Оқулық Медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне, дәрігер педиатрларға және
жүктеу/скачать 7,1 Mb.
|
Balalar khirurgiasy kaz medical students
Функциялық әдістерТоракальдық хирургияда, ренгенологиялық және инструментальдық әдістермен бірге, клиникалық және рентгенологиялық тексерулер нәтижесінде қалыптыдан ауытқуды таппаған жерде өкпе зақымдануларын ерте табуға көмектесетін функциялық тексеру әдістері кеңінен қолданылады. Функциональдық диагностикалау әдісі, өкпенің бір немесе екі жақты зақымдалуы кезінде, компенсаторлық механизмдерді және резервтік мүмкіндіктерді анықтауға мүмкіндік береді. Жүргізілетін терапияның нәтижелілігі функциялық өкпелік сынамаларының көмегімен жеңіл анықталады. Спирометрия және спирография. Сыртқы тыныс алу функциясын тексеру, бұны өкпелік көлемді және вентиляциялық көрсеткіштерді өлшеуден бастайды. Құрғақ және ылғалды спирометрлердің көмегімен келесі көрсеткіштерді оңай анықтауға болады: тыныс алу көлемі, тыныс алу мен тыныс шығарудың резервтік көлемі, тыныс алу сыйымдылығы және өкпенің өмірлік сыйымдылығы. Көрсеткіштері. Аталған өкпе көлемі мен сыйымдылығын анықтаудың, балалардағы өкпенің және жүрек патологиясын зерттеуде үлкен практикалық маңызы бар: олардың азаюына әр түрлі себептер әкеледі: Көкірек қуысының кеңею мүмкіндіктерінің шектелуі: операция уақытында бүйірлеп жату, көкірек қуысының деформациясы, қабырғаның сынуы кезінде қатты ауырсыну және т.б. Ісікпен басылып қалған бронхиолалардың өтімсіздігі, өкпе ісінуі, пневмония, ателектаз, өкпе тіндерін хирургиялық алып тастау нәтижесінде жұмысқа қабілетті өкпе тінінің мөлшерінің азаюы. Асцит, құрсақ қуысының ісігі, метеоризм, диафрагманың жарақаты нәтижесінде диафрагма қозғалысының шектелуі. Пневмоторакс, диафрагма жарығы және т.б. кезіндегі өкпенің кеңеюінің шектелуі. Қарсы көрсеткіш: науқастың жалпы жағдайының ауырлығы. Әдістемесі. Спирометрияны негізгі алмасу жағдайында жүргізеді. Орташа және ересек жастағы балаларда спирометрия жүргізу әдістемесі ересек адамдардан ерекшілігі жоқ. Жаңа туған және омырау жасындағы нәрестелерде спирометрия үшін ВНИИМП шығарылған ылғалды спирометр С-1 қолданылады. Баланы столға жатқызады. Егер бала тыныш болса, оның басын артқа қарай шалқайтып, бетіне маска қояды. Масканың көлемі 6 айға дейінгі балаларда 30-50 мл және 6 айдан жоғары балаларға 50-100 мл. Бала тыныш тыныс ала бастағаннан кейін масканы спирометрге жалғайды. Шкала бойынша тыныс алу тереңдігін белгілейді, бір мезгілде тыныс алу жиілігін де есептеп отырады. Тыныс алу жиілігін көлемге көбейту арқылы өкпе вентиляциясының минуттық көлемін анықтауға мүмкіндік береді. Өкпенің өмірлік сыйымдылығын есептеу үшін оның максималды деңгейін алады. Өкпе көлемінің деңгейі және вентиляциялық көрсеткіштер жалпы қабылданған әдістер бойынша қалыпты шарттарға әкеледі. Нитрометр немесе гелиометр түріндегі газоанализаторды спирометр С-1-ге жалғастырылғанда, сонымен бірге, балалар өкпесінің қалдық көлемін және функциялық қалдық өкпе сыйымдылығын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл кезде тыныс алу контурындағы жүйе жартылай ашық қалыптан жабық қалыпқа ауысады. Ары қарай анықтау әдістемесі ересектердегі анықтау әдістемесіне сәйкес келеді. Әдісті бағалау. Түрлі өкпе ауруларында өзгеретін бұл әдіс көптеген өкпе көлемдерін және вентиляциялық корсеткіштерді анықтауға мүмкіндік береді. Тыныс алудың минуттық көлемінің болу керек деңгейінен +20%-тен жоғары өзгеруі вентиляциялық өзгерістердің бар екендігін көрсетеді. Бұл өкпелік газ алмасудың бұзылуына әкелетін гипо- немесе гипервентиляцияның себебін іздеу керек екендігін көрсетеді. Спирография тыныс алудың келесі функциялық көрсеткіштерін анықтауға және график түрінде тіркеуге мүмкіндік береді: өкпенің максимальды вентиляциясын, тыныс алу резервін, оттегінің минуттық қабылдануын. Бөлімді спирография (бронхоспирометрия) әрбір өкпенің бөлек жағдайдағы функциялық қабілеті жайлы деректер алуға мүмкіндік береді. Көрсеткіштері: өкпенің екі жақты зақымдалуы. Қарсы көрсеткіштері: баланың жалпы жағдайының ауырлығы, жергілікті анестетиктерге жоғарғы сезімталдық. Әдістемесі: балаларда, тексеру бұлшық ет релаксанттарымен бірге тамыр ішілік барбитураттық наркоз және оттегі ингаляциясымен қатар жүргізіледі. Апноэ фонында ларингоскопия жүргізіледі және 5-10% новокаин ерітіндісімен жұтқыншақтың артқы қабырғасын, тілдің түбірін және трахеяны жансыздандырады. Бұлшық ет босаған кезде ларингоскоп арқылы Карленс түтікшесін енгізеді. Манжетканы үрлейді, трубканы наркоздық аппаратқа жалғайды. Ол арқылы, өз бетімен тыныс алу толық қалпына келгенше, өкпенің жасанды, содан кейін қосымша вентиляциясын оттегінің ауамен қоспасы арқылы жүзеге асырады. Спирограмманы арқаға жатқан қалпында, бұйірге жатқан қалпында, екі өкпемен және біреуінің ауытқуымен, бір өкпемен тыныс алғанда жазады. Тексеруді интубациялық түтікше арқылы антибиотиктерді трахея ішіне енгізумен аяқтайды. Асқынуы: дауыс байламдарының ісінуі, ларинго- және бронхоспазм. жүктеу/скачать 7,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|