б) волейбол: қорғаныста ойынның әдіс - тәсілі, оқу ойыны

Сөлемдесу, сабақтың мақсатының хабарлау. Қарапайым жүріс, аяқ ұшында, жартылай отырған қалыпта. Тапсырманың белгі бойынша орындау, екі қолмен допты бергендей сынайтаныту және тоқтау, жоғарыға екі аяқпен серпіліп секіру.

1. Бағытты өзгертумен жүгіру (бағаналапды аяналып жүгіру, толтырылған доптармен немесе жаттығушылар саптық бағана бойынша қозғалады).

2. Аяқтарды алшақ қою қалыптан, қолдар арқаның артында, саусақтарды бірге қиыстыру, түзу қол артқа сермеу: тура сол, бірақ аяқ ұшына тұру, отырып тұру.

3. Әр түрлі бастапқы қалыптардан, орында және қозғалыста (отырғанда, жүгіргенде) тез түзу қолдарды алдыға қарай қиыстыру түйіскен қалыпқа дейін және олар жан-жақтара ажырату, артқа қарай серіпіліс қозғалыс жасау.

4. Әр түрлі бастапқы қалыптардан алдыға қарай иілу, артқа, жан-жақтарға; денені айналдыру, аяқтарды бірге қоспай; бұрылыстармен иілу.

5. Аяқтарды иілген отырғанда, түзу қолдармен артқа сүйену, қолды және аяқты орыннан қозғалпай, иілу, жамбасты жоғарыға көтеру.

6. Тұрып, аяқтар алшақ, қолдар алдыға – сыртқа қарай, оң аяқтың сермеп сол қолқа аяқ ұшын тигізу, тура сол сол аяқпен оң жаққа; тура сол қиылысқан аяқтармен кезектескен адыммен жүру; тура сол тірелген аяқта секіру; тура сол аяқтың астында алаққанды шапалақтау.

7. Бастапқы қалып алдыға ұмтылу, қолдар әр түрлі бастапқы қалыптарда, иілген аяқтарда отырып тұрып серіппілу.

8. Отырып таянған қалыптан, алдыға-жоғарыға иілу, таянып жату қалпына ауысу (еденге қолдарының жанасқанда қолдар бүгу).

9. Қолдарда алдыға қарай қозғалу, аяқтарды серіктес жіліншіктабан буындарды ұстап тұрады.

10. Білекті (өзіне қарай) сырт жаққа бүгу және жазу, толтырылған допты екі қолмен бетке қарай ұстап тұрып (волейболда доптың жоғарыға берудің қозғалыс ақырғы кезеңді елестетеді).

11. Әр түрлі ауыспалы қозғалыстар допты лақтырумен және толтырылған допты ұстап алумен байланыстырлған. Осындай жаттығулар физикалық сапаның дамуымен қатарлас кейінгі волейбол добымен тапсырманың меңгерудіжеңілдетеді, көбінесе, волейболшының әр түрлі қозғалыстарының ауысуына байланысты. Ойыншының 6—3—4 аймақтарында орналастыру; 6—3—2. Лақтыруды бағыттау бұл ретте 6 аймақтан 3 аймаққа, 3 аймақтан 4 аймаққа, 4 аймақтан 6 аймаққа. Лақтырғанан кейін ойыншылар қайда өздері допты лақтырды сол бағанаға ауысады.

I. Қорғаныста ойынау тактикасы.

Жаттығуды орындау барысында оқытушы әр бір волейболшымен жеке дара жаттығады. Допты әр түрлі бағыттарға жіберіп және әртүрлі жылдамдықпен, ол айналысушыларда тактикалық шеберлікті тәрбиелейді. Біз осы арада алдымен допты қабылдау әдісінің таңдай алу шеберлігі туралы айтамыз, әрдайым допты қабылдап алу әдісі орындауға даярлығын, нұсқаушының әрекеті бақылағыштық және болжағыштық ықтималдылығы: ол соққы немесе лақтыруды орындау

("айла-қулық") және допты қайда бағыттауға болады. Оқытушы 2-3 сабақтың ішінде барлық айналысушыларды тексеру керек.

II. Жоғары және төмен тік беру

Дәлдікке допты лақтыруы бірінен кейін бірін 10 жоғары және 10 төмен лақтыру. Жұптарда орындалады.

II. Шабуылшы соққы

1. 4, 3, 2 аймақтардан жекелей лақтырып шабуылшы соққысы.

2. 2 аймақтан артқа допты беру, бас үстінен шабуылшы соққы

III. Волейбол оқу ойыны.

Төрелік тәжірибесі. Айналысушылар кезекке бойынша кездесулерге төрелік етеді.