б) волейбол: ойынның әдіс – тәсілдері, оқу ойыны

Құрылу, баянат қабылдау, қатысушыларды тексеру. Сабақтың мақсаттарын хабарлау. Орында айналу. Әдеттегідей жүріс, белгі бойынша тоқтау, айналма бұрылу және қарама-қарсы бағытта жүру,

1. Әдеттегідей жүріс, түзу және иілген қолдармен ауқымды қозғалыстар серіппелі және алдыға қарай ұмтылыс қозғалыстармен қолды артқа апару, саусақтарды жұдырыққа жұмылдыру.

2. Әр түрлі бастапқы қалыптардан (орыннан және қозғалыстан) иықтармен жоғарыға-төменге, алдыға, артқа қозғалыстар, ауқымды қозғалыстар иықтармен жасау.

3. Қолды білек буындарда бүгу және жазу және білекпен ауқымды қозғалыстар жасау, қол саусақтарын қиылысқан және түйіскен қалыпқа алдыға, жан-жақтарға , жоғарыға әр түрлі қозғалыстармен тіркескен (жүріс, жылжымалы жүріс).

4. Жоғарғы және төменгі стартан 10-20 м жүгіру бет жақпен алдыға, қырмен алдыға, арқамен алдыға, иілген аяқтарда жылдам қозғалу. Тура сол, бірақ жылжымалы қадамдармен қозғалу оң және сол жақ қырмен алдыға, бет жақпен алдыға, арқамен алдыға, екі адымдап және алдыға қарай ұмтылу.

5. Алаңың аймағы жағалай жүгу. Белгіге бойынша бағананың соңғы тұрған қадамдарын жылдамдатады және бағананы азып өтеді, алдыға қарай жүгіреді. Сосын келесісі озып өтуді бастайды және т. б. Жүгіруден басқа озып өтуде басқада қозғалыстын әдістері қолданылады.

6. Қабырғаның таянып тұрып, бір уақытта және кезектескен қолдың бүгу және жазу білектік буындарды мейлінше сырт жаққа бүгу (алақандар қабырғада саусақтармен жоғарыға қарай орналасады, жан-жақтарға, төмен, саусақтар бірге немесе бөліп қою, қабырғадан арақашықтық ақырындап ұлғаяды). Тура сол, бірақ қабырға саусақтармен сүйену.

7. Әр түрлі бастапқы қалыптардан қолдар бас артында, саусақтар тіркескен, қолдармен басып, басты алдыға ию, мойын бұлшықет кернеуінен қарсылық көрсетіп; басты көтеру және оны артқа ию, қолдармен қарсылық көрсетіп.

8. Жауырында тұрған қалыптан түзу аяқтармен әр түрлі бағытқа алдыға, артқа қозғалыстар жасау; бір уақытта және кезек-кезек тіземен маңдайға тигенше дейін аяқтарды бүгу.

9. Бір аяқта тұрып, екіншісі алдыда, өкшені бүгу және жазу, өкшемен ішке және сыртқа ауқымды қозғалыстар жасау; Тура сол бір уақытта қолдың саусақтарын қиылыстырып және жазу, қолдардың ауқымды қозғалыстары.

10. Әр түрлі бастапқы қалыптардан (бір және екі аяқ тұрып, иілген аяқтарда алдыға қарай ұмтылуда) аяқ ұшында тербелісте серіппілу.

Негізгі бөлім

I. Екі қолмен допты жоғары беру

1 Жұппен берілістер (алғашқы сабақтардан тапсырмалар).

2. Қозғалыста шеңбер бойы жүгіргенде және жылжымалы қадамдармен өз алдынан беру – барлық ойыншылар өз алдынан берілісті кезек-кезек орындайды (ойыншылар берілісті орындайды және қайтады, оның орынына келесісі шығады және т.б.)

II. Екі қолмен астыдан допты қабылдауға үйрету – 25 мин.

1. Оң немесе сол жақ аяқпен алдыға қарай ұмтылу. Еденнен толтырылған допты алу және түзу қолдармен алдыға, жоғарыға, өз алдынан лақтыру.

2. Қолдарда толтырылған доппен қозғалыстан кейін тоқтап қатты алдыға қарай ұмтылу және де астыдан алдыға, жоғарыға және артқа лақтыру.

3. Допты астыдан қабылдау, тордың жоғарыға жағына бауда ілінген, алдыға-жоғарыға, орында тұрып және үйретілген әдіспен қозғалғанан кейін.

4. Допты астыдан қабылдау, тор жанындағы серіктесімен жұптасып лақтыру. Айналысушылардың назарын қабылдау кезінде қолдар шынтақтарда бүгілмеу керектігіне, ал қабылдаудағанда жұдырықпен емес тоқпан жіліншіктіктін білек буындарымен екендігіне аудару маңызды.

III. Түзу шабуылшы соққыға үйрету «кезең бойынша»

1. Теннистік (хоккей) допты тор арқылы оң жақ және сол жақ қолмен орыннан секірісте және екпіннен лақтыру.

2. Теннистік доптың екпінді секірісте ұстап алу.

3. Теннистік допты жоғарыға қарай және «шабуылшы соққы» арқылы торға лақтыру (басында жайғана секірісте, жұппен).

4. Шабылшы соққы резеңке амортизаторланған доп бойынша (сур. 54).

IV. Волейболдың оқу ойыны. Қортынды бөлім