ӚЛКЕТАНУ ӘДЕБИЕТІ – ӚЛКЕНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – МӘДЕНИЕТІН САҚТАУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСЫ

ӚЛКЕТАНУ ӘДЕБИЕТІ – ӚЛКЕНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – МӘДЕНИЕТІН САҚТАУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСЫ. 

КРАЕВЕДЧЕСКАЯ ЛИТЕРАТУРА - ИНФОРМАЦИОННЫЙ РЕСУРС СОХРАНЕНИЯ  

СОЦИАЛЬНО-КУЛЬТУРНОЙ ПАМЯТИ КРАЯ                                                                                                                                       

 

204 

 

Во  дворе  установлен  памятник,  на  открытии  которого  присутствовали  родственники  Султана 

Баймагамбетова  из  Республики  Казахстан.  А  весной  2011  года  в  городе  Кировске,  состоялось 

большое  мероприятие  по  поводу  10-летия  присвоения  гимназии  имени  С.Баймагамбетова    [7]. 

Похоронен Султан Баймагамбетов в братской могиле на воинском мемориале "Синявинский высоты" 

в поселке Синявино Ленинградской области. На центральной стеле мемориала надпись:  "Советским 

воинам, павшим в боях за Ленинград у Синявинских высот 1941–1944. Здесь среди других захоронен 

Герой Советского Союза рядовой В. И. Ермак, ст. сержант С. Б. Баймагамбетов". Автор стелы – архи-

тектор  Б.К. Аманджолов .  

  

7  февраля  2014  года  в  Кировской  гимназии  прошла  встреча  с  представителями  казахского 

общества  «Ата  Мекен»,  посвященная  70-летию  полного  освобождения  Ленинграда  от  фашистской 

блокады. В апреле 2014 г. учащиеся гимназии почтили память С. Баймагамбетова и возложили цветы 

к подножию памятника. 

 

Знания об истории родного края бесценны для всякого мыслящего человека. Давайте не будем 

забывать  об  историческом  прошлом,  ведь  все  начинается  с  памяти,  с  почитания  своих  героев,  с 

героических подвигов наших земляков. 

Юбилейная  дата  80  лет —  это  живая  история  нескольких  поколений,  множество  различных 

судеб.  Народная  память  бережно  хранит  истории  удивительных  людей,  о которых  можно  писать 

бесконечно. 

 

Использованная литература: 

1. 

Михайлов А. Про Казахского парня, вставшего рядом с А.Матросовым //  Экспресс - К. № 157 

(17029) от 27.08.2010 

2. 

Малофеев  А.И.  Воспоминания  одноклассника  С.Баймагамбетова,  Хасена  Сатыболды 

Меркеевича [Видеозапись] / от 11 февраля 2011 года 

3. 

Белан П. С. На всех фронтах: казахстанцы в сражениях Великой Отечественной войны 1941-

1945 гг.- А: Гылым, 1999. с. 229 

4. 

Буров А.В. Твои герои. Л. Лениздат. 1998. с. 56-59 

5. 

Ветераны  Советского  Союза  –  Ветераны  Костанайской  области.  [Электронный  ресурс]:  -  

Книга памяти с.69. Режим доступа: http://veteran.kostanay.kz/rus/geroi_sovetskogo_soyuza.html  

6. 

Там же, с. 70-71 

7. 

Цветкова С.В – учитель истории. [Электронный ресурс]. Комната боевой славы 314 дивизии 

Кингиссепской  Ордена  Кутузова  г.Петропавловска.  Режим  доступа:    http://www.petropavl.kz/victory-

65/museum-314-sd.shtml 

 

 

БАТЫР САРТАЙ АТАМЫЗДЫҢ ЕРЕН ЕҢБЕГІ 

 

Магзумова  Ж.К.  -  Рудный  қаласы  әкімдігінің  «№1орта  мектебі»,  қазақ  тілі  мен  әдебиеті 

мұғалімі 

 

Қарапайым  қара  жұмыскерден  аудандық  партия  комитетінің  бірінші  хатшысына  дейін  кӛ-

теріліп, кеудесіне  бірнеше орден, медальдар таққан Сартай Жүнісұлы  майданда, еңбек күресінде 

де батырдың батыры болған. 

Негізгі сӛздер: Ұлы Отан Соғысы, ерен еңбек, ерлік, марапаттаулар, тың кӛтеру. 

 

Ӛмірде нағыз азаматтар  барлық ӛмірін елі үшін сарп етеді. Осындай азаматтарға Ұлы Отан Со-

ғысының ардагері, Еңбек Ері - Умаров Сартай Жүнісұлын жатқызуға әбден болады. Бұл атамыз  қы-

зықты  да  мәнді  ӛмір  кешті.  Ӛз  ӛмірін  жастығына  қарамастан  үлкендермен  қатар  еңбек  етуден  бас-

тады. 

Ол 1925 жылы 9-шы қаңтарда Қостанай облысы Федоров ауданы (қазіргі Украинский) Малорос-

сейка ауылында дүниеге келген. Ата-анасы Жүніс пен Рақия қарапайым жандар болған. Тӛрт бала тә-

рбиелеп  ӛсірген.  Ата-анасынан  ерте  бӛлініп,  комбайншы  ағасы  Тӛлеген  Умаровтың  қолында  тұрды. 

Әскер  қатарына  шақырылғанға  дейін  сол  кісімен  бірге  комбайыншы  қызметін  атқарып,  Украинский 

совхозының  егінін  жинады.  Қыста  темір  соғып,  ұстаханада  жұмыс  атқарды.  Батыр  атамыз  жұмысқа 

бар ынтасымен кірісті. 

1942  жылдың  желтоқсан  айы  еді.  Қиын  қыстау  заман  туды.  Еш  ойланбастан  17  жасында  ӛз 

Отаны  алдындағы  борышын  ӛтейтінін  шешті.  Таллин  қаласындағы  әскери-пулеметті  училищесінің 

курсанты  атанып,  он  айдан  соң  әскери    шинель  киді.  Сӛйтіп,  Ұлы  Отан  Соғысына  аттанды.  Тӛртінші 

Украин  фронтының  231-ші  взводын  басқарып,  жеке  танкіге  қарсы  дивизиялық  командиры  болып 

ӚЛКЕТАНУ ӘДЕБИЕТІ – ӚЛКЕНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – МӘДЕНИЕТІН САҚТАУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСЫ. 

КРАЕВЕДЧЕСКАЯ ЛИТЕРАТУРА - ИНФОРМАЦИОННЫЙ РЕСУРС СОХРАНЕНИЯ  

СОЦИАЛЬНО-КУЛЬТУРНОЙ ПАМЯТИ КРАЯ                                                                                                                                       

 

205 

 

соғысты.  Днепродзержинск  қаласының  түбінде  жарақат  алды.  Қырымда  госпитальде  ем  қабылдады. 

Кейін Одесса қаласында 8 ай артиллериялық училищесінің курсанты атанады.  

Соғыс  жолдары  жалғасып  жатты.  Румыния,  Чехославакия,  Австрия.  1944  жылдың  қазанынан 

бастап  екінші  Украин  фронтының  7-ші  танк  корпусында  соғысып  жатты.  Украин  үшін  соғыста  екі  рет 

жарақат  алды.  Чехославакиядағы  Брно  қаласының  түбінде  соғысып,    1945  жылдың  сәуір  айында 

қоныстанған  мекенді  жаулап  алу  мақсатындағы  бұйрықтарды  орындап,  жау  жағына  кіріп,  күтпеген 

жерден  шабуыл  жасады.  Жаумен  қысқа  тартыста  үлкен  жетістікке  жетті.  Немістердің  штаб  батальо-

нын талқандап, 14 солдат пен обер- лейтенант тұтқынға алынды. Осы шайқаста атамыз аяғынан ауыр 

жарақат  алды.  Осы  ерлігі  үшін  үкімет  марапаты  «Қызыл  жұлдыз»  орденімен  марапатталады.  Соғыс 

жолдарымен Австрияға дейін жетіп, 1945-1946 жылдары Пицталь қаласында әскери коменданты қыз-

метін жалғастырды. Кейіннен Вена қаласында Дунай портының күзет басшысы болып тағайындалды.  

1947  жыл-  Волынская  облысы  Ковель  қаласында  перевалочная  базасының  взвод  командиры. 

1947 жылдың мамыр айында үйге қайтарылды. 

Сӛйтіп,  ұйқысыз,  үреймен  ӛткен  соғыс  жылдары  артта  қалды.  Әрине,  еңбегі  сіңген  үкіметтік 

наградаларды  атамау  жӛн  болмас.  Атап  ӛтетін  болсақ,  неміс-фашист  шабуылшыларымен  күрестегі 

ерлігі үшін «Ұлы Отан Соғысының 2 дәрежелі» ордені, екі мәрте «Ленин»  ордені,  «Еңбек Қызыл Ту» 

ордені,  «1941-1945жж.  Ұлы  Отан  соғысындағы  Жеңіске  20  жыл»ордені,    «1941-1945жж.  Ұлы  Отан 

соғысындағы Жеңіске 30 жыл»ордені, «1941-1945жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске 40 жыл»ордені, 

«Еңбек ардагері» медалі, «Лениннің туғанына 100 ерен еңбегі үшін». 

Соғыстан  оралған соң, кешегі офицер-артиллерист Қостанай облысы, Федоров ауданы Украин 

ет совхозының механизатор қызметіне қайта кірісті.  

Батыр атамыздың тәжірибесі молайды: әскери мектеп, 2 жыл соғыс жолы, адамдармен қарым-

қатынас  тәжірибесі.  Кейіннен  запастағы  командирді  Первомай  совхозының  басшысы  етіп,  соңынан 

Қоржынкүл    совхозрабкопының  тӛрағасы,  Қоржынкӛл  совхозының  басшысы.  Қоржынкӛл  совхозының 

жерлері украин жерлерімен шектеседі. 

Уақыт  ӛтіп  жатты.  Жас  басшы  ӛз  қолымен  егін  мен  мал  сапасын  кӛтерді.  Алайда  ауыл-

шаруашылы  білімінің  жоқтығы  қиындық  туғызды.  Қазақ  Мемлекттік  ауылшаруашылық  институтының 

агроном  мамандығына  түсуді  шешті.  Оқуды  аяқтаған  соң  ғалым-агроном  мамандығы  берілді.  

Күндердің  күнінде  ауылға  облком  секретарі  келіп,  совхоз  директорларының  оқуына  баруды  ұсынды.  

Осылайша, Сартай атамыз бір жыл бойы Ташкентте тұрып, Капланбек ауыл мектебінде оқыды. 

1960  жылы  Қостанай  облысы  Арқалық  ауданының  Сарыӛзен  совхозының  бірінші  директоры 

болды. Бұл жылдың күзі ең қиын жыл болды. Целина. Орталық алаң үлкен құрылыс алаңына айнал-

ды.  Құрылыста  ешкім  болады.  Екі-үш  жерде  ғана  жұмыскрлер  кӛрінеді.  Бірақ,  директордың  арманы 

бұл  емес  еді.  Совхоздың  құрылысы  землянка,  палаткалардан  тұрып,  елдің  әр  жерінен  жұмыскерлер 

шақырылып, үйлер салынып, ауылшаруашылығы құрылды. 

Сарыӛзен совхозы бірінші  жеңіске жетті. Отанымыздың қоймасына бір миллион үш жүз мың пұт 

бидай тӛгілді. Осы еңбегі үшін  СССР  Жоғары кеңесі Президиумының   «Ауылшаруашылық жерлерін 

меңгергені  үшін»    медалімен,  «10  ауылшаруашылық  егінін  жинаудағы  ерен  еңбегі  үшін»  ,  Черномор 

флотының автокӛліктік батальоны моряктардың грамотасымен, «СССР ауылшаруашылық жетістіктері 

үшін»  Қаз. ССР Жоғарғы Кеңесінің құрмет грамотасымен,  «Жер  қойнауын меңгергеніне 25 жылдық 

құрметіне  тӛс  белгісімен,  «Қаз.  ССР  50-  жылдығына  естелік»  тӛс  белгісімен,  «Құрмет  белгісі»  

орденімен, «Қаз. ССР  ауылшаруашылығының еңбек ері» марапаттаулары берілді.  

Целина жылдары тарихта қалды. Сартай батыр атамыз  қиындыққа мойымай, бидайдың бірінші 

гектарына  отырғызылған бірінші ағашына қуанған атамызды мақтан тұтамыз.  

Атамыздың еңбек ӛмірбаянының келесі кезеңдері: 

1965-

1967жж.- Арқалық аудынының Родина совхозының директоры. 

1967-

1970 жж. -Арқалық райисполком тӛрағасы. 

1970-

1972 жж.- Торғай облысының  ауылшаруашылық басқармасының орынбасары. 

1972ж. шілде айы- Торғай облысы Амангелді ауданының бірінші хатшысы. 

1982  жылға  дейін  ӛз  қызметін  ойдағыдай  атқарып,  республикалық  деңгейдегі  құрметті  зейнет-

кері атағын ие болды. 

Керемет ұйымдастырушы және басқарушы  ұсақ-түйекке назар аудармаған. Оған әскери, әскер-

ден кейінгі еңбек мол тәжірибе жинатты. Ол жақсы психолог бола білген, кімге қатты сӛйлеп, кейбірін 

мақтаумен  алған.  Қызметкерлер  атамызды  құрметтеп,  жұмыс  бабымен  ғана  сұрақ  қоймай,  ӛздерінің 

жеке мәселелері бойынша кеңес сұраған. Қашан болса да кӛмек қолын созған кісі. Жарқын кӛшбасшы, 

ӛз ісіне жауапты, ұйымшыл, еңбекқор ер отбасын да ұмыт қалдырмаған.  

Біздің  атамыз  Айна  Ахметовамен  бірге  10  бала  тәрбиелеп  ӛсірген.  Барлығына  лайықты  білім 

берген.  Ұл-қыздарының  ішінде  дәрігерлер,  мұғалімдер,  қаржыгерлер,  кәсіпкерлер  бар.  14  немере,  8 

шӛбересі  ӛсіп келеді.  

Ең қуантарлық жайт - атамызды нағыз достары қоршап, оны шын жақсы кӛріп, шындықты бетке 

айтқан. Достық – кез келген  адамға берілген кемет байлық .  Бұл аксиома дәлелдеуді талап етпейді.  

ӚЛКЕТАНУ ӘДЕБИЕТІ – ӚЛКЕНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – МӘДЕНИЕТІН САҚТАУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСЫ. 

КРАЕВЕДЧЕСКАЯ ЛИТЕРАТУРА - ИНФОРМАЦИОННЫЙ РЕСУРС СОХРАНЕНИЯ  

СОЦИАЛЬНО-КУЛЬТУРНОЙ ПАМЯТИ КРАЯ                                                                                                                                       

 

206 

 

Осындай азаматтардың бірі, дәрігер, зейнеткер, Алматы қаласының тұрғыны- Мұса Салықбек Сартай 

атамыз жайлы жылы сӛзбен  айтып, ӛз естеліктерімен «Қостанай  таңы» газетінде «Әр қазақ Сәкендей 

болса», «Отбасы және денсаулық» газетінде «Сартай ағаның соқпақтары» мақаласы жарықа шықты. 

Жазушы Сәбит Досанов - Торғай жерінің тумасы атамызға «Темір қазық» кітабын сыйға тартып, 

Ӛзбекәлі Жәнібеков (Торғай облысының бұрынғы хатшысы, Сарыӛзен совхозының директоры) - ӛзінің 

«Тағдыр  тағылымы»  атты  кітабында  атамыз  туралы  жариялап,  оның  еңбегінің  маңыздылығы  жайлы 

айтқан.  Арқалық  қаласының  мұражайында  Сарыӛзен  совхозының  механизаторларына  арналған 

палатка орнатылған. 

«Книга  памяти»  кітабының  беттерінде  атамыздың  әскери  жетістіктері  жайла  баяндалған.  Ғафу 

Қайырбеков атамыздың үінде жиі қонақта болған, ӛз кітаптарын сыйға тартқан. 

«Қостанай таңы» газетінде Тӛлеген Сейдахметовтың «Сартай құрған Сарыӛзен» атты  мақала-

сы  жарық  кӛрді.  Автордың  қайғыруы  бойынша,  бүгінгі  жастар  Сарыӛзен  совхозының  бірінші  дирек-

торы, оның совхозды құру жолындағы ерен еңбегі  жайлы бейхабар. 

Әрине, жасың келген кезде ғана ата-ананың саған деген үлесін, қадірін түсінесің.  

Сартай  атамыздың  ӛмірден  ӛткеніне  22  жыл  ӛтіпті.  Біздің  осындай    батыр  атамыз    болғанын 

мақтан  тұтамыз.  Осы  айтылғанның  барлығы  атамыздың  90-  жылдық  мерейтойына  арналған  естелі-

гіміз болсын дейміз.  

Ӛкінішке орай, Сартай атамыз Жеңістің 70-жылдығына  жете алмады. Дегенмен, ӛз жақындары 

үшін  ӛмірді шын сүйген, мейірімділікке шын сенген азамат ретінде мәңгі есте қалары сӛзсіз. 

  

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 

1. 

Мұса Салықбек «Әр қазақ Сәкеңдей болса» 

2. 

Мұса Салықбек «Отбасы және денсаулық» газеті, «Сартай ағаның соқпақтары» мақаласы 

3. 

Сәбит Досанов «Темір қазық» кітабы 

4. 

Ӛзбекәлі Жәнібеков  «Тағдыр тағылымы» кітабы 

5. 

Ғафу Қайырбеков «Книга памяти» кітабы 

6. 

Тӛлеген  Сейдахметовтың  «Қостанай  таңы»  газетіндегі  «Сартай  құрған  Сарыӛзен»  атты 

мақаласы   

 

 

ТЫҢ ИГЕРУ ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ ОРАЗАЛЫ ӘБІЛҦЛЫ ҚОЗЫБАЕВТЫҢ ИГІ ІСТЕРІ 

 

Мусина  Г.А.-  учитель  казахского  языка  и  литературы  ГУ  «Школа-гимназия  №3  отдела 

образования акимата города Костаная» 

 

Қазіргі тарихи шақта, тәуелсіздік кеңістігінде күндей жарқырап отаншылдық рух пен туған жерге 

деген  махаббат  сәуле  шашып  тұруы  керек.  Әр  қазақстандық  ӛз  елінің  картасына  кӛз  салып,  байтақ 

ӛлкесін, туған жерін мақтан тұтуға тиісті. 

Пай, пай, пай! 

Киелі неткен жер! 

Батырлар дүрілдеп ӛткен жер, 

Тұлпарлар тұяқпен тепкен жер, 

Ғашықтар бір-бірін ӛпкен жер, 

Сарылып сал-сері кеткен жер, 

Бас иіп, иіскемей топырағын, 

Тағзым жасамай ӛтпеңдер! 

Талай-талай жанын қиып қорғап қалған, талай арулар махаббат құрбаны болған, талай тіршілік 

иесі  нәр  алып  жаралған,  талай  ӛзегі  ӛртенген  ӛкінішті  жандар  мен  қуаныштан  жүрегі  жарыла 

шаттанған пенделердің куәгері болған қасиетті жеріміз – Қазақтан! 

Елім менің! Бұл ӛз үйіңнің табалдырығынан басталады. Содан шетсіз, шексіз қияға ӛрлеп кете 

барады.  Оның  жұпар  атқан  жусаны,  кеудеңе  құйылған  мӛлдір  ауасы,  жотаға  ӛрлеген  жалғыз  аяқ 

жолдары, осының бәрі- туған елдің бір бӛлшегі.  

Желбіреп кӛкте байрағың, 

Артта қап тарқан азабың. 

Аман боп ауыл-аймағың, 

Айбарың ассын, қазағым,- дей отырып, осынау дархан жүректі, кең жазира кӛңілді, ақын жанды 

халықтың ұрпағы болғанына қуанамын да, мақтанамын. 

Менің туған ауылым – Ұзынағаш. Ол Ресей мемлекетімен шекаралас  Тобыл ӛзенінің жағасында 

орналасқан.  Жазда  арнасы  мол  суға  толып,  қыста  мұз  айдынына  айналады.  Жері  деген  нендей 

шұрайлы десеңізші! Егін егуге, мал жаюға ӛте қолайлы. Дана бабаларымыз «Туған елдей ел болмас,  

ӚЛКЕТАНУ ӘДЕБИЕТІ – ӚЛКЕНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – МӘДЕНИЕТІН САҚТАУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСЫ. 

КРАЕВЕДЧЕСКАЯ ЛИТЕРАТУРА - ИНФОРМАЦИОННЫЙ РЕСУРС СОХРАНЕНИЯ  

СОЦИАЛЬНО-КУЛЬТУРНОЙ ПАМЯТИ КРАЯ                                                                                                                                       

 

207 

 

Туған жердей жер болмас» деп бекерге айтпаған ғой. Ӛйткені әр адамға ӛз туған жері ӛте ыстық. Және 

оның әсемдігі мен кӛркемдігін сӛзбен айтып жеткізе алмайсың.        

Қостанай  топырағынан  елін  жанындай  жақсы  кӛретін,  оның  мәдениеті  мен  экономикасын 

ӛркендетіп, халқының тұрмыс-тіршілігін жақсарта беру үшін бүкіл ӛмірін сарп еткен талай-талай абзал 

ер жүректі азаматтар шыққан. Солардың бірі, жерлесіміз – Оразалы Қозыбаев  сонау 1953 жылы тың 

және  тыңайған  жерді  кӛтеру  басталған  шақта  ең  бірінші  болып  Н.С.Хрущевқа  хат  жазады.  Ӛзі 

Оразалы  атамыз  Затобол  ауданында  екінші  хатшы    жұмысын    атқарып  жүрген    болатын.  Ол  ӛзінің 

басшылар  алдында  сӛйлеген  сӛздерінде  Қостанай  жері  ұлан-байтақ  та  құнарлы  екенін,  бірақ  оның 

пайдасын кӛре алмай жүргенімізді, егіс кӛлемін кӛбейтпейінше халықтың тұрмыс жағдайын жақсарту  

мүмкін емес екенін ұғындырудан жалықпаған. 

Бұл  кезде  Қостанай,  әсіресе  Торғай  сахарасында    халықтың  әлеуметтік  жағдайы  ӛте  нашар 

болатын. Әр ауданда 40-50 шақты  уақ  колхоздар  болды. Жалақы ӛте тӛмен.  Мектеп, емхана салуға 

ешқандай  жағдай  болмады.  Электр  қуаты  жоқтың  қасы.  Ел  шалғай,  тас  жол,  темір  жол  жоқ.  Елде 

кірпіш  зоуыттары  жоқ,  сондықтан  үйлер  тек  сабаннан  ғана  салынған.  Монша  деген  атымен 

болмайтын, ал мәдениет үйлері тек аудан орталығында ғана, оның да оңып тұрғаны жоқ. 

 

Жағдай ауыр, жаның ашиды, бірақ қолдан келер дәрмен жоқ. Бұл жағдай Оразалы Қозыбаевты 

да тебірентті. Халық сенімін қайтсек ақтаймыз деп жүрген ел азаматы Оразалы Торғай тыңы туралы 

жиі сӛз қозғайтын. Н.С.Хрущевқа да хат жазған себебі сол еді.  

Сонымен Қостанай даласын дүбірлетіп, тың кӛтерілді, колхоздар құрылды, қала салынды. Тор-

ғай тыңын кӛтеру туралы шешімді халық жақсы қарсы алды. Шалғай жатқан ел оянып, жалпы ел басы-

на түскен ұлы дүрбелеңге қосылды да кетті. Сонымен бірге, «осы тың кӛтеру жерімізді орыстандырып 

жібермей ме?» - деген сӛзді айтатындар да кездесті. Бірақ тың кӛтеру елдің еңсесін кӛтеру еді,  халық-

ты ел қатарына қосу еді. Адамдар тыңды кӛтерді, ал тың адамдарды кӛтерді.   Ӛмір мұны дәлелдеді. 

Қостанай тыңын кӛтерген Оразалы атамыз қан майдандағы арпалыс кезеңін  басынан ӛткерді. 

1960 жылы ақпан айында «Правда» гатінде сол кездегі ауыл шаруашылығы бӛлімінің редакторы 

В.Поляковтың «Торғай шақырады» деген мақала-хаты жарияланады. Осыдан кейін-ақ еліміздің түкпір-

түкпірінен аудандық партия комитетіне жүздеген хаттар келіп жатады. Хат жазушылар Торғайға қашан 

және  қалай  келуі  жӛнінде,  қандай  жұмыстың  реті  барын  білгісі  келетіндіктерін  ашық  жазатын.  Арада 

кӛп  уақыт  ӛтпей-ақ  адамдар  ағыла  бастады.  Тоғай  тыңын  кӛтеруге  Ұзынкӛлден,  Федоров,  Орджони-

кидзе  және  Затобол  аудандарынан  кӛмекке  500  тракторшылар  техникаларымен  келіп  жетті.  Сӛйтіп 

осы  жылдың  ӛзінде-ақ  жаңадан  17  совхоз  ірге  теуіп,  250  мың  гектар  жер  жыртылды.Ал  бұдан  басқа 

ТМД елдерінен кӛмекке  келген адамдар қаншама. Тыңға келгендердің еңбегін бағалау да ескерілмей 

қалған жоқ. Ондаған мың адамдар орден, медаль және бағалы сыйлықтар алып жатты. 

Тыныштықпен ашылып аспаны да, 

Дара дамып, ғылымның асқаны да. 

Тың игеріп, тер тӛгіп еңбектенді, 

Жаңа ӛмірдің жалындап жастары да. 

Сол кезеңде Қостанай жерінде мыңдаған гектар жер жыртылып, 30 шақты совхоз құрылды, елді 

мекендер  арасында  асфальт  жол  тартылып,  кӛтерме  жолдар  іске  қосылды,  ондаған  мектептер  мен 

бала-бақшалар, мыңдаған тұрғын үйлер бой кӛтерді, әлбір шаруашылықта машина-трактор шеберха-

налары  мен  гараждар,  басқа  да  ӛмірлік  маңызы  бар  объектілер  іске  қосылды.  Қазір  біз  білім  алып 

жатқан  зәулім,  кӛрікті  үш  қабатты  мектебіміз  де  сол  кезде  тың  игерушілердің  балаларына  арналып 

салынған.  Оразалы  Қозыбаев  осы  мектептің  бой  кӛтеруіне  ӛзі  басшылық  жасап  салдырғаны  үшін, 

қазір мектебіміз Оразалы атамыздың атында. 

Құрылыспен  қатар  барлық  шаруашылықтар,  тіпті  қой  шаруашылығы  орналасқан  нүктелерге 

дейін  жоғары  электр  желісіне  қосылды.  Сойтіп  экономикалық  дамуда  артта  қалып  келе  жатқан  ӛңір 

адам танымастай ӛзгеріп, жаңара түсті. Бұл аймақта мал басы күрт артып, оның ӛнімділігі молайды, 

ондаған миллион тонна астық ӛндірілді.   

Міне, сол кездегі аталарымыздың, ағаларымыздың, бабаларымыздың еткен еңбегінің арқасын-

да,  тӛккен  терінің  арқасында  біз  осындай  ӛмірге  жеттік.  Қазақстанның  тарихы  -  ол  ұлт  тарихы. 

Сондықтан әрқашан Отанымызды, туған елімізді, тілімізді, дінімізді сақтап, биіктете берейік. 

Кең байтақ, ұлан ғасыр Қазақстан, 

Құшағыңа күн сыйған неткен кең ең! 

Қиянат жасаса да қара жүрек, 

Мейіріммен қарап тек күлімдеген. 

Қиындық ӛтті талай белесімен, 

Орын алып ӛмірдің ӛзегінен. 

Қалай жетті қолымыз білу үшін, 

Сусындаймыз тарихтың тереңінен. 

 

жүктеу/скачать 10,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: