ОҚулық Атыраулық заманауи жазушылардың қазақ және орыс тілдеріндегі шағын прозалық жинағы
жүктеу/скачать 34,49 Mb.
|
| - Замучили меня эти выборы, – продолжал он, – по- тянувшись, за горячим бульоном. Но не таким тоном, как раньше, кадык его перестал двигаться, видать, на- сытился до предела.
- Сакибеден и его жена Агиба, споря из-за депутатов, перевернули верх дном скотный двор. - Да ты что, вот это новость у тебя. - И не говори. Муж, поддерживая кетинца* Сейсен- бая, жена же, отстаивая таминца* Сарсенбая, рассо- рившись, дошли до фронтальной битвы. В то время, когда мы, консолидируясь со всем миром, расстеги- ваем верхнюю пуговицу, они разжигают родовые распри... Темнота, что мне делать с тобой! – Изрек и погладил двумя ладонями лицо. Обижаясь на невеже- ство, сам забыл про молитву по случаю завершения трапезы. - И кто победил, кто? - Конечно, Агиба. Разве таминцы дадут устоять на но- гах пучку кетинцев, – пригрозила ему тем, что если только не проголосует за ее младшего родственника, загонит в нору. Если вскипит женщина, то не вскипит только казан... Да ну их. А как твои звери, все гото- вишь свою «Кровавую Пасть»? - Шакалы не дают покоя, – пастухи без конца жалуют- ся. Хочу им показать их место. - Шакалы? - Да. Уже десять лет прошло с тех пор, как одной та- кой твари пригляделся наш Кошалак. Жетес, перевернувшись на месте, где он лежал, обло- котившись, швырнул подушку к стене. – Шакалы? – переспросил он, перекосившись в лице, то ли от смеха, то ли плаксиво. Зрачки его глаз, уйдя в разные стороны, еле-еле заняли прежнее положение. Именно такие выходки этого рыжего парня, читающе- 107 108
шынжау сарыны көрсе-ақ әзілдегісі кеп ұшынып тұратыны осы қылығы ғой. Мына жаңғалақ қалпымен Сақибеден мен Ағибаны төбелестірмей қайтсін?! – Иә, шибөріге… – Құдай сақтасын, – деп кері құлай кеткенде көпшігін таппай, басын тарс еткізіп жарға ұрды. – Ау, ау, Айдың-Күннің аманында ұлттық байлыққа мылтық кезеніп не көрінді, Қапеке-ау? Сорың шын- дап қайнаған екен! Мына сөз Қапардың жүзіне ойнап шыққан күлкіні үркітіп жіберді. – Қайдағы байлық? Ол кімдікі? Жетес кәлимасынан жаңылған жандай өз-өзінен күбірлеп айналасын қарманды. Бешпентінің ішкі қалтасынан төрт бүктелген қағазды алып тізесінің үстіне қойды. – Қаламсабы түскір, – деп ышқырына дейін тінтіп таппады. – Әлгі екеуін арашалаймын деп жүргенде жоғалттым- ау, шамасы. Қапеке, үйде жатқан-тұрған қарындаш бар ма? – Оны не істейін деп ең? Емге жоқ. Ала қырдың орта- сында қатын екеуіміз қарындаспен хат жазысып отыр дейсің бе? – Қарындаш де. Надандық, сені қайтейін? – деп шарасызданған Жетес көзінде үрей тұнып тұрған үй иесіне қарап бас шайқады. – Әу, Жетеке-ау, өлтірмесең айтшы, мен кімнің байлығына қиянат жасаппын? – Шибөрі аулағаның рас па? – Ал, рас! – Ендеше, бұл – сонау Американың ұлттық байлығы боп мақұлданған мақұлық. Қапар «пішт» деп күліп жіберді. Пішт! Қасқыр мен түлкінің ортасынан шыққан жаман шатаны әлдеқандай етуін. Бөрідей азу-айбаты, түлкідей айла- сы жоқ, жеті-сегізден үйір құрып, аш-арықты, өлексені аңдып қалған нәйіске оқтың өзі обал… Былтыр, қар алғаш түскенде ғой, Қошалақтың қоңырлығын қуалап желе-жортып келе жатса қамшылар жақта қалып бара жатқан сайдан шәуілдеген шибөрінің даусын естіген. Байқастап қараса, қатын-баласы жамырап бір қора шибөрі қызыл тайыншаны ортаға алыпты. Жан- го все подряд, от чего мозги его прокисли, привлекали Капара. При встрече он все время стремился подтру- нивать над ним. Подобные выкрутасы, конечно же, привели Агибу с Сакибеденом к раздору. - Да, шакалы… - Сохрани, Всевышний! – Воскликнул он, снова пова- лившись на прежнее место, где уже не было подушки, и ударился головой о стену. - О, да, Капеке, как ты можешь под Солнцем-Луной целиться в национальное достояние? Значит, на са- мом деле над твоей головой нависло бедствие! Эти слова согнали с лица Капара зарождающуюся улыбку. -Какое достояние? Чье достояние? Что ты тут... Жетес, словно сбитый с пути праведного, бормоча что-то, стал ощупывать все вокруг. Вынув из куртки вчетверо сложенную бумажку, положил ее на колени. – Черт бы ее побрал, ручка... – Бормоча, обыскал даже ширинку, не нашел. – На- верное, потерял, когда разнимал этих двоих. Капеке, карандаш у вас дома не завалялся? - А зачем он нам? Не было никогда. Думаешь, мы с женой в этой глуши пишем карындасом письма друг другу? - Не карындас, а карандаш. Темнота, что мне делать с тобой, – произнес отчаявшийся Жетес и, посмотрев в наивные глаза хозяина, покачал головой. - Еу, Жетеке, не мучая меня, скажи, на чье богатство я покушаюсь? - То, что охотился на шакалов, правда? - Да, правда. - Но эта тварь – национальное достояние Америки, утвержденное законно. Капар, засмеявшись, фыркнул. Эка, невидаль! Поду- маешь, тоже мне достояние нашли, паршивую помесь волка и лисицы возвысили до небес. Пули да то жалко для этой худой твари, собирающейся в стаю из семи- восьми особей, чтобы питаться падалью, у которой нет клыков, как у степного волка или хитрости, как у лисицы. В прошлом году с первым снегом, когда, ютясь у подножья бархан, продвигался мелкой ры- сью, услышал вблизи оврага визгливый лай их. Подсмотрел, как целая стая этих шакалов, со своим выводком окружила красного годовалого теленка. 109 110
жағынан шәуілдеп кеп тілерсегінен тістеп, құйрығына жармасып жіберер емес. Шыр көбелек айналып мүйізін шайқаған қызыл тайынша термен күреңітіп, арқасынан буы бұрқырап, көзі аларып титықтаған. Енді болмаса… Атты кісіні көріп сасқаны ма, шәу ете түсті де, аңтарылысып тұра қалды. «Ә, кәззап», – деп аңшы суыт кеп екі оқты байлаған. Өңгесі бір тұтам құйрығын бауырына қыстырып жоғалған. Қарға ау- нап өлі жүннен арылған екен, түгі қызыл сары боп жалқынданып құлпырады. Екі теріні барқыттай ғып илеп… – Сонымен осы кезге дейін шибөрінің қаншасына иман үйірттің? – Әй, айтшы, өзің солардың есебін ала шыққаннан саусың ба, осы? Тап бір бақташысы құсап тура алқымымнан жармасқаны несі? – Ойбай-ау, сенен шибөріні аяп отыр дейсің бе? Қарақан басыңды қарап отырып қып-қызыл пәлеге шырмап алғаныңды айтам-ау, – деп Жетес төрт бүктеулі қағазын екінші тізесінің үстіне алмастыр- ды. – Мақұрым екенсің, ендеше, шибөрінің тари- хын тыңда! Техникасы мен адамы көбейген соң Американың жері тарлық етіп осы шибөріні Азия мен Африкаға әкеліп жіберген. Азия дегенің тұп-тура осы Қошалақ. – Ал, сосын?.. – Сосыны несі? Әбден өсіп-өніп өркен жайғасын кері жи-нап алады. Ұлттық байлығын далаға тастайды дейсің бе? – Апырым-ай, а? – Осыдан он жыл бұрын осы жерден қасқыр мен қарсақ, түлкіден өзге мақұлық көріп пе ең, айтшы? Ендеше, үйір-үйір боп шәуілдеген қалпы аспаннан түсе қалмаған шығар?.. – Рас-ау! Сонда ол жазғандардың шибөріден басқа байлығы құрып қалып па? – Надандық, сені қайтейін? – деп Жетес екі тізеде ке- зек тербелді. – Олар тіпті шырылдауық шегірткені де ұлттық байлық көреді. Көздерінің қарашығындай күзетеді. Тәрбиелейді. Ілеуде бір құндыз бөрік киіп, түлкі жаға салып тайраңдап жүргендерді көрсе, бітті, табан астында сотқа сүйрейді.
жүктеу/скачать 34,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|