5 – сурет. Эксперимент қорытындысы
Екінші тарау бойынша қорытынды.
Тәжірибелік бөлімде экспериментті үш деңгейде қарастырдық. Анықтау экспериментінде ата - ана мен жасөспірім арасындағы қарым-қатынасынта қақтығыс мәселелері бірнеше әдістемелер негізінде қарастырылды. Нақтылап өтсек: «Отбасылық қобалжуды анықтау» сауалнамасы.
Отбасылық социограмма» телімелі тесті. «Отбасында эмоционалды қатынасты анықтау» әдістеме. «Отбасылық серия» осы психодиагностикалық әдістемелер тақырып көлемінде қарастырылды. Нәтиже көрсеткіштері өңделіп, гистограмма мен диаграммаға түсірілді. Анықтау экспериментінде тәуелді топтар мен қобалжуы жоғары сыналушылар алынды.
Осы төмен көрсеткіштермен жеке және топтық әрі тақырыптық тренингтер қарастырылды. Соңында нәтижелі дәлелді көрсеткіштер алу мақсатында бақылау экспериментін жүзеге асырдық. Бақылау экспериментінде де екі тест ала отырып, ата-анамен жасөспірімдер арасындағы қарым-қатынастағы қақтығыс мәселелерін қарастырдық. Соңғы жетістікті салыстырмалы қарастырдық.
Қорыта келгенде түзету жаттығуларын жас және дара ерекшелігін есепке ал отырып жүзеге асыруда нәтижеге жетуге болатынын эксперимент арқылы көз жеткіздік. Осы нәтиже көрсеткішінен төмендегідей психологиялық ұсыныстар береміз.
Жасөспірім мен ата-анасы арасындағы қарым-қатынаста тұлғааралық қатынасты үлкендер достық қатынасты орната отырып жетуге болады.
Жасөспірімдерге «дос» деген сөзге түсінік берумен қатар дос табуға мүмкіндік туғыза білу .
Жасөспірім мен ата –ана арасында қарастыратын шағым айту процесін ашық бүрде екі жақ бірге талқылайтын деңгейді меңгерту.
Достық қатынасты біртіндеп көлемді тұлғааралық қатынасқа әкелдіру.
ҚОРЫТЫНДЫ
Отбасы — қоғамның маңызды бір бөлшегі. Отбасы бала үшін өмір мектебі, онда мейірбандық, шындық, адалдық, қайырымдылық, еңбексүйгіштік т.б адамгершілік қасиеттері дамиды және қалыптасады. Сол себепті де жасөспірімдерді тәрбиелей отырып, оларды әр түрлі кездесетін қиыншылықтарға қарсы тұра білуге үйрете білу керек. Түйінделе келе, отбасында орныққан қарым-қатынас түрі мен қалыптарына сәйкес баланың тұлғалық қасиеттері қаланады. Бала әрқашан да ата-анадан жүрек жылуын, мейірімділікті қажет етеді, ол ата-ананы өмірдің тірегі санайды. Ал бала үшін ата-ана игілік жасаушы, айтушы болып табылады.
Отбасындағы ең басты іс-әрекет ол ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынас. Қарым-қатынас — адамзат өмірінің аса маңызды және негізгі сферасы болып, соның нәтижесіде тұлғааралық байланыс орнығып, өзара мәміле қалыптасып дамиды. Қарым-қатынас дегеніміз өзара пікір алмасу, сезім әлемінде бірлесіп ләззат алу, қайғы, қуанышта ортақтас болу сенімді кең ауқымды эмоция спектрлерін қамтиды. Қарым-қатынас барысында екі не бірнеше тұлға арасында рухани әлем және ой-пікір, сана-сезім, мінез-құлық, қылық-жорықтар, келісім, не өзара түсіністік тұрғысында, не болмаса қақтығыс, талас-тартыс, қарама-қайшылық тұрғысындағы мәміле үрдіс іске асады.
Отбасылық қарым-қатынаста оның осы функциялары толық орын алады. Егер тартыс-талас, қарама-қайшылық, түсінбеушілік басым болса отбасында балаға дұрыс тәрбие беру мүмкіндіктері төмендейді.
Қарым-қатынасы бұзылған отбасыларына психологиялық және психотерапиялық көмек көрсетуге көптеген психотехникалар пайдаланылады. Отбасының екі тармағы — ерлі - зайыптылар мен ата - ана – бала қатынасы кеңінен қарастырылып, олардың ерекшеліктері, артықшылықтары және қиындықтары талданып, одан шығару жолдары көрсетілді.
Л.С. Выготскийдің, А.Н. Леонтьевтің, Д.Б. Элькониннің, Л.И.Божовичтің зерттеулерінде баланың тұлға ретінде дамуы тұлғалық жаңа қасиеттердің біртіндеп қалыптасуымен анықталады. 7-8 жасқа дейінгі кезеңді Л.И. Божович баланың «әлеуметтік индивид» ретінде қалыптасуымен байланыстырады. «Онда жаңа өмірлік позиция пайда болып, осы позицияны қамтамасыз етуші қоғамдық-маңызды қызмет қажеттілігі туады». 12-14 жасқа таман «нысананы көздеу қабілеттілігі» калыптасады, яғни саналы мақсаттарды анықтау және қоя білу, ал 15-16 жаста - «өмірлік болашақ» қалыптасады. Сондықтан да жасөспірім шақта отбасылық қарым-қатынастың психологиялық ықпалы аса зор.
Орындалған жұмыстың толықтығын бағалау. Магистрлік жұмысқа қойылған мақсат пен міндеттер толығымен орындалды. Алынған нәтижелерді білім беру мекемелерінде қолдануға болады.
Диссертацияның негізгі мазмұны мынадай басылымдарда жарияланды:
«Отбасындағы қарым-қатынастың бала дамуына психологиялық әсері» // университеттің 75 жылдығына арналған «Жас ғалымдардың ғылыми мақалалар жинағы» (басылымда)
«Баланың шығармашылық ойлауының дамуына отбасы қарым-қатынастарының ықпалы»//Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 20 жылдық мерейтойына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференция. «Тәуелсіз мемлекет құрудың Қазақстандық моделі: ерекшеліктері, жетістіктері, даму стратегиясы» 21 қазан, 2011 жыл (басылымда).
РЕЗЮМЕ
на реферат диссертации на соискание ученой степени магистра педагогических наук по специальности 6М010300-Педагогика и психология
Садакбаева Венера Бисенбаевна
ПСИХОЛОГИЧЕСКОЕ ВЛИЯНИЕ ВЗАИМООТНОШЕНИИ В СЕМЬЕ НА РАЗВИТИЕ РЕБЕНКА
Актуальность исследования: Роль семьи в обществе, ее главная задача изменить взгляды на современную семью, показать ее существенную роль. Семья формирует или разурушает развитающую личность, важная роль отводится семье в оздоровлении или ухудшении психики ребенка. Изучить и исследовать психолого – педагогические основы и пути психологического влияния взаимоотношений в семье на развитие ребенка и на этой основе разработать методические рекомендацию.
Цель исследование: теоритическое и практическое обоснование вляния взоймоотночений в семье на развитие ребенка.
Задачи исследования:
1. Изучить научную литературу по проблемам психологического вляния взаимоотношения в семье на развития ребенка;
2. Определить психологическии особенности, возможности влияния взаимоотношений в семье на развитие ребенка.
Обьект исследования: процесс взаимоотношений в семье.
Предмет исследования: психологическое влияния взаимоотношений в семье на развитие ребенка.
Гипотеза исследовеия: если научно теоритически и методически обосновать психологические особенности взаимоотношения в семье и их влияния на развитие ребенка, то можно сформировать гормонически развитую личность ребенка.
Методы исследования: оприделение переживания в семье, взаимоотношения родители с детьми, анкеты, эмоциональных взаимоотношений, определение результатаов базовых потребностей, тесты на определение конфликата личности, психологические тренинги.
Научная повизка и теоритическая значимость: исследования выполнены в соотствии с теоритическими и научно методическими требованиями, содержания диссертации соответствует научнуму аппарату, даказонный и эффективно проберены результаты экспериментельного исследования.
Структура диссертации: состоит из введения и двух глав в первой главе дан анализ психологического влияния взаимоотношений в семье на развитие ребенка в теоритических исследованиях. Во второй главе даныи эксперментельно доказанные уровни психологического влияния взаимоотношении в семье на развитие ребенка заключения, использованной литературы и приложения.
Объект исследования: Роль семьи в обществе, ее главная задача изменить взгляды на совренменную семью. Семья формирует или разрушает развивающиеся личность. Важная роль отводится семье в оздоровлении или ухудшении психики ребенка. Задача исследования изучить психолого-педагогические основы и пути психологического влияния взаимоотношении в семье на развитие ребенка и на этой основе разработать методические рекомендации.
Объект исследования: процесс взаимоотношении в семье.
Предмет исследования: формирование правовой культуры у
Цель исследовательской работы: теоретическое и практическое обоснование влияния взаимоотношения в семье на развитие ребенка.
Методы исследования: проведение анализа использованной литературы с философской, психологической, педагогической, социальной, культурной точек зрения; рассмотрение с теоретико–методической стороны педагогико–научного исследования работы; анализ учебно–воспитательной документации в общеобразовательной школе; контроль за учебно–воспитательным процессом, проведение анкетирований, диалогов и анализ их итогов.
Научная новизна исследования и теоретическая значимость:
выявлены теоретические основы правовой культуры учащихся;
выявлены возможности учащихся при формировании правовой культуры;
установлены уровни учащихся при правовом воспитании во внекласной работе;
разработана методика формирования правовой культуры учащихся;
выявлены направления внеклассной работы учащихся при получении правового воспитания.
Основные положения выносимые на защиту:
должны проводится комплексные мероприятия для формирования у учащихся школ правовой культуры в Республике Казахстан;
определены отрицательные влияния девиантного поведения при формировании правовой культуры у учащихся;
SUMMARY
Sadakbayeva Venera Bisenbayevna
Psychological influence of relationship in a family
on development of the child
6M010300 – «Pedagogic and psychology»
Significance of investigation: The role of the family in society, there appeared a necessity to change old viewpoints about the main task of a family - education of the child and to study it from the new point of view, to show its essential role. The family forms or destroys developing personality; the important role is allocated for a family in improvement or deterioration of mentality of the child. To study and investigate the psychological and pedagogical bases and ways of psychological influence of relationship in a family on development of the child and on this basis to develop methodical recommendations.
Objectives of investigation: theoretical and practical justification of the influence of relationship in a family on development of the child.
Tasks of investigation:
To study scientific literature on problems of a psychological influence of relationship in a family on the development of the child;
To define psychological features, possibilities of influence of relationship in a family on development of the child.
Object of investigation: the process of relationship in a family.
Subject of investigation: psychological influence of relationship in a family on development of the child.
Hypothesis: if scientifically, theoretically and methodically to prove psychological features of relationship in a family and their influence on development of the child, it is possible to create harmoniously developed personality of the child.
Methods of investigation: questionnaire to define worrying moments in a family, relationship of parents with children, emotional relationship, to define the results of basic requirements, tests to define the conflict of the personality, psychological trainings.
Scientific novelty and theoretical significance: investigation is executed in compliance with theoretical and scientifically methodical requirements, the contents of the dissertation correspond to the scientific apparatus, efficiency and accuracy of the received results of the experiment have been proved.
Dissertation structure: the dissertation paper consists of the introduction, two chapters, the conclusion, the list of the used literature and the appendix. In chapter 1 the analysis of theoretical researches of psychological influence of relationship in a family on development of the child has been given. In chapter 2 the levels of psychological influence of relationship in a family on development of the child have been analyzed on the basis of the experiment.
Достарыңызбен бөлісу: |