ОҚулық Атыраулық заманауи жазушылардың қазақ және орыс тілдеріндегі шағын прозалық жинағы
жүктеу/скачать 34,49 Mb.
|
| – О несі?
– Тірі жәндікті өлтіргені үшін. Олардың да адам сияқты өмір сүруге құқығы бар. Демек, бұл қып- Вцепившись в ноги и хвост, не выпускали его, визжа со всех сторон. Вертясь, выпучив глаза и бодаясь ро- гами, темно-красный теленок, посветлев от испаряю- щегося клубками пота, обессилел. Еще бы немного... Увидев верхового, кажется, испугались, завизжав, удивленно застыли. Спешно зарядив ружье, охотник выстрелил два раза. Остальные, поджав под себя ко- роткие хвосты, пустились наутек. Видно было, что старую шерсть они сбросили, обвалявшись на снегу, мех красиво распушился, играя красно-желтым окра- сом. Выделав две шкуры, как бархат... - Итак, сколько до сего времени добыл шакалов? - Чёрт его знает, кто их считал… Вцепился за ворот, словно пастух этих тварей... - Что ты, неужели думаешь, что мне жалко их? Нет, я говорю про то, как ты опутал свою несчастную го- лову неумолимой бедой, – сказал Жетес, переместив сложенную вчетверо бумагу на другое колено. – Бедо- кур, слушай тогда историю шакалов. Когда в Америке техника и народонаселение увеличились, тогда резко сократилось жизненное пространство, поэтому своих шакалов американцы вывезли и выпустили в Азии и Африке. Азия, про которую говорим, и есть именно этот самый твой Кошалак.
- Что, правда, то правда. Выходит, у этих американцев другие богатства, кроме шакалов, исчезли? - Темнота, что мне делать с тобой?! – бросил Жетес и стал покачиваться из стороны в сторону на двух ко- ленях. – Они даже стрекочущих кузнечиков считают наци- ональным богатством. Берегут, как зеницу ока. Вы- ращивают. Как только увидят кого-то, красующихся в дорогих волчьих или лисьих шапках или воротниках, все, тут же тащат в суд. - За что? - За то, что убили живое существо. У них есть такие же права на жизнь, как и у людей. То есть это считает- 111 112
қызыл қылмыс! Қапардың мына сөзден кейін мазасы қашып, ішіне үрей жүгірейін деді. Жетестің тізесінде жатқан төрт бүктеулі қағазға қарап еді, ұшты-күйлі жоқ. Қалтасына кері түсіп кетті ме, әлде… Қарындаштың табылмағаны мұндай жақсы болар ма. Әйтпесе… Қошалақта аң қуып, шап терлетіп шауып жүріп бар ғұмырын түгескен ақ шұнақ шал кейде мұның ісіне наразы боп: «Жатқан жатырың жұқа ғой. Жағаласа кетер жерде жапырыла қалуын. Қамшы ұстап дауға түсері жоқ өңшең ынжыққа тартып», – деп жоқ жерде нығыртып бітетін. Шалына анық қарсы келе алмай діңкесі құрыған шешесі: «Қасқа бұқаны піштіріп тастаған соң көзіміз ашылып еді», – деп шүйкесін созғылап жататын. «Арманыңа жетерсің, – дейді сөзге тоқтаған әкесі он- дайда тыңқ-тыңқ күліп. – Осы күшіктің әлгі әрмиядан келгендегі бәрімізді қуырып жеп жібере жаздаған пысықтығы қайда кет- кен? Соны айтам-ау…» – Жетеке, әлгі Африкаға жібергендері қалай, аман- есен бе екен? – деп Қапар әңгіме бетін Қошалақтан аулақ құрлыққа алып қашты. – Қайдан аман болсын! Жақында теледидардан көрсетті. Өңшең зәңгі қырып атып түгесуге тақапты. Сосын әскерилер вертолетпен келіп әлгілерді ойбай- латып қуып ұстап жатыр. – Шибөріні ме?
– Бейшаралар десеңші. – Бір тайпа көсемінің аяқ-қолына кісен салып жатып: «Сендерге сеніп жіберген ұлттық байлығымызды ит рәсуа еткіздің. Көздеріңе көк шыбын үймелетеміз. Құл ретінде кереметсіңдер, ал адам ретінде түк қасиеттерің жоқ», – деп, Қапеке-ай, әлгінің көзіне істікпен шұқығанда, төбе шашың бар ғой, бір тұрып, бір жатады… – Қалың жыныс ішінде, әр шоқалдың түбінде өріп жүрген мақұлықтың есебін айдалада отырып қайдан білген? ся настоящим преступлением. После этих слов Капар, потеряв спокойствие, стал об- ретать страх. Хотел глянуть на вчетверо сложенную бумагу, лежавшую на коленях Жетеса, ее и след про- стыл. То ли обратно попала в карман, то ли... Хорошо, что карандаш не нашелся, а иначе... Исчерпавший всю свою жизнь в погоне за зверями в Кошалаке, покрывая при этом потом свой пах, его светлолицый и корноухий старик, иногда недоволь- ный его делами, приговаривал: - Чрево, из которого ты вышел, оказалось неважным. Там, где требуется схватка, вижу тебя придавленным. Став похожим на этих тихоней, среди которых нет ни- кого, кто с кнутом в руках вклинивается в раздоры, – ковырял его, где не надо. И его, и всех родственников по матери. Не смевшая противоречить своему старику и от этого все время страдающая мать, пытаясь перевести речь в другое русло, говорила что-то, типа: – Хорошо, что красного быка кастрировали, – вытяги- вая при этом прядь своих волос. - Добиваешься своего, – улавливал этот ход отец, громко смеясь. – Куда делась живость этого щенка, когда он, после армии надумал жениться, при этом, всех нас, зажарив, чуть ли не съел? Об этом-то и речь... - Жетеке, а те, которых выпустили в Африке, как, живы, здоровы? – этим вопросом Капар хотел увести нить разговора в другую сторону от Кошалака. - Какое там живы. Недавно показывали по телевизору. Все чернокожие, отстреливая и убивая, поставили их на грань исчезновения. Затем военнослужащие, при- летев на вертолетах, гоняют и отлавливают их с виз- гом.
грах. Можно сказать, несчастные они. - Надевая колодки на ноги вождю одного из племени, приговаривали: «Мы вам доверили наше националь- ное богатство, а вы же пустили его по ветру. Сделаем так, что ваши глаза покроются зелеными мухами. Вы хороши, как рабы, а как люди никчемны», – когда уви- дишь, Капеке, как колют им глаза штыками, волосы затрепещут на голове. - Находясь за тридевять земель, как они узнали коли- чество этих тварей, живущих и размножающихся в густых зарослях, под каждым пригорком? 113 114
– Надандық, сені қайтейін? – деп Жетес ежірейіп ішкі қалтасынан әлгі төрт бүктеулі қағазын қайта суырып алды. – Космостан! Сенің башпайыңды қимылдатқаныңа дейін төбеңнен үңіліп айнадан көріп тұр. Бар байлығын хаттап-шоттап отыр. Әне! Әйтпесе, соншама ақша шығарып дүркін-дүркін кеме ұшырып олар аспаннан нағашысын іздеп жүр дейсің бе? Әлгінде, «Космостан!» дегенде Жетестің сұқ саусағы ауада ілініп қалған. Баспалап қараса, әлі сол қалпы тұр екен. Мәселенің байыбына көзі енді жеткен Қапардың аяқ-қолына діріл жүгіріп: – Құлдығың болайын, мынауыңды түсіре көрші, – деп жалынды. – Шибөрісі құрысын, төсек салып жата қалайықшы.
Каталог: download -> version version -> БАҒдарламасы 5-9 сыныптар Астана 2010 Қазақстан республикасы білім және ғылым инистрлігі version -> Өмірбаяны Ақан сері, Ақжігіт Қорамсаұлы (1843 жылы бұрынғы Көкшетау облысы Үлкен Қоскөлдің маңы 1913 жылы, сонда) ақын, әнші, композитор. Әкесінің есімі Қорамса, шешесі Жаңыл version -> Абылай хан version -> Бағдарламасы 5-9 сыныптар Астана 2010 Қазақстан республикасы білім және ғылым инистрлігі version -> Ғалымдардың ең ежелгі адамды атауы version -> Өмірбаяны Ақан сері, Ақжігіт Қорамсаұлы (1843 жылы бұрынғы Көкшетау облысы Үлкен Қоскөлдің маңы 913 жылы, сонда) ақын, әнші, композитор. Әкесінің есімі Қорамса, шешесі Жаңыл version -> Mұхтар Омарханұлы Әуезов version -> ТҮркістан қаласы version -> Абай Құнанбайұлы version -> Міржақып Дұлатұлы жүктеу/скачать 34,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|