальцийдің негізгі көзі - сүт және сүт өнімдері, жұмыртқаның сарысы, көкөністер мен жемістер.
Фосфор адам ағзасының барлық жасушалық элементтерінің, әсіресе сүйек пен кемік тіндерінің құрылысына қатысады, белоктар, майлар мен көмірсулар алмасу процестеріне қатысады.Фосфордың негізгі көзі - сүт өнімдері, әсіресе ірімшік, сонымен қатар жұмыртқа, балық, ет, бұршақ тұқымдастар.
Магний көмірсулар, ақуыз және фосфор алмасу процестеріне қатысады. Магний орталық жүйке жүйесінің қозғыштығын төмендетеді, сонымен қатар өт секрециясын және ішектің қозғалтқыш белсенділігін арттырады. Магнийдің негізгі көздері - нан (әсіресе ірі ұнтақтау), жарма, бұршақ тұқымдастар.
Натрий жасушаішілік және жасушааралық алмасу процестеріне, электролит пен қышқыл-сілтілік тепе-теңдікті қамтамасыз етуге қажет. негізгі көзі тағамға қосылған ас тұзымен байланысты.
Хлор адам ағзасының өмірінде, әсіресе су алмасуын реттеуде маңызды рөл атқарады. Хлор азық-түлікте, әсіресе көкөніс өнімдерінде аз мөлшерде болады.
Калий организмнің ферментативті процестеріне қатысады. Калий көзі негізінен көкөніс өнімдері: нан, бұршақ дақылдары, картоп, қырыққабат, сәбіз, жемістер.
Күкірт тотығу және тотықсыздану процестерінде, сондай-ақ бауырда улы емес химиялық қосылыстар түзу арқылы улы метаболизм өнімдерін бейтараптандыруда маңызды рөл атқарады. Тағамдағы күкірт көздері ет, балық, ірімшік, жұмыртқа, бұршақ тұқымдастар, нан, жарма болып табылады.
19.Экологиялық биохимия.Экологиялық биохимия пәні. Адам мен қоршаған ортаның (ҚО) қарым-қатынасының биохимиялық аспектілері.
Фитоэстрогендер- құрылымы жағынан жануарлар эстрогендеріне, оның ішінде адамға өте ұқсас өсімдік заттары. Фитоэстерогендердің өкілдері:
Мирэстрол- Pueraria murifica өсімдігінде кездеседі.Физиологиялық әсері- әйелдер түсік жасату үшін осы өсімдіктің тамырынан алынған сығындыларды қолданатын болған.
Бұршақтың фенолды табиғатының заттары- бұршақ құрамында фенолды контрацептивтер бар. Және сол себепті,Тибет тұрғындары асбұршақты тағамға интенсивті қолданып отырған.Бұл-олардың санын реттейтін негізгі фактор болып табылады.
Фитоандрогендер - өсімдіктер шығаратын, жануарлардағы тестостеронға ұқсас әсер ететін заттар. Фитоандрогендердің өкілі:
Госсипол- госсипий өсімдігінің тұқымында ерлердің контрацептиві болып табылатын полифенол госсипол бар. Бұл зат сперматозоидтарға әсер етіп, олардың қозғалғыштығын төмендетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
