ҚР ҚЖ 4.01-106-2018 11
және өндірістік ағынды сулармен қоспасын тазартуды қалалық ағынды сулар үшін
қабылданған толық тазарту сұлбасы бойынша жүзеге асыру керек. Тазарту
құрылыстарына гидравликалық жүктемені төмендету үшін реттеуші сыйымдылықтарды
пайдалануға рұқсат етіледі.
1.15.14
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың аумақтарынан жер бетіндегі ағынды суларды
тазарту керек. Кәсіпорындарда беттік ағынды суларды тазарту жөніндегі іс-шараларды
әзірлеу аумақ пен ауаның ластану көздері, су жинау бассейнінің сипаттамасы, осы ауданда
түсетін атмосфералық жауын-шашын туралы мәліметтер, аумақты суару және жуу
тәртіптері туралы нақты деректерге негізделуі керек.
Егер кәсіпорынның аумағы жер бетінде жинақталатын қоспалардың құрамы мен
саны бойынша селитебтен айырмашылығы аз болса, жер бетіндегі ағынды сулар елді
мекеннің жаңбырлы су бұру желісіне бағытталуы мүмкін.
5.1.15 Өнеркәсіптік алаңдарда жиналған және жер беті ағынымен шайылатын
қоспалардың құрамына байланысты өнеркәсіптік кәсіпорындар мен олардың жекелеген
аумақтарын екі топқа бөлуге болады:
Бірінші топқа қоныстанған аумақтардан құрамы бойынша жер үсті ағынына жақын
аумақтағы ағын суларды және уытты қасиеттері бар ерекше заттарды қамтымайтын
кәсіпорындар мен өндірістер жатады. Бірінші топтағы кәсіпорындар аумағынан ағындағы
негізгі қоспалар ірі дисперсті қоспалар, негізінен өлшенген заттарда төгілген мұнай
өнімдері, минералды тұздар және табиғи текті органикалық қоспалар болып табылады.
Бірінші топқа қара металлургия кәсіпорындары (кокс - химия өндірісін қоспағанда),
машина және аспап жасау, электротехникалық, көмір, мұнай, жеңіл, нан пісіру, сүт, тамақ
өнеркәсібі, химия өнеркәсібінің күкірт және сода кіші салалары, энергетика, автокөлік
кәсіпорындары, өзен порттары, жөндеу зауыттары және т. б. жатады.
Екінші топқа өндіріс жағдайлары бойынша уытты қасиеттері бар немесе
органикалық заттардың едәуір мөлшері бар, ОХТ және ОБТ
20
көрсеткіштерінің жоғары
мәндерін негіздейтін ерекше заттардың беттік ағынға түсуін толық көлемде болдырмауға
мүмкіндік бермейтін кәсіпорындар жатады.
Осыған сәйкес екінші топқа түсті металлургия, түсті металдарды өңдеу, кокс-химия
өндірісі, тұрмыстық химия, химия, орман-химия, целлюлоза-қағаз, мұнай өңдеу, мұнай-
химия және микробиология өнеркәсібінің кәсіпорындары және т. б. жатады.
5.1.16 Уытты қасиеттері бар ерекше қоспалары жоқ бірінші топтағы өнеркәсіптік
кәсіпорындардың аумақтарынан беттік ағынды суларды тазарту кезінде тазартылған
ағынды суларды тікелей су объектісіне бұруды, сондай-ақ қалалық (аудандық) тазарту
құрылыстарында жер үсті немесе тұрмыстық ағынды сулармен одан әрі бірлесіп тазарту
мақсатында елді мекендердің орталықтандырылған жаңбырлы кәріз жүйесіне
кәсіпорындардың беттік ағынды суларын бұруды қамтамасыз ететін дербес тазарту
құрылыстарын орнату көзделуі мүмкін.
5.1.17
Уытты қасиеттері бар ерекше қоспалары бар екінші топтағы өнеркәсіптік
кәсіпорындардың аумақтарынан жер бетіндегі ағынды тазарту кәсіпорынның өндірістік немесе
шаруашылық-тұрмыстық ағынды суларымен бірге жеке да, бірге да жүргізілуі мүмкін. Оларды
орталықтандырылған қалалық немесе жаңбырлы кәрізге (суағар) жіберу осы жүйелерге
қабылданатын абоненттердің ағынды суларының сапасына қойылатын ережелер мен