Этноcaрaлық келіcім Қaзaқcтaн Реcпубликacындa тәуелcіздік пен демокрaтияны нығaйтудың негізі. Қaзaқcтaн хaлқы Accaмблеяcының мәнін aшу
Aлaшордa aвтономияcының жaриялaнуы. Aлaшордa үкіметіне cипaттaмa жacaңыз
жүктеу/скачать 178,55 Kb.
|
Тарих Сессия 2020 дұрыс ответы
| Aлaшордa aвтономияcының жaриялaнуы. Aлaшордa үкіметіне cипaттaмa жacaңыз.
Алаш автономиясы (қаз. Алаш Мұхтариялары) - Азамат соғысы жылдары "Алаш Орда"үкіметінің басқаруымен өзін-өзі жариялаған Қазақ ұлттық-аумақтық құрылым. Алаш республикасы "Алаш" партиясы болып жарияланып, 1917 жылы 5-13 (18-26) желтоқсанда Орынборда өткен Екінші жалпықазақ(жалпықазақ) съезінде құрылды. 1920 жылы 5 наурызда Қырғыз өлкесін басқару жөніндегі большевиктік әскери-революциялық комитет таратқан. Әр түрлі жағдайларға байланысты қозғалыс маңызды әскери-саяси күш болған жоқ. Жергілікті отырықшы қазақ емес халық қазақтармен мүдделерге толық қарама-қайшылыққа байланысты қозғалысты іс жүзінде қолдамады. 1918 жылғы маусымда Алаш Орда қаулысы қабылданды: "Алаш автономиясы аумағында Кеңес өкіметі шығарған барлық декреттер жарамсыз деп танылсын. Алаш Орда Төрағасы Ә.Бөкейханов, Мүшелері М. Тынышпаев, Х. Ғаббасов". Бірақ дербес Алаш-Орда Омбыда болған ешкімге Уақытша Бүкілресейлік үкімет қажет емес еді, 1918 жылғы 4 қарашадағы Жарлықпен Алашты өзіне бағындыру үшін оны таратуға тырысты. Ресейдің жоғарғы билеушісі адмирал А. Колчак та Алаш-Орданы мойындаудан бас тартты. Тамыз айында Семейде алғашқы Алаш атты полкі құрылды. 1918 жылдың 11 қыркүйегінде Алаш Орданың батыс бөлімшесі құрылып, орталығы Орал облысындағы Жымпиты қаласына ж.Досмұхамедов басшылық етті. Шығыс бөлімінің орталығы Семейден Жаңа Семейге көшті. 1919 жылы наурызда Колчак әскерлері Самара мен қазанға шешуші шабуыл жасады, сәуірде олар бүкіл оралды басып алып, Қызыл Армияны қатты қысып, Еділге жақындады. Осы сәтті пайдалана отырып, "Алаш-Орда" Торғай даласында Кеңеске қарсы бүлік шығарды. Мақан Жұмағұловтың "бүркіттер мұнарада өледі" кітабында сол кезде Міржақып Дулатов бастаған алашордашылар тұтқындалып, 18 мамырда қызыл командир Амангелді Иманов атылады деп жазылған. 1919 жылдың желтоқсанында "Алаш-Орда" бағынуға мәжбүр болды, өйткені кеңестермен қарулы күрес қазақтардың едәуір санымен қолдау таппады. "Алаш-Орданың" сенім-әкімшілік ресурсы кеңестердің басқару органдарына толығымен қосылды. "Алаш-Орда" тез арада таратылып, рақымшылыққа қарамастан оның барлық басшылары 30-шы жылдары атылды. "Алаш Орда" басшыларын ату заңдылығы туралы тергеу ресми деңгейде талқыланбайды жүктеу/скачать 178,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|