Дизартрияның көмескі түрінің симптомдары: - Неврологиялық симптомдар
- Көру гнозисінің жетіспеушілігі
- Кеңістікті бағдарлауының жетіспеуі
- Есте сақтауының бұзылуы
- Дыбыс айтуының ерекшеліктері
- Сөйлеу тілінің просодикалық жағының бұзылуы
- Дыбыс айтуы мен фонематикалық жағының ерекшеліктері
- 5. Дизартрияның дифференциалды диагностикасы
Белгілері
|
Дизартрияның көмескі түрі
|
Дислалия
|
Физикалық (анатомиялық) компонент
|
Тіласты желбезегінің қысқаруы жиі кездеседі
| |
Неврологиялық статусы: тууы, айқайлауы
|
Жүктілігі мен босануы асқынған, баланың алғашқы айқайы қысқа, қатаң
|
Жүктілігі мен босануы нормада, баланың алғашқы айқайы ұзақ, таза, сыңғырлақ
|
Бұлшықеттерінің тонусы
|
Артикуляциялық, мимикалық, қолдың бұлшықеттерінің тонусы паретикалық сипатта.
| |
Моторикасы
|
Жылдамдығы біршама баяу
|
Ырғақты
|
Қимыл нақтылығы
|
Төмен, ырғақты сезінуі нашар
|
Нормада
|
Сөйлеу тілі:
|
Фонетикалық жағымен қоса лексикалық, грамматикалық жағының бұзылуы байқалады.
|
Тек фонетикасы бұзылады
|
Дыбыс айтуы
|
Тілдің жоғары көтерілуіне байланысты айтылатын дыбыстар «ш», «ж», «р» бұзылады.
|
Қойылған дыбыстар тез машықтандырылады.
|
Просодикасы, дауысы
|
Қырылдап әлсіз, маңқаланып естіледі. Қатты дауыстап сөйлегенде жұтқыншақ мойын бұлшықеттері қатаяды.
| |
Сөйлеу жылдамдығы
|
Жылдам, кейде баяу
| |
Ырғақтылығы
|
Ауызекі сөйлеуде аритмия байқалады. Сөздің буындық құрамы кешеуілдеп қалыптасады.
|
мөлшерде
|
Саливация
|
Сөйлеу кезінде ауызында сілекей жиналады, жұтуы нашар, егер ұзақ сөйлесе сілекей ауыз бұрыштарынан аға бастайды.
|
Сілекей жұтуы сөйлеу тілінің даму барысында машықтанады.
|
Интонация
|
Интонациясы кедей, фразалардың арасында пауза сақталмайды, сұрау, хабарлау, интонациялары нашар дамиды.
|
Жас ерекшеліктеріне сәйкес дамиды.
|
Логопедиялық сабақ барысындағы динамикасы:
|
Қойылған дыбыстарды машықтандыру қиындық туғызады
|
Қойылған дыбыстар тез, жаңіл машықтандырылады.
|
Фонетикалық-фонематикалық қабылдауы
|
Айтылуы бұзылған, дыбыстарды қабылдауында қиыншылықтар туындайды.
|
Фонематикалық зейіні әлсіз, кешеуілдеп дамиды.
|
Жазуы мен оқуы
|
Оқу менжазудың қалыптасуында біршама қиындықтар кездеседі, әсресе тапсырманың күрделі түрлеріне көшу кезінде
|
Жас мөлшеріне сәйкес
|
Сөзсіз процестері
|
Оптикалық кеңістіктік гнозисі нақты емес, көпке дейін өз денесін бағдарлай алмайды. Сенсомоторлық дамуы кешеуілдейді. Түстерді ажыратуында қиындық кездеседі. Зейіні тұрақсыз
|
Жас ерекшелік заңдылықтарына сай
|
Достарыңызбен бөлісу: |
