«Әуезов және әлем әдебиеті» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар 2014 жылғы №3 басылым 5 в 050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті

1.Семейде Ж.Аймауытұлы мен М.Әуезов шығарған журнал қалай аталады?

А) «Сарыарқа»

В) «Қазақ тілі»

С) «Семей таңы»

Д) «Абай»

Е) «Екпінді»

2. М.Әуезовтің «Қорғансыздың күні» атты әңгімесі қай жылы жазылған?

А) 1933

В )1958

Д) 1915

3. М.Әуезов шығармаларының библиографиялық көрсеткішін осы ғалымдардың қайсысы жазған?

А) М.Мырзахметов

В) Ғ.Есімов

С) Ә.Тәжібаев

Д) З.Қабдолов

Е) Ә.Қоңыратбаев

4. «... Өткен замандардың көп күйлерін сақтап келген сол бір асыл меруерттің сырың аңдып, ғасырлар құрдымына үңілсек, бағзы өмір қаз қалпында көз алдымызда елес беріп кеткендей блар еді. Өткен заман жайын шертетін өлмес,өшпес, дана шежіресі- эпос бізде ғасырлар тынысын жеткізгендей, сол кездегі жандар бейне бір тіріліп келіп сыр-сезімін, ойы мен шынын, үзілмес арманы мен бақыт аңсаған тілегін алдымызға жайып салғандай болар еді...»

Ғылыми да көркем тілмен қазақ фольклоры жайлы сырлы, нұрлы, тереңнен тартқан тебіреністі осы бір ғажап ой-сезім маржанын М.Әуезов қай еңбегінде жазған?

А) «Әдебиет тарихы»

В) «Айтыс өнері »

С) «Қазақ халқының эпосы мен фольклоры»

Д) «Қыз Жібек»

Е) «Жұмбақ туралы»

5. М.Әуезов қай еңбегінде М.Жұмабаев туралы: «Әдебиет әдебиет үшін деген сөз айқын болмай, нәрлі әдебиет болуға жол жоқ»,-деген?

А) «Өз жайымнан мағлұмат»

В) «Әр жылдар ойлары»

С) «Әдабиет тарихы»

Д) «Абайдың туысы мен өмірі»

Е) «Түркістан солай туған»

6. «Абай Құнанбаев» атты монографияның авторы кім?

А) С.Мұқанов

В) А.Байтұрсынұлы

С) М.Мырзахметов

Д) М.Әуезов

Е) Қ.Мұхаметханов

7. М.Әуезов шығармаларының жазылу тарихы жайлы “ Бесігіңді түзе”, “Бесігіңді аяла”атты зерттеу еңбектің авторын тап.

А) М.Мырзахметов

В) З.Ахметов

С) Б.Шалабаев

Д) Р.Нұрғалиев

Е) Т.Жұртбаев

8. “Көкейкесті”, “Көкейкесті” күй не дейсің? Уа, не қыл дейсің? Тынбаған көңіл, талмаған көкей (жымиып) күшік!..(қобызына жағын сүйеп, ырғала толғанып) Бақи пәруәрдігәр!.. Бе-еу!..” –осы үзінді монолог М.Әуезовтің қай пьесасынан алынған?

А) “Түнгі сарын” .

В) “Абай”

С) “Еңлік –Кебек”

Д) “Қаракөз”

Е) “Айман –Шолпан”

9.Сырым образы М.Әуезовтің қай шығармасында суреттелген?

А) “Қаракөз”

В) “Қаралы сұлу”

С) “Қынаптан қылыш”

Д) “Айман –Шолпан”

Е) “Бәйбіше-тоқал”

10. МӘуезовтің 1924-25 жылдары Семей педтехникумында қазақ әдебиетінен сабақ бергені аян. Осы жылдары, нақты айтсақ 1925 жылы қаңтарда Семейде шығарған журналының атын көрсет.

А) “Абай”

В) “Шолпан”

С) “ Сана”

Д) “Таң”

Е) “Жас қазақ”

11. М.Әуезовтің 1932 жылы 10 маусымда Кеңес өкіметінің қысымымен түрмеден босану үшін жазған “Ашық хаты” қай басылымында жариялайды?

А) “Жаңа әдебиет”

В) “Ақжол”

С) “Социалды Қазақстан”

Д) “Әдебиет майданы”

Е) “Лениншіл жас”

12. Абайдың әдеби-мемориалдық музейі қашан ашылды? Алғашқы директоры кім болды?

А) 20-қыркүйек 1938жыл. Қ.Мұқаметханов

В) 5-мамыр 1939жыл. М.Әуезов

С) 16-қазан 1940жыл. Әрхам Кәкітайұлы Ысқақов

Д) 28-шілде 1945жыл. Ш.Әбенов

Е) 30-тамыз 1948жыл. С.Мұқанов

13. М.Әуезовтің Абай ғұмырбаянын 4 рет жазғаны аян. Солардың қатарына енбейтінін, яки М.Әуезов қаламынан тумаған Абай өмірбаяны жайлы мақаланы көрсет.

А) “Абайдың туысы мен өмірі” 1933

В) “Абайдың өмірбаяны” 1940

С) “Абайдың өмірі мен еңбегі” 1945

Д) “Абайдың өмірбаяны” 1950

Е) “Әкем Абай туралы” 1933

14. М.Әуезов жалпы жиыны қанша драматургиялық шығармалар жазды, оның нешеуі аударма?

А) 25,6

В) 40,8

С) 53,14

Е) 45,10

А) “Абай Құнанбаев”, Абай жолы”;

В) “Абай өмірбаянына қосымша материалдар”,”Абай”

С) “Абайдың әдеби мектебі”, “Абай”

Д) “Абай еңбектерінің биік нысанасы”, “Ақын аға”

Е)“Ә.Жиреншиннің “Абай Құнанбаев” атты монографиясы туралы”, “Абай жолы”

16.Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің Алматыдағы әдеби-мемориалдық музей-үйі қашан ашылды?

А) 5 наурыз, 1969жыл

В) 18 тамыз, 1981жыл

С) 20 шілде, 1973жыл

Д) 13 желтоқсан, 1961жыл

Е) 28 қазан, 1963жыл

1. 
   Реферат. «М.Әуезовтің шығармашылық ғұмырбаяны».
   
2. 
   Реферат. «М.Әуезов және әдебиеттану ғылымы».
   
3. 
   Реферат. «М.Әуезов –фольклортанушы».
   
4. 
   Реферат. «М.Әуезов және абайтану».
   
5. 
   Реферат. «М.Әуезов шығармашылығы-М.Мырзахметұлының зерттеулерінде».
   
6. 
   Реферат. «М.Әуезов зерттеулеріндегі Абайдың ақындық мектебі мәселесі».
   
7. 
   Реферат. «М.Әуезов ғұмырбаяны -Қ.Мұқаметханов еңбектерінде».
   
8. 
   Реферат. «М.Әуезов және Кеңес өкіметі».
   
9. 
   Реферат. «М.Әуезовтің әдеби,ғылыми ортасы».
   
10. 
    Реферат. «М.Әуезов тағлымы және бүгінгі әдебиеттану ғылымы».
    
11. 
    Реферат. «М.Әуезов мұрасы –шетел ғалымдары зерттеулерінде»
    
12. 
    Реферат. «Семей өңірі, Абай елі және М.Әуезов шығармашылығы».
    

1. 
   Әуезова Л. М.О.Әуезов творчествосында Қазақстан тарихының проблемалары. Алматы, 1977
   
2. 
   Атымов М. Қазақ романдарының поэтикасы. Алматы, 1975.
   
3. 
   Нұрқатов А. М.Әуезов творчествосы. Алматы, 1965.
   
4. 
   Мырзахметов М. Мұхтар Әуезов және Абайтану проблемалары. Алматы, 1982.
   
5. 
   Әдібаева Х. Уақыт және суреткер. Алматы, 1962.
   
6. 
   Әдебиеттану терминдерінің сөздігі. З.Ахметов, Т.Шаңбаев. Алматы, 1997.
   
7. 
   Базарбаев М. Әдебиет және дәуір. Алматы, 1986.
   
8. 
   Байтұрсынов А. Шығармалары. Алматы, 1989.
   
9. 
   Бердібаев Р. Қазақ тарихи романы. Алматы, 1979.
   
10. 
    Бердібаев Р. Роман және заман. Алматы, 1967.
    
11. 
    Дәдебаев Ж. Өмір шындығы және көркемдік шешім. Алматы, 1991.
    
12. 
    Дәдебаев Ж. Қазіргі қазақ әдебиеті. Алматы, 2002.
    
13. 
    Дербісәлин Ә. Дәстүр мен жалғастық. Алматы, 1976.
    
14. 
    Дүйсенов М. Әдебиеттегі мазмұн мен форманың бірлігі. Алматы, 1997.
    
15. 
    Исабеков Д. Ұлттық рух және мәдениет. Егеменді Қазақстан, 06.07.2001.
    
16. 
    Лизунова Е. Мастерство М.Ауэзова. Алматы, 1968.
    
17. 
    Мүсірепов Ғ. Суреткер парызы. Алматы, 1970.
    
18. 
    Нұрғалиев Р. Трагедия табиғаты. Алматы, 1968.
    
19. 
    Нұрғалиев Р. Айдын. Алматы, 1985.
    
20. 
    Нұртазин Т. Шеберлік туралы ойлар. Алматы, 1968.
    
21. 
    Елеукенов Ш. Әдебиет және ұлт тағдыры. Алматы, 1962.
    
22. 
    Рахымжанов Т. Қазіргі қазақ романының поэтикасы. Алматы, 1992.
    
23. 
    Ыбыраев Ш. Эпос әлемі. Алматы, 1993.
    
24. 
    Ыбырайым Б. Сырлы әлем. Алматы, 1997.
    
25. 
    Кәрібаева Б. Қазіргі қазақ әдебиетінің көркемдік даму арналары. Алматы, 2001.
    
26. 
    Кәкішев Т. Қазақ әдебиеті сынының тарихы. Алматы, 1994.
    
27. 
    Кәрібозұлы Б. Сырлы сөз сипаты. Алматы, 1997.
    
28. 
    Кенжебаев Б. Шындық пен шеберлік. Алматы, 1986.
    
29. 
    Қасқабасов С. Қазақтың халық прозасы. Алматы, 1984.
    
30. 
    Нарымбетов Ә. Қазіргі қазақ поэмасы. Алматы, 1982.
    
31. 
    Сәтбаева Ш. Әдеби байланыстар. Алматы, 1974.
    
32. 
    Шәріпов Ә. Қазіргі дәуір және қазақ совет әдебиетінің даму проблемалары.
    
33. 
    Исабаев Б. Ұлылар мекені. Новосибирск 2004.- 623б.
    
34. 
    Әуезов М. 20 томдық шығармалар жинағы.т.15. Алматы: Жазушы, 1984.- б.
    
35. 
    Жанболатұлы М. Би ата. Семей 2008. - 342бет.
    
36. 
    Шәкәрім 2 томдық I том. Құраст.Жармұхамедұлы М., Атығай Б., Ибраев С., Рысқұлова Г. Алматы:Ел шежіре, 2008.- 506б.
    
37. 
    Бөжеев М.«Еңлік-Кебектің» нұсқалары туралы\\ «Жұлдыз»журналы.
    

Глоссарий…………………………………………………………………………3

Кіріспе…………………………………………………………………………….5

Дәріс № 1 М.Әуезов шығармашылығының алғашқы бастаулары................6

Дәріс №2 М. Әуезов әңгімелерінің зерттелу тарихы…………………...........17

Дәріс №3 М.Әуезов ХХ ғасыр басындағы әңгімелерінің жанрлық ерекшеліктер мен тақырыптық мазмұны………………………………………………………………………….22

Дәріс №4 М.Әуезов әңгімелеріндегі «қорғансыздар» тақырыбы…………...45

Дәріс №5 М.О.Әуезов шығармаларындағы тарихилық……………………...63

Дәріс №6 М.Әуезовтің «Қилы заман» повесінің көркемдігі ……………...75

Дәріс №7 “Қилы заман” повесіндегі ұлттық дүниетаным және трагизм……85

Дәріс № 8 «Қараш –қараш оқиғасы» повесіндегі тақырыптық, идеялық ерекшелік…………………………………………………………………………..91

Дәріс №9 «Қараш-Қараш оқиғасы» повесінің көркемдігі………………….104