INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL
«GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2023: CENTRAL ASIA»
ASTANA, KAZAKHSTAN, APRIL 2023
90
ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫНЫҢ ТАБЫС ДЕҢГЕЙІНІҢ ЖАЙ-КҮЙІ
Барбосынова Ажар, Раушанбекова Ақниет
Студенттер, экономика және менеджмент мектебі, Нархоз Университеті
Ғылыми жетекші: Бактиярова Альфия
Жалеловна
Алматы, Қазақстан
Аннотация:
Бәрімізге белгілі соңғы 10 жылдықта еліміздегі халықтың табысы
азайып барады. Бұл еліміздегі әлеуметтік-экономикалық проблемалардың қатарындағы
өзекті өткір мәселелердің бірі. Сондықтанда біз мақаламызда осы мәселені қарастырып
отырмыз.
Ғылыми мақалада
Қазақстан халқының табыс деңгейіне талдау жасалынып,
оған әсер ететін факторлар мен табысты арттыруда жасалынуы тиіс негізгі қадамдар
туралы айтылған.
Тірек сөздер:
табыс, жалақы, кедейшілік, баға деңгейі, инфляция
Халықтың табыс деңгейі – белгілі бір аймақта немесе елде белгілі бір уақыт
аралығындағы халықтың алған орташа немесе орташа
табыс деңгейін көрсететін
статистикалық көрсеткіш.
Соңғы 10 жылда халықтың еңбек табыстарының үлесі 10,6 пайызға төмендеді, яғни
2010 жылғы 71,3% - дан 2021 жылы 60,7% - ға дейін. Қазақстанда азаматтардың шамамен
5% - ы күнкөріс деңгейінен төмен табысқа ие. Кедейшілік деңгейі орта есеппен 10%-ды
құрап отыр. Қазіргі таңда 1 миллионға жуық адамның табысы ең төменгі күнкөріс деңгейіне
де жетпейді. Бұл – соңғы 10 жылдағы ең нашар көрсеткіш [1].
Еңбек нарығына, сондай-ақ кедейлік пен жұмыссыздық деңгейі бойынша нақты
жағдайға, халықтың кірістері мен шығыстарының құрылымына талдау жүргізілді. Талдау
нәтижелері бойынша
оң динамикаға қарамастан, халықтың нақты табыстарының өсу
қарқыны соңғы жылдары 2019 жылғы 6,4% - дан 2021 жылы 5,1% - ға дейін баяулағаны
анықталды, бұл 2020 жылы экономиканың өсу қарқынының 2,5% - ға төмендеуімен және
жоғары инфляциялық қысыммен байланысты. Халықтың табыс деңгейі 2019 жылы 5,1%-
ға, 2020 жылы 7,5%-ға, ал 2020 жылы 8,4%-ға дейін төмендеген (кесте-1) [2].
Кесте-1. 2019-2021 жылдардағы табыс деңгейінің динамикасы
Достарыңызбен бөлісу: